746346

De Fomibus naturalib.

&c.

illa fuítentaiione mukum minuarnr earnro gravi–

tatio. Nam rcliqu¡i: panes illis adbrerenres,

eti.im

tamifper illis

incum~unr.

Duro

~rgo di~iro~s

aquam majorc rubo 1nclufam dfe m reqmhbno

cunl aqua, in minori mbo contenta '.fi earnm

fu–

perficies ad hbellam d1fponantur! fohns

aq1~a:

ra–

rionem habuimus , non aurero incumbenus dc–

fuper acris.

~are

diccndum en in

~o unru~

tubo, íupra libdlam, aqn•n? afcenderc,111 quo

~er

fopedicíei adha:rens nocabika:' haber propomo–

nem curo rcliquo acre incu.s inclufo. Pon.amos

ením partes acris ira elfe 1nurnras

ll~ ~~ciroaip

unius linea: parcem adxqucnc,

fupcrfic1~1

.111rerna:

rulri circumquaquc

adha:reb~nc ~arces

aens,ad la–

t.itudinem dccima: partís un1us lme:::. S1 ergo

.il–

!a decima pars unius linell' nullarn habcat

~atlo

ncm curo reliquo acre

inru~

_incluf? , non mume–

rur ex e• adh:dione feníib1hcer 1lhus grav1_cat10;

vero

norabilem,

Ceníibilem cum eo rauonem

habcret , m

(¡

dfet decima ejus pars aur Cexca,

haud d\lbíc de ejus prdiione nonnihíl adirocret.

Si vero lic canrnm cenceíima cjus pars , dccrc–

mcntum ccic infenlibilc. N eque enim foliditas

cubi

habet ut cjns Cuperficics,llam cylindrorum

a:quC: alcorum convcx.1 , auc

~oncava foper~c1es

habet

circumferemía: c1rculornm , qui bafes

fonr cylindrornm. Ar vero foliditas feu capacitas

cyli11drorum

lubet , m circuh qui f1111c bafcs

eorum; hoc cfi

(per

•·

11.)

dopl11:ar~

rntione

diamecrorum. Sint ením duo rnbi qnorum díame–

ni b.1íium A!l , CD ; firque CD dupla d1ametri

Al3, cm confeqnenccr circumferemb circul! CD,

dupla circumfciemia: circuh A!l.

~1ia

ac1tcm fn–

pcrficics cylindri a:qualis tn rcétangulo compre–

henío, fub ejus aliimdine

círcnmf~mma

cir–

culi qui baGs en ejt1s,cum alcitudo fíe eadem(11rr

1.6.)

erir li1perficícs , cylindri CD. dupla foperfi–

cici A!l: acr amcm inclufus in cylindro CD,qna–

drnplus en acris incluli in cylindro AB. Nmn

per

i.)

e •lindri a:que alci fonc m bafcs, balis

amcm CD, (

ptr

1. 1

i. )

en ih duphca1a rarionc

diamccri CD ad diameuum A!l, igitur quadrnpla

efi. Ponamus ergo acrcm tubi Al3 confiare 1000

punais phylicis , acr mbi CD confiabic 4000

punétis phylicis : adhxrcanc fupcrficici concava:

cyl1ndri A!l too punéh, adha:rebunr fuperficici

cylindri CD duccnra. Sed non' en eadem rario

ducemorum ad 4000, qu:i: ccncum ad mille:igicur

plus pocerunt centum punlh adh:J:rcmia foperfi–

ciei J\!l ad rerardandam prcffionero mille punéto–

rum, quam 2dhxíio ducencorum 2d rerard2ndam

prdiionem qu2cuor millium punaorurn.Nam cen–

mm cll dccima pars millenad

numcri ,

_&.

duccn–

func tanmm vigdima pars quacuor m1lhum.

