II4
De Fontibus naturalib
&c.
linea horizontalis D
E F.
Dico non plus premi
aqnam in puné1:o B , exiíl:encem
a
rota
illa
aqua ;
per .varias lineas nempe GB
perpendi~ul~rem,
AB
obhquam & alias innumeras qure cog1can pofíunr,
quam per
folaln
perpcndicularcm'
&
cam bene
premi pcr omnes limul, quam per unam.
Demonllracio.
~'º
plus pcemerur aqua 13, eo
magis afcendet aqua in BF, nam in tanmm a[cen–
dic aqua , fecundum mbum BF , in quancum pre–
n:>itur in B: fed five !ir fol
1
a preffio perpendicula–
ris,
fi~e
lir
fola obliqua,íive omnes illre preffiones
adlint eadem camcn erit altirndo aquz in
F.
Cogi–
tetur enim efíe folus rubus pcrpendicularis GB,in
9uo aqua
lit
uíque ad G ; in oppofico perveniet
m
F. Paricer cogitemt loco vafis Al3C, efíe
fo–
fos tubus obliquus Al3, in quo aqua perveniat ad
eandem alcirudinem D, paricer aqua aícendet in
F,
ergo eodem modo premirur, five pcr•unam,
íive per piures prematnr.
E<
omnes limul,& qua:–
libet earum requalis eíl: prcffioni perpendiculari.
R atio
a
prioci eft quod dum piures adíunc preí–
fiones,& gravitationes, aqua: quidem major copia
premir, fed ponitur in diípoficionc ad minorem
m.otum.; dum vero adeíl: fola gravicario perpe1¡–
d1culans, •qua íecundum illam diípofitionem, eft
fo majori mom. Paricer in fola graviracione obli–
qua '. licC:t
_aq.ualir
in majori motu, quam in per–
pend1culan,h1c tamen motus eft inclinaros ; arque
adeo minus potens íecundum regulam communem
i~,Mecha1~cis
cxplicatam, quod vires gravic,¡u io–
n1s Íecundum perpendicularem finr attendendre.
Hoc nonnulli íacis non adverreruor , qnilali·
quas experiemia fatis difficiles, per mulciplices,
aur pauciores prcffioncs explicare voluerunc : ne–
que enim plurcs prelliones corporis minus mobi–
lis plus pofíunc , qnam pauciotes ejuídem corpo–
ris,
ut
magis mobilis.
Alio modo eandem propoficionem pofíumus
experiencia Catis efficaci íl:abilire. Sine enim duo
vafa AB, CD, cjufdem alcicudinis, íed inzquahs
magnimdinis. Sir verbi gracia AB millelibrarum
capax, & vas CD, rantum decem librarum. Sinr
du1> foramina requalia E &
F,
qux tegancur duo–
bus orbiculis ligneis irem a:qualibus, infondarur
•qua in ucroquc ad eandetp alcimdinem G & C.
.Etiamfi orbiculi íint leviores aqua, adh:rrcbunt
t~.1nen'
eo quod magis pcemantur ab aqua , &
•ere,quam [ublevenrur ab acce pee foramen. Nam
Ú
fundurn
effet ioregrne huic nireretur aqua,qua:
01biculos elevaret. Q!;ianta ergo eíl: gravitatiQ
aqmc, cama eíl: orbiculorum adh:rfio. Sed expe–
rienti:i compcrtum eíl: , reqL1alem cffe in mroque
caÍ11 adhxfionem , quam bilance probare poffo–
mus.
Ergo eadem cíl: mrobique gravitado.
~1are
poreíl: afíumi Archimedis axioma, íi be–
ne incellig,acur , in quol1bct vafe pars qu:rlibet
fundi premitur ' a parte aqure
ip~
perpendiculari–
ter reípondente ; non quod eciam ab aliis non
premat11r
; íed quod omnes preffiones fimul
Íttmptre , uni pre!Iioni requivaleanc: quia fi reli–
qure omncs confidermt11r, jam roca aqua in mi–
nori motu ponimr.
Ex quibus concludimr, quod maris non magis
premacur fundum, quam lacus,
fi
eadem fic aquz
alcit11do, & quod prelliones omnes refpell:n eju[–
dem corporis diftnburre variis partibus, uni pcr–
pendiculari finr requales.
@l1!1.0llB!11l8!1.!ll1ll!1.!1·1l8flfi,m¡¡¡:¡j(l8'!Zfil1!11.l1l~!l:!l!\'l!Cil.I
PROPOSITIO VII.
Theorema.
In f;phonibvA ,
&
wbu comm11nicantib1u, in part?
/itperiori, 1ma
libra
aqu.i, erit in
t1.q1tilibrio
cwn
cenwm ltbrú ,
Ji
ad eandcm lineam hori:(.onta–
lem perveniant.
Sine duo rubi AB,BC, communicanrcs in pun–
él:o 13, fique aqua in mroquc ufque ad lineam
ho-
rizoncalem AC; dico aquas AB,BC , efíe in
requ~
librio. Supponacur enim aqua BC, deícenden
ufque ad D , •Ícentler ex 2lia parre, uíque ad
E.
Non expendo hic quomodo adhzreanr cemun
enim eft , quod íi deícenderet aqua in rubo BC •
aícenderer in cubo A B , ur experienti:i coníl:at¡
explicaho auccm infra quodnam
íic
principimn
illius adh:rfionis.
~1are
cum
!ir
fomper eadem
aqua, erit aqua A BC .équalis aquz E B D ,
&
ablaco eo quod commune habenr, nempe aqua
EBC, reftac AE rubus, a:qualis mbo CD.
Demon,hatio. Aqua Al3 ad aquam 13C, (
per
i
4.11.)
[e haber, uc bafis AF ad bafin GC, fed
lit
bafis AF ad baún CG, ita linea GD ad lineanl
AE,(per
15.11. )
cumcylindriAE, CD fint
a:quales, linea aucem GD eíl: rootus aqure BC,
&
AE
eíl: morus aqure AB. Ergo ut aqua AB ad
aquam BC; ita morus, aqure BC-ad mocum aqure
A
B. Quare eíl: reciprocatio pondenun,
&
mo–
cuum: ergo per principium primum mechanices
eíl: requilibrium. Q!;10d erar demonf\randum.
V
crum quidem quod fi
tantiÍper deícendac:–
a.1ua BC, auc, BA deíl:rnecur a:quilibrium, & una
aqua alteri przvalebir.
Eodem