75 / 436
De 1\1ateria.
Art. III.
6r
Sic censet ubique
S.
Thomas:
LYia–
teria,
inquit
q.
4.dePotentia , art.
r.
n1Jn pote!t e!J'istere
sine forma
,.
id
enim ,
ut su hdit,
non
habet
nísi per
formam
,
qure
est affus e;us.
Et
r.
pan.q . 1). art.
3.ad3-
Materia se–
cundum
.re
,
neqr..e
habet
esse ,
neque
cfJg nosribi is est.
ldem docet passim;
atq ue ex pc'esse innuít Aristotele , cum
solvens illud antiquoru·m
argumen -
. tum , niateri am esse aétu ens, seu exis–
tere, ali:is fo re nihil, non responder,
eam ex se habere aliqua-m existentiam,
qua sit extra nih il, ut
in promptu
erat reponere , si ita sensisset ; sed
ait, inter ens aétu ,
&
nih il
eam
es$e mediam, quia est realis entis po–
tentia :
l
taque non ex se illam exis–
tere , censec ; sed esse puracn poten–
tiam aétus essendi ,' scu
formre ,,
&
exjstencire capacem•
. Proba
tu~
1. Conclusio
ex: funda-
. Jtlent is supra
co~stitutis :
Materia ex .
se non hab(\t id , quod acquirit per
generationem; atqni per generatio–
nem acqu irit
,e~ iste nüam
: ergo eam
ex se non hapet. Majoi patee ex ter ·
m inis. M\nor s_uade tur: Quod muta–
t ur de
non esse
ad
esse,
acquirit
esse,
:;eu
x1stentiam, ut patet ex cer mi–
lílÍs
;•esse
enim ide m e!.t , ac
existere;
:sed maieria per generationem muta-
1tur de
non
esse
ad
esse
,
seu existere;
g eneratioenim est mutatio de
non esse
ad
ene :
ergo ma t ria per generatio–
nem acqu irit
esse
seu
x1stentiam.
Respondebis : Materiam per gene-
. rationem act¡ui rere
esse,
seu ex1 ren–
t1a m perfoétw.rem; ha be re nib1omi–
nús
.ex
se
aliq11am, sed
í•npe rftétam.
• Sed contri, in
r
rimis , indt: seque
recur. materiam existe re du abus e..llis–
rentii ; propr ia nempe '
&
ea al1a,
qua:
illi pet
ge1}e,auooein
acced1~;
. ¡,
quod plane absurdum est,
&
su per–
fluum. Deinde; sic inscauratur hrec
ratio contra responsionem : Quod ac–
qui rir primum
esse ,
nullum ex se ha–
bet
esse,
seu existentiam , sed solum
e~t
in potencia ad illam ; sed materia
pcr generarionem
acquirit
primum
e.rse:
ergo ex se null um habet. Major
consta r ex ipsis cerminis. Mino r vero
ex notione jam tradita generationis:
Ha:c enim ab alteratione differt, quód
alteratio
te rminetur solum
ad
esse
secundarium ,
&
secun dum quid ;
.at
veró generatio ad
ene
substa nt iale,
id ese, simpliciter primum. U nde sub.–
jeétum generationis , nempe , mate–
ria, est in potentia ad
esse
simplici:
ter primum,
Urgetur amplius ha:c ratio: si ma–
teria ex se haberet ex.iscent iam , es·
set ens aétu; ens enim dic1tur ab
esse,
seu existencia : ergo
esset primum
ens aél:.u, nullum enim prins suppo–
nic : ergo esset substantia aél:u , qu ip–
pe nomine
substanti.e
inrelligitu r pri–
mum ens aétu, c<eteris substans : ergo
materia non fieret
substanria aétu;
nam, u t reéte dicebant an1iqv i, quad
ese, non
fit.
Sicque, velint, nolint,
adversarii
reJabu ntur in senten tiam
illorum antiquorum, qui censebant_,
mate riam esse solam reí substantiam,
qu;e
per mutationes non produce–
batur; sed jam existens varie modi–
fica batur; atque adeo , non dari
ge–
nerat ionem subsrarttialem ; sed om.–
nem mutationem
esse al terationem.
H<e
ratio ese
S.
Tbomre
r.
p. q.
69•
rr.
1 .
Probatur'
2.
Conclusio ex notio–
ne
jam u acJ ita existeótia:: Existentia
e ·r
reí
extra causas,
&
oihilum sis–
een
tia ,
ut ipso nomine
consta~;
at
ui
materia .extra causa·s,
&
mh1lum , ex
se