Luce11.i~.
Hom· u. in
Gen•
Job.
.~.u.
}(om.
rc.in¡::, an
g.J72.
Promptuarii Sacri Pars Secunda.
r~culofam
eju! facundiam,
&
íapieritiam audiences ,
adeo ipfi capti rcmaníennt, ut
a
principibus facerdo–
tum interroga
ti ,
cur eum, ut juffi fucrant , vinllum
&
captinm r on adduxiffenc, refponderint:
Nun–
quam/ic locurus eft homo.
Unde Príncipes illi mox fub·
junxcrunr :
Nu111¡uid
él
vo1 fedulli eftis
?
nUn'fUid ex
princlp1bus aliqttis credídit
in
•um, aut ex Phariftels
?
fed 111rba h,u q11.e non novitlegem,
id
ell, qui nec quic–
q_uam tludueranr. Afia quadam vicequando foper hu–
mana
&
prodrgioía operanrem miracula calumniames ,
dixerunt
:
in Be/7.ebub principe Dtemoniorum ejlcit
D.emonitr
,
fcque hac racioneomnes quotquot fapientes
crant, in veri Dei hujus agnitione cc:ecos efíe proba–
tur,
devo~a
quredam mulier eum agnovit, ejuíque con–
felfa efl div ínam elfentiam, acclamando:
Beatus ven–
ur
qui
te
pottavit,
él
ubera qu.e fuxifti;
adeo verita·
tem fuam forcitum efl vcrbum Chrifli dicentis:
Abf con–
tiijf
1
hiCc
lt
fapient1b1u
(:J
prudent1bus, & revelajli ea par·
vulis
.
Thcophilallus utilem quandam
&
ingeniofam ,
nollroque propofito vafdé accommodam obfervationem
inflituit fuper illa verba:
Sint lumbl ve/lri pr.ecrnéli
,
&
lucerniC ardente1 in manibu1 veftriJ, N otandum
,
in·
quit,
quodprimo jubetur l11mbo1 pr.ecingere . Secundo fu·
cer11a111rdere,nam primo quid&moperario,fecundofpemla–
tio,
Abraham Cerhuram in a:tate fatis macura in conju–
~em
duxit. Per quam rnulierem denotatur fapientia .
Ego puto, (
inquic Orígenes )
quod meliustu11cuxor accl–
pitur, quando emortuum corpu1 efl, quando morrificata
funt membrn
~
Vcrum inquies, quomodo hoc verum elfe
poterit , fiquidem a:! prolisconceptum corpus requ irirnr
vigoroíum
&
juvenile?
Omnia in figura contingebant
,
major cmm adf aplwtiam fenfibu1 noflriJcapacitaJ inef/
:
01m
mortificatioChrifti circumfertur ilf corpore. Sapientia
( ita S. Job interrogat )
ubiinwnitur, & quiie/l {ocu1
intelllgrntice
;
nefcit homo pretium eju1
,
nec im,enitur
in rcrra(uavircrviventium.
CJa11ílra ingrediamini Mo–
nachorum, ubi in vigiliarum, orationum , ciliciorum,
jejuniorum auíleritatibus continuo
viv
irur , ibidem–
que altiffimorum divinitatis myíleriorum fcientiam
&
intelligentiam ínvenietis; hienim font, qui lumen
ad agnitionem Dei vcram habent . S. Bermr.dus qui
quoddam faeculi fui oraculum fuir, quiqne quamum il–
Juminatus fuerit, per edita opera foa faris demonílrat ;
vice quadam interrogatus, ubinam in facris Jireris tra–
dendis
&
explicandis
comp~ralfet
fapientiam fubriden–
do refpondiííe ferrur: Modicurn hoc quod fcio
(
quod
certé plurimum erat ) inter fagos,
&
quercus Clara–
v alleníes ego didici . Et hinc ell, quod in Capitulo ,
quod ulcimum ell de inreriori domo, fcripferit:
Deum
cognofcere, pleniN1do e/l fcienti.e;
ac tandem declara·
tu rus, quanam ratione ad hanc fcientiae plenitudinem
percigerit, dicit :
Ad huju1 fcienti.e plenitudine'!' opu.s
e/l poriuJ tntlma compunéltone, quam profunda mvefl1·
gatlone; (ufpirii1
,
quam argumentis
;
crebrü famenta–
t lonibu1
,
quam copio/is argumentationibu1
:
/acbr:;mis
qt1amf ententr/1 , oratione, quam lellione; gratia lacbr1·
mamm
,
querm fcientia bterarum
.
