In
L.a.
278
Promptuarii Sacri Pars Secunda;
inqualibet re majoris perfelHonisc!Tc:
cognofce~et,
de–
tsique per auíleritates atque rigores quibufcum
v
irgi–
rieum cOTpusfuum continuo macerav1t, ad tantam per•
yenitfapientiam, ut etiam fublimiores tzculi fui Theo–
Jogos erubefcere cogeret,
&
tamen nu(quam alibi, prae–
terquam in creleílis fpoofi amatoris fui fcbola didicerat,
quae cau
fa
forraffe fuit, quod Ecclefia in ejus feílivita–
te in oratiooc bike verbis utatur, quibus
a
Deo
po!lulat
gratia,
ut ca!lefiis eju1 áoélrinepabulo n11tt'iamur.
Ad–
ha:c quis unquam majores babuir fecretorum Dei
r~ve
lationes, quam quibus fanlla Birgitta illuílrata fu1t ?
ubinam vero fiudiis operam dedit , ut intdlellum adeo
illun.inatum accipetet? ccrtc in ipfa vere adimplemm
fuir, quod fcilicet
reve/av1t eaparvu/IJ . Cum{imp/icibur
efl Jtrmocinatioeju1.
Siquidem adeo
limpie~ ~rat,
ut
quando decimum aetatis annum agens de Cbníli Pa!lio–
nem fermocinantem audiebat, banc ipfa cordi fuo adeo
tenaciter imprelferit, ut Cbriílus noll:efequenti cruci af–
fixus
ei
apparuerit, totus
cruoreconfperíus;undee_~m
re–
cencer Cruci affixum eíl'e credms, cum eum qu1fnam
haoc in eum crudelitatem committerc pra:fumpfilfet, in–
terrogaret, boca Redemptorc
r~fponí~m
retulit.
Ab
h11
hor
faélum quicontemnerent
cha~1tatem
ip/ius.
~
um ve–
ro quancum ipfa cor fuum bac v1rtuteaccendent, I?le–
ni us intelfigerc defidcratis? Audite quid de ea vitae e¡us
Hiíloria referat, dum ait :
Romam Dei julfu venlt
,
ubi
plurlmo1 aá amorem Divlnumvehemenur accenáit.
Ecce
tibi igitur Magiílrum, qui eam erudivit; qui alius non
foit quam amor D ei, quocor ejus continuo a:íluabat •
Q.!!ando facer texcus F abricam templi defcribens tan–
dt m adTabcrnaculum venir, ait:
Domum quoque ante
oraculumaper11it aura pur1f!imo.
Et paulo poíl
Fecit in Of'a–
crtlo duo1 Cberubim de /lgni1 o/ivarnm.
Q!libus verbis
Gloísa aliquas propofitonoílro apti!limas fubneétit
in–
interprctationes, dum ait:
Domu1 ante oraculum auro
re!la efl: quiaperfeéli In hac v ita, nec dum áe Patrepa–
t..m audire,
rd
eft
,
necdum palam viáere qu.erunt, {ed
fi–
J em
(!!
opu1 juflitid! áivinoornant amare, per quem ple–
nam Del cognitlonem merrantur. Lamind!auree
,
quib11s
operllllr domus
,
operationu funt mu/tifari.e pietatís
,
q11a1 in obfequium cre4tor/s ve/ fratern.e 1Jtctj/itatis c11-
flrt1 amor lmpendit:
~oc.
funt
vir~
íanll:i ? .qui ch.ari·
catis
&
mifericord1ae
oper1~us
totaliter dcdm, De1que
amorc acccnfi ad altiorem pertingunt divinorum my–
fieriorum cognitionem , quam doll:iffimus quicunque
Theologus? curamem Cherubini illi non fundebantur
ex argento vel alío metallo, fed ex ligno olivarum fie–
bant
?
Dellgn/1 OlJvarum funt fat7i (
a it Glofsa )
quia
luctm noblr )cientie tribuunt, juvantrflamma charitatis
Del
!
