De l\tfaúria.
Art..II.
55
teri·am in ratione substantire aétualis
constituat.
Reponunt aliqui: Aélum illum ma–
ter ia: proprium, esse solum aétum me–
taphysicnm , aut potius
logicaler:n,
nempe, differ<?ntiam materire , qua:
dº1tferent ia
a
Logicis,
&
Metaphysicis
"f.lur
dicirur: Arque adeo non obsta·
· re, quin materia physice ,
&
proprie
loquendo , sit pura potentia.
Sed contra ·: Materia differt ab aliis
rebus, quod sit pura potentia ; hic
enim est proprius ejus caraéter: ergo
ditferentia materia:
non
est aétus
etiam metappysicus. Ca:terum ,
si
illam diffúentiam , r¡uamvis non sit
aétus , Adversarii velint vocare ac–
tum , abutentur nomine· , sed rem
non obtinebunt.
·
.' Confirmatur conclusio : Primo :
In
deffinitione materia: nec vestigium qui–
dem aélus a·pp:iret', ut videre est in
ucraque deffinitione,quam supra retu–
limus ex Aristotele, qua:que ab omni–
b us Peripatheticis admittitur. Secun–
dó : Si materia includat adum , ve!
~rit
aétus simplex , vel compositus ex
adu ,
&
potentia? Si aétus simplex,
.cur potent ia dicitur?
S1
componitur
ex aétu,
&
potentia; quomodó dici–
tur prima poteni ia? T ertió : Cujus–
inodi erit ille adu s materia: , an subs–
tantial is, an accidenta lis? an .subsis·–
tens, an informaos? Non sane esse
. potest accidentalis,
&
informaos; cum
n'ibil su ppona·t, cui inha:reat, aut quod
'informer. Nec substanrialis ,
&
sub–
sistens; alias esset perfé'dior forma,
qua: non est adus subsistens. Dein –
de, nutabit forma: substantialis deffi–
nitio ab Adversari1s
recepta, qua di–
citur , primus aétus substantialis.
Qu:ero demum ab Adversariis, quid
tandem intelligant
per
tlélum
essen~
tialem?
Ve! enim intelligu nt omné id,
quod non est nihil; ita ut aélus oppo–
natur nihilo,
&
quidquid non est ni–
hil, dicatu r
a&ur:
Hoc
sen.susi ne dci–
bio materia erit
aélur
,
quia non est
nihil , sed res aliq ua: sed
ho~
mod'I)
usurp·are nomen
'aClur,
estabuti te·r–
minis ; quia
&
potentia quoque ann*–
meratur
in
rebu s, ingredíturque com–
positionem entis creati. Vel intelli–
gunt per
aélum euentialem
aliquod
determinatum in linea entis ,
&
expri–
mens modum essendi specialem ; quo
sensu dixit D . Thom.
Aé'fum eue
id,
quod determinat potentiam
:
&
sic
materia non est
aBus,
quia de se est
quid indeterminatum ,
&
ad omnes
entis materialis species indifferens.
Concludamus igitur cum D. Thom.
2,
cont.' Gent. c. 4S. in rebus tres gra–
dus reperiri : lnvenitur enim aliqua
res , qua: est aétus tantum , scilicer,
Deus optimus maximus ;
&
jllia res,
qua: est potentia
tantum , scilicet,
'lllateria prima ;
&
demum
ali~
res',
qu~
miscetur ex a'étu ,
&
potentia,
cujusmod·i· sunt omnes creaturz' (n:.
·ter Deum;
&
materiam primam, po–
sit<E. Onde , ut arguit idem
S.
Doétor
r.
p. q.
t
1).
art.
1.
ad
2.
sicut Deus
est aétus purus, nullam
h~bens·
po–
-tentialitatem ; ita mar eria est poten–
•tia pura
~
nihil inchidens de adu :
&
ideó substanti<e, qua: fiunt ex mate–
ria prima , 'dicuntur
fieri
rirnpliciter,
quia sunt prima entia; qua: ut pon–
derat
2.
contra Gent. c. 37. non fiunt
ex ente aélu, sed ex potentia etsendi
simpliciter , scilket ex materia pri–
ma ; ens autem simpliciter dicitur:
quod est primum, non super zdifica·
tum alteri priori.
Solvuntur objetlioner.
Obj.
1..
Quod
est
simile primo ac–
tui,