Denique
confid~ra·
runt nonnulli , eres
illo~
OrientalesMagos, aurum qui–
dem Jefulorecens nato obtuliííe, veruotamcn junlh1m
myrrhae
&
incenfo , idque non fine myílerio fanllus
Gregorius ait
:
Aurum offerimus
ji
fapientiiC lumine
fplendemu1.
Quod fi amem hanc fapientire
&
fcientia:,
quam de myílcriis cccfeflibus nobis comparamus, obla–
tionem Deo gratam elfe volumus, eandem cum incen–
focontinuae orationis,
&
cum continua: mortificatio–
nis tam inrernaequam exterme myrrha coojungere
&
alfociare debemus, nam juxta fafurare illud monitum
atque confdium quod habuimus:
Ad huj111 fcicnti11: ple·
,,/tudinem opus eftpotlu1 intima compunllione.
Ad capienda iocomprehenfibilia fanél:iffim:e
Trinitacis mylteria cor potiusquam intel–
leél:us adhiberi deber.
DISCURSUS QUAR TUS.
Dilif,lte illum,
&
illuminabunturcortla vejlrtr.
Eccl. cap.z.
v.10.
1
H
JE.e
nobis ab Ecclcliaílicofalla promiffio valde
cíl confiderabilis: liquidcm ad hoc ut pertinga-
mus ad agnitioncm Oivinicatis,
per
viam
charitdi! ,
&
amoris nos proccdcre jubet:
Difigite Jl/um fe1'Jtntlru
nm<tndo
(
inquit Lyranus )
&
illumlnabuntur
cord
4
f!ejlra
,
clariu1 cognof<endo
:
nam amor penetrare
f•·
ci! inti"?a ipfiu1 amati
.
Enimvero dubium quoddam
h1c nob1s haud immerito fubnafcitur , cur vidclicct
ad .acquirendam DEI cognitionem,
&
notitiam vo–
luntas nollra divino inllammari amore debeat ,
&
non potius cxcitari
&
exacui ipfe intellcllus,
utpot~
ad quem folum fpellat intelligere
&
cognofcere, ficut
ad volunratem amare. Ad hoc tamcn brevitcr refpon·
detur, dubium hoc folummodo vim fuarn in fcientia·
rum humanarum fcholis babere, nullum vero in Acade–
mia ca:lelli nervum habere; In bac etenim fublimio–
res Theologiae addifcumur non per intellellum , fed
per
~ffcélum
; non per íludium, fed per dcvotionem .
Rtr
i!a non fcholam qu.erit, f ed cor
(
inquit Doll:or Se–
ra ph.1cus)
~on
'!'ªJ;iflrum, fed {ponft1m;
Divinis my–
llcr11~
a
Sap1ent1a 1ncreat,a imbuimur, non tanquarn
i
Magríl
ro, fedtanquam
a
fponfo , per viam amoris
~
.non
ílud.ii. Sapiens qui fe ad mylleria extendit
drvma
, anrmam fuam erudiri voleos
eadcm non
per potentiam intellefüvam , fed corde perquirit ,
il–
ludque amore plcnum elfe debet eo prrecipuc fine
ut
prrecepta
&
imperia divina adimpleat.
PriCbe filt mi cor
tuum mihl,
non dicit:
inteflellum,
(:!
oculi tulviasmear
Prov·• 1 ·"·
cuflodiant.
David libris trallandis nunquarn alfueve·
rat:
Non cognovi literaturam
prouti jam diximus
&
de fe nihilominus dlcit:
fuper [enes intelle:itl,
qui~
ad
perfefüffimam divinitatis intelligentiam
&
agnitionem
pcrdullus
&
elevatus fuit; idque quia paulo aotca di·
xcrat :
.Quomodo d:fexi legem.tuam Domi11e
?
tota die
Púl.
ur.
ir
meditat10 mea eft
;
Ab omni via mg/a prohibui
ptáer
meo1, ut.cuflod1am v erba tua.