IJUd!
per fpirit11m áijfunáitur in
~rdlbu1
noftrir
•
Prrehgurabant igitur illos fanll:se Ecclefire Doll:ores ,
qualcs fuerunt fanll:us Augutlinus , fanltus Ambro–
íius , íanll:us Hieronymus, fanll:us Gregorius , qui
potius per fanéli!li maopera fua medianteque oratione,
contemplat1one, aliHque mifericordia: operibus inter–
vcni~ntibus
, quam per adhibita fiudia fua ad eminea–
temadeo fapientiam pervenerunt. Similiter mare
fo
file,
quod fecit Salomon, quodque
a
bobus fü!lentabatur ,
hauddubie profundiffimi maris Divinae fapienci;e fym·
bolumextitit; boves autem Dollores facro:s referebant",
qui laboribus
&
fudoribus fuis mediantibus haerefes om–
nefque alíoserrores convincunt,
&
confutant, noílrie–
que religionis dogmata, doél:rina
&
libris fuis intaél:a
confervant .
Per bovemf aplens definatur
(
inquit Hugo
Cardinalis ) Scicodum vero , quod bi bo ves efformati
fuerint veluti genibus ffexis mare illud fuílentantes, ad
denotandum , quod ad hoc ut fapientia illa Ecclefire uci–
lis fit acproficua;
&
ut Doél:oresilli veram folidamque
habe~nt
.crekílium myíleriorum n.otitiam, opus
fit ,
uc fc1cot1am cumorauonc,
&
ílud1um cumdevotione
&
amore Dei conjungant, verorumque Ecclefia: Do–
l\orum ícquantur vclligia, qui oracionem femper fiu–
dio conjunxerunt , ficque utriufquc adbibitione mun–
dum illuílrarunt.
Ollenditur nefas e(fe ,
li
quis per brevem
intelleélum inveíligare fecreta crelefüa
velit; utpoce qua: potius credere
&
ve.
nerari debemus .
DISCURSU
S
OCTAVUS.
.Q11ifcrutator efl m11jejlatis, opprlmetur aglori11.
Prov.
z.J. v.z.7.
t
M
Erito in hac foletnnitate
illa
nobls proponun.
tur verba Arfioli:
Oaltltuáo áltlitittnlm f
"–
pienrltt1&fctentle Dei. qumn in•amprebenfbiliafuntj11-
á1clatju1,
r!:J
i11vejJ1gab1/e1 Vitfl ejus
!
Tametfi cnim
peril-
13;
ad celcbrandam fanlli!limz Trinitatis gloriam in–
v1temur ; eodem tamen tempore, quoad banc veri–
tatem firmiter nobis perfuadere debemus , quod hoc
ta!ltum myílerium veoerari quidem , fimul carneo
ec1a'!1 firmiter idipfum credere oporteat utpote quod
omn1 noílra capacitare fuperius, intell;aum noílrum
l?ngc! tranfceodit ;
ideoque illud nobis potius humi–
l1t~r
adorandum , quam curiosc! invcíligandum fit :
quia
qui fcru/ator eft maje/latir, opprimetur
a
gloria
.
Unde beatus Tbomas de Villa-Nova ait :
Po/fe/[1-
Con<il.t.c!t
~em
nonfcrutatorem ca:/orum teipfum pr.eflato.
Utquis
Afeen(.
in
lnminofiffim~m Solí~
rotam
aci~m f~am
defigere
przfumat, aqu1Ja1 requ1runtur acutiílim 1 oculi · fecus
enim ab 11la inacceffibili luce bebetabuntur,
&'
offen-
dentur; non ob Solis, fed ob pupillae noRrz defellum
tantam claritatem.fufiinerenequaquam valentis.
