77 / 436
De MateTiá.
Art. III.
63
mu nicabat: Unde partiales existentia!
hinc adstrui nequeunt. Ita docet S.
Thomas
1.
p.
q.
76.
art.
1.
ad
5.
Ani–
ma,
inquit,
human~
illud
esse
~
in quo
subsistit
,
commumcat materr«1
;
ex
qua
S
anima intelleéliva
fit unum;
lta
,'
qued
i/lucl
esse ,
quod est
totius
compositi, est etiam animce.
Deinde,
anima rat i0nalis non est ens incom–
pletum, incompletione, nt ita dicam,
indigentice
,
quasi egeat corpore ad
essendum ,
&
operandum ;
potest
enim esse,
&
opt:rari sine corpore:
sed
solum
incompletione ulterioris
communicabilitatis ,
quatenus
exis–
tentiam habet, sibi quidem propriam,
sed tamen ulterius communicabilem
corpori : unde non censetur omnino
completa , nisi sua! compartí, cui na–
tu raliter communicabilis est,
,&
ad
quam
essenti~liter
ordinatur, sic uni–
ta; ut reéle observat Cajctanus
1.
p.
q .
.'76.
art.
1.
At vero materia est
ens incompletum incompletione
indi–
gentia?;
quia' cum sit ens in potentia
eget fo1mil, quil. fit ens in aétu; at·
que ita ex se non est ens in aélu exis–
tens , sed solum in potentia.
.
Ex
his intelligitur, qui ratione ma–
teria recipiat
esse
,
seu existentiam,
cum eam ex se ncin habeat : Nam
existent ia·est proprie aétus enti.s.;
~ns
enim dici tur
abuse,
seu
existe11e:
un·
de, in tantum aliqu id existit, in quan–
tum est ens: Porro, materia ex se non
es ens, sed solum potentia, ex ,qua
fü
ens ; per formam
tamen comple–
t1,1r
in ratione entis ;
&
ideo per for–
mam a¡::quirít
existentiam , quatenus
ei¡: ·ea_,
&
f~rma
fit unU'Jll ,ens ,
i:ui
proprie competit ex-istere. Id explicat
Cajetanus
sensibi~i
exemplo
lucís:.
H~c
enim, ut communicetur, duo
n quirit:
Púwó ,_ subjeéhull
~apu;
secundó , certam in eo subjeéto
dis–
positionem, sine qua iucem non ad–
mittit, nempe, diapha neitatem, qua
posita' statim
a
sale corpus lucem re–
cipit : Sic pariter, ut communicetur
exis tentia
rebus corporeis, duo re–
quiruntur: Primó, subjeélum , seu
potentia capax essendi ; ha:c est ma–
teria: Verum, cum ea sic ex se indif–
ferens ad omnem entis rationem, nec
quidquam possit existere , nisi habeat
determinatam ,
&
completam entis
rationem , ;-- requiritur secundo forma
determinans
&
complens materiam
in ratione entis: ea posita statim ac–
cedit existentia, huic forma: comrnen–
surata.
Sed rursus, sicut unica est
lux, qua: non est partim corporis,
partim diaphaneitatis, sed totius com–
positi ex. corpore ,
&
piaphaneitate;
ita unica
e~t
ex.istentia,
qu~
neque est
materia: , , neque
form~
, sed totius
.cornpositi, nempe, entis completi.
Jd videre est in viventibus , qui–
bus vivere est
eue,
seu ,
existere,
ut
ait Aristoteles: !taque in animali uni·
ca-
est vita, qua: n'ec
anim~,
nec cor•·
poris solius est ., nec partim corpor'is,
partim
anirn~;
sed conjunélim ex ani–
ma ,
&
corpore,
&
ad quam requiri·
tur subjeétum vitre capax , nempe,
cor pus: deinde , forma deterrninans
ad hunc vitre , modum, nempe anima;
qua posita' statim adest vita ' ut aaus
tot íus conjunéti. ldem evenit in exis–
tentia aliarum rerum; ea materia: da- ·
tur per formam, quia materia per
for–
mam
fit
ens aétu: bine existencia se·
quitur for19am, ut perpetuó docet
S.
l:hemas.'
1
,
Solvuntur objeélioner.
Obj.
t.
Quod habet proprium
fieri,
distintSum
a
fieri
forma: ' propriam
habet
~tenti~m;
sed
materia
p.ro–
pnum