231 / 436
D~
·Motu
g-ra~item;
Art-
VI.
z
17
tendunt;
melius enim est
, : r~rh
pro–
pensionem ad lpropúum •.bonum in se
.babere, quam ad 1llud
ª'
atio impel·
)¡ ;
unde, si artifex suó artefaéló
in~e
rere posset principium motus, ad ejus
perfeétionem,
&
c 'mservationem \ne,
cesarii·; id potius
1
pra:scaret, , quant
eum a·b e trinseco arcosseret
.+
atqui
gravit~tis
l,mpetus
tenqi.ti.ab bonpm·
gravium , nempe ut invicem unita
· pi·oprium globum componant,
&
in
eo suisqua:que locis disponantur: ergo
illis ipsis inest , hic ímpetus, ut na–
turalis propensio ad proprium bo-
num.
. Confirmatur: Nullum apparet cor–
p~s
'
a
quo gravíbus
imprimí possit
hic ímpetus: ergo illis inest , ut dos
naturalis. Consequentia
par.et. Proba–
tur. antecedens.
·Acque ¡·n primis gravia non possunt
trahi dedrsum
a
forra·, ut •vult Gas.·
·sendus: Nam quod ait, terram ex
·s'e
emittere corpuscula , qua: implicara
corpori grH i ,
Cl.lmhac pra:da ad
eam revertantur ,.
iJ
absurdum est:
H;ec enim corpuscula· , i.mpetú' quo–
d 1m
vibrata' , pdus
t
1
gravia repelle'–
rent' aut certe sursi'it'n tantisier sus–
tin&rent. Deinde ut deorsum trahe–
l't!t secum vel ipsa sponce decidere,
ve!
a
terra retrahc·
deb~rent.
Onde
<.li fficuitas integra manet'
a
quo qua–
ve
racione ha:c corpuseulil, cum ad
corpus grave
pervenerin~,
a1H
~
te e–
ra trahantur, aut' ipsa in eam 'recide–
re incipiant.
Non possunt etiam pelli deorsum
ab aliqu a subt ili substantia, ut con–
tendit Cartesius. Vulr i!Je , circa cen–
r.rum,
&
polos terra: subtilem mate–
riam'una cum terra,
&
gravibus alii?
ab Occidente in Orientem gyrare, sed
cum major' in easubüli materia, quam
Tom.
JI,
in
gravibus, sit
1imp1?tus-,
majore co
natu niroi reced.ere
a
centro ; atque
ita gravia· ad centrum repeltere, ea Lo–
co sui post se substituendo. N ihil
ad
rem ineptil.l's fingi potuit: Nam,
Primo: Corpus
r
qgo gra vius est ,
eo majori
im13~ tu J
niti.tur rece<lcre
:1
centro ,.circa.,quod•totquetur; ut.cor ·
pus fnmia g•y.>r<\;turn • quo •graviüs
est,
eo forüus funem tend it '
&
elapsum
longius
excu·crit : ergo
Íl'l
ea hyp<>·
thesi gravia-potius,
~uam
subtilis ma–
teria recederent
a
centro.
Secundo: Si ,materia -subtilis con–
ciratiori mot'u excur.reret
a
centro, in–
currens in gravia , quorutm
tardior
esset motus, ea potius ante se
urg~rer,
non infra se detruderet ; ut ventus,
concitatior navem tardiorem non post
se repelfü, sed anterius urger, eo va–
Hdius, quo ese concitarior.
Tertio: Si mateíla. subtilis posr se
truderet corpora gra via
,
non cade–
rent ad perpendiculum: Nam, ut su·
pril
o.stendt,
&
fa tetur Cartcsrus , cor–
pus enea centrutn mo t1.f m ; ac a b eo
reoed:ere nitens., du
rei psa .fecedit,
non-perg!t per lineam
reélam centro
perpendi cuilarem, sed per transvers«1-
l m; ut in figura supra ¡jo ita, tapis:
elapsus in A, non pergit .ad C, sed
ad
B. Cum ergo
mat~ria
subtilis in op–
positam sui motus parterh gravia pel·
Jeret, non
ferrentur linea perpendi–
culari ad centrum ,
sed
transve~sali. •
Qnartó:
In
ea hypothesi impe' u·s
gyrantis materia: subtilis pene nunu s
est citca polos
J
at validisslmus
su b
linea
1
•a:quinoéliali; itaque gxavia s ·g–
inius sub polis descenderent valid issi–
me sub a:quinofüali linea' quod ex–
periencia: repugnat,
Demum ,. ne ca:tera urgeam juxt'a
Ee
· Car-