~if:
quis in vaíli!limo hoc divina: elfentiz mari cvadere de-
fiderat naufragium , fcriie contemplationis fua: ocu-
Jum ex una parte in Dei altiffimi majeílatem, immen-
füatem
&
infinitatem; ex altera vcró parte in debilis
&
brevis
intellellus fui, intra h'ujus terrie fcu potius luti
hujus orgaca limitati , finiti,
&
reílrilb inlirmitatem
defixum teneat. lpfemet quoque Ariíloteles fofo natu-
rali lllmine motus fcribit , Deo, ob invariabilem
fui
perfeltionem,
&
conílantiam , nihil quidem in hoc
mundo intclligibilius reperiri poífe,
&
ramen íubjun-
git idem: nihil quoque
~
nobis ob intellell:us noílri de–
bilitatem minus potfe intelligi . Sol in fe ipfo fplendi·
di!limus efi, przcipuc! in meridie ,
&:
tamen vefper-
tilio, aliaque fimilia animalia noll:urna eum non vi-
dent, id9ue ob nativum oculorum fuorum defell:um •
Non
caujerfs, /tnonte fubjlciat fenfui tuo ordlnationum
ca:lejllum m11gnitudo
,('
inqult Eufebius Emilfenus )
exceáif opificii Dlvlni áignitas human.e mtntis •ngu-
~fom.
r•
.it
ftia1, 1quid fibi fP«ia/11
,
qultl proprium rtftr'IJ1trtt
;,,.
Jml,.
comprehenfbil/1 illa Majefla1
,
/i
{emper comprebenáere
po/fer
fapienti11 hominumaltitud/ne ca!ltftium fecretorum
?
t¡uiá haberent fuperna 1Jretio{um
,
Ji
no/Ire famillari·
ter fclentiefubj11cermt?
De Epilteto Philofopho nar·
ratur, quod cum ille tametl1 nullo vera:,
&
catholicae
Fidei lumine inílrull:us, diícipulis fuis Dei veri N atu·
ram multis expofuifTct, in eumque lincm muhas in-
tento fuo convenientes ratiooes
&
dollrinas adduxif-
fet, illiautem feillas minimecaperepolfe, caufati ef-
fent, is eis fumma cum prudentia refponderit:
SI
om-
ninoe¡.o áecl11rarem Deum,
'Ve/
Deuseffem, ve/qutm áe–
claraffem, noned'et Deu:t
•
Ad eundemmodum
{j
quis ad
hzc rccondita
&
ineffabilia unitatis effentia:, Tricita-
tis perfonarum ,_ Incarnationis Verbi, aliaque fimilia
Sacramenta cap1enda, nullam prorfus convincentem
rationem adinvenirc valeat, is fefe ad intellellus fui
utpot¿qui.
~umanus
eíl,
&
nihil amplius, inzqualita:
tell)
&
deb1htatem rc8ellat,
&
facile acquie(cet. Sci-
re erenim noílrum limitatum eíl, quia intollell:us no-
fier hnjus corporis carceri inclufus, illud duntaxat in-
telligere valer,quod ad corporeorum íenfuum noílrorum
relationem confequitur, ideoque ad rcrum creleílium
intelligentiam fe nequaquam potell erigere
nifi
~
g ratia íupernaturali elevetur ,
&
confortetu; . Por-
ro Tricitatis myílerium quod ctfentiale ndei nollra:ell:
íufientaculum, paucis admodum in veteri tcílameoto
cognitum fuit , adeo ut populus ille circa hanc noti-
tiam
valdeo~fcu~e
procetl'erit; cujus ratio cíl, quia
cum
myíle~1um
1ílud captu difficillimnm
fit ,
ingens
íuberat per·1culum , ne populus ille ad ldololatriam
va!de
.P~oclivis,
piures adoraturus elfet Deos , utpote
qui trm1tatem perfonarum in unitate eff'eotiiefublille-
re polfe , bafque tres períonas in (ubfiancia unicum
duncaxat Deum elfe, capere noc poterat. In novoau-
tem tefiamentomyRerium boc manifeflari omoinocon–
veoiebat
>
idque ob Verbi lncarnatioocm ' Ut banc
a
Spiritu facllo, qui tenia efi Trinitatis perfona,
arque~
Patrc