~cce.
tibi fecururn quod-
dam med1um íccretorurn cc:elellrum 1ntelligeotiam alfe-
qucndl, qure David tanta cum profufione revelaca fue·
re . Enimvero circa Magdalenam pa:niteotem non•
nullinotant, quod haecadconvivium Pharifrei diffipa-
tis
capilli~,
oculifque non folum
a
capillatura, verum
etiam
a
lletu
&
planllu obfuícatis ingreifa, Chrifium
Salvatorem noflrum tamen ínter rnultos convivas fobi-
to
fine
11110
errorc cognoverit , eique humilium,
&
devotiffimurn illud unicuique fatis notum obfequium
~rrefütcrit
;
at vero poll e¡ufdem Salvatoris refurre·
él:ionem , cum nequaquam difcernere potuerit , eum
hortulanum illius loci, ubi fepulchrum erat,
~lfeexi
ílimans; cumque illum tangere vcllet, benigniffimus
Salvator idei recufarit, 'dicendo:
Nofi me tangere;
cum
1
tameo antca fanlliffi mos pedes fuos ab ea taogi,
&
co- oan.
'°•
11 •
mis fuis abtlergi, ac demum iis ab ea olcula infigi per·
miferit. Refpondcri quidcm polfet, quod tune eum per
viam amoris inquifivcrit;
Dtlexit mult11m;
ac proin·
de
cognO'IJit, quod Jefu1 accubuiflet:
alia autem
vice
eum invefligalfe videatur per viam fcientiz; unde
&
eum Magiílri ticulohonora verit.
Rabboni,
quod idem
LU<"S,.
ell , quod
Magijle~, id~oque.
rnirum non elfe , quod
eum noncogooverrt; qu1ares1íla non Magiílrum, fed
fponíumquzrit .
.Quispofuit invifceribruhominiJ f apien-
tiam (
in.terrogat
J
obus )
aut qui1
dedi~
galld lnrelligen·
Jo~·
1 1 • 1 '·
tJam?
ub,advcrtendume~,
quodnondrcat:
.Quispofu1t
in
Jntelle8u faprrntiam:
íed
in 'llifceribus,
pcr<¡\IZ affe-
{lus denotantur
~morís
,
&
compaffionis
;
Et hi11c
ell, quod
J
eremras compaffioni
&
arnori Dei omnino
dcditus , ideoque vehementer illuminatus dixerit:
J:Jt
Thnn ,,,,.
excelfomifit igneminoffibu1mei1, &eruáivitme;
adeoque
baec eruditlo,
&
fapientia non ex lludio nafcitur, ne–
qucfuam ab intel.lellu derivationem habet; Notandum
ell ctiarn, quod m Hebra:o, vice nominis
Gallo,
Jegi-
tur
Cordi
= .
.Quu
~e:litcordi
intelligentlam?
fed dices for-
fitan, quid cordr
&
gallo commune iotercedit
?
Q.\!o-
tidiana nos experrcntia docec , quod gallus cantu {uo
omnes quo.tquot in domo funt, excitet,
&
expergefaciat:
id quod etram de amore Dei dici potell, hic enim cum
Jo corde noílrocenrrum
&
quietem fuam habeat om-
nes alias anima: nofirre potentias exfuícitat.
Und~
Phi-
lo Carpachius fcribit:
H1c eftenim primu1 ille animi
alfe·
llu1, qui omniaáoat&monet.
Sicutetiam omnium feo·
fuum nollrorum primum rnobile ell, omnibus hujus no-
füi corporis partibus rnotum, calorcm,
&
vitam fub–
miniílrando, codem modoamor eíl qui cunélos fiirnu·
Jat
&
regular noílros affcllus.
::i.
Diligite tlfum,
&
i/l11minabr111tur (D1'fa 'lJejlra.
Fa-
Li~·
!·
na1ar
bulam
Hill.
cap.
r.