CORO LL AR lU M l.

q_uiiur

primo , quod

longio1i tubo alcill,I

afccndet aqua, eo quod retardemr gravícatio pln–

rium

partium. Cum enim

fü

rna¡or fuperficie·

longioris cylindri , erir eciam retudado gravita–

tionis plurium panium aeris. Non tameu afcen–

.G.1s íequecur pra:cisc rationem longimd111um cy–

lindrorum.

~ia

\icer proponionalher ad longi–

rudinem ruborum rerardemur piures aut pauc10-

res parces acris , quia tamen

l\Qll

rcrardarnr pro–

porrionalitcr prdlio totius acris exera wbum po–

lici,

ideo hic afceufus non fequirur hanc propor–

cionem.

CO RO L LARIUM 11.

Sequitur icem

quamcnmque alcirudinem

aerem afccndcre poffe , li modo per qu:iCcumque

angufüas aqua imromini poílir. Poffec cnim tam

anguíl:us effe rubus, uc acris prdiio per illum ru–

bum impedircmr ,

in eo cafu ad quamcurnque

altitudinem afcenderec.

CO R O L L AR l UM 11 1.

Hoc principio explicantur multa , qure ad ac–

rrallionem communirer revocanrur. lea fpongia

li aquam tangar,

implecur ; acris enim in poris

exinencis gravitatione retardara, neceffario acris

in aquam vafe contentam libere graviranris prcf–

lio

prrevalec ,

eam in poros ,

quali cubulos

fpongia: propellit.

ldem dico de pane , de arena, cineribus; hinc

elicímr ratio cur

(¡

cubns impleatur arena , non

afcendet aqua a:que, ac afcendit per cincrcs: quia

curo cinercs

lint

minutiores, minutiora etiam ha–

benr inrervalla inrcrcepta , unde habenr racionem

l'!'inucioris tubi. Paritcr cela exficcat,

exrergic

dígitos , quia aer cxcemus parces aqua: , introdu–

cir. Acque hoc modo facilc exp\icantur multa

qua: vircmi traél:rici inexplicabi\i tribuunruc Po•

ten autem multis rationibus rejici hujuGnodi

vinus arrraél:iva. Primo quia pleraque ex iis qua:

vidcnrnr aquam exfugcre func íicciílima.Vidcmus

aurem in aliis exp rimenris aquam re

~1gere

licci–

tacem , non igirur corpora íicca poílunt aquam

auraherc. Serondo ea qure per vinumn atrrnll:i–

vam conncél:unlllr , ita cohll'rtnr m ex iis fiar

unum corpus grave, ita magnes li ílatera exami–

ncrur , deprchendimr effe ponderoíior, dum illi

adha:rer ferrum ; fed canaliculus in aqua tancifpcr

immerfus, li ílacera examinemr,non ira adha:rcn–

cem habet libi aquam; ur propterea fiar gravior,

igirur aqua non afceudir, propcer aliqu:u11 virtu–

tem attraébvam al:lincm magnecica:,am eleél:rica:.

C O RO L L A R 1U M I V.

Ex eo fequimr aqnam in canalícnlo deberc po–

riils fuprcmam iupe1 ficiem cavam, quam planam,

auc g1bboíam,& prombcranrem habcrc;cum enim

non cam impediamr gravicacioaeris in medio

tu–

bo, qnam in exrremitacibus; curo dixerimus ideo

t•n cum impediri, quod acris partícula: Cupedicicí

adha:rcrcm;íequitur quod m•gis propellirur deor–

fum in medio tubo, quam in exmmilatibus.!dco–

que cava en fupc1 ficies. l n vafe aurero facis mag–

no, pleno ufque ad fuprema Jabra, aqu¡i: fuperfi–

cies

accommodar foperfideí fphrericl!' , cujus

cenrrum efi ccmrum terra: , írnmo nonnunquam

proruberat 'qua , li labra linr licca; quia non po–

ttlt

f.cil~

aqua

iníinuarc pc.r falebras ,

inll'–

qualicatcs in vafe exifiences. Com proprer tma–

cimem aliquam panes

n~nnihil

coha:reanr pro-

pterca