230 / 436
P
hysic~
frirna pars.
Disp.
III.
Qua;st.
I.
Resp. Hos, & símiles motus , aut
feéht; cucurbira propagines suas ver–
naturales essc ' aut cene a na urali ··
sus aquam dirigi r ' ab oleo vero de-.
bus proficisci:
Und~
ornne
ab ea
clinat, &c. ea'1ue
vis
larit'i s rl.! gnat,
substan cia spiritu'lli, qure n:irn rre pr;e-
& in longe pluribus, quem vulgo vi–
ese, uta proprio fo nte, oriu ntu r. S ic
deatUr. Sed de his accura tius ag'!n –
lapis narura li suo
i'.n petu
de
rsu m
durn.
tendeo s , rotas
h orolo~i i
mo ve t: Sic
§.
II
l.
pyrius pulvis, conce pta flamma , na –
turaliter sese in m1jore:u Joc1l'n ex–
plicaos' glob um e to rmen to excutit:
Exhalatio calore rarescens , a tq ue ab
aliis corporibus, ne se omnem in par–
teen libere d:ffundat, impedita , qua
facilith potest vía irrue;is, in ventum
facescit: ilrcus vi elastica sese
insi–
tum natural::!m restirnens , sagittam
8XCl'.ltit.
Porro, quoad motus naturales, id
obser~andum,
er,s ;\ natura rebus in–
ditos esse ad
tuendam localem ea.–
rum inter se dispotitionem: U nde ta–
les, &
tanti sunt, ut
requiritur ad
res in 'sua naturali disposirione collo–
candas. Porro, tria requiruntur ad
hanc dispositionem : Primó, ut res sir
in
proprio loco: Secundó, ut in eo
na.turre suz conformem partium expli–
cationem, ac situm habeat :Tertió, ut
rebus a micis sese asociet , & inimicas
.fugiat. Unde in rebus tria geneu 'im–
petuuÍn
naturali~m ·distínguenda
sunt:
lnclinativu.r'
quo una'quzque res pro–
prium locum petir, ut gravia centrum,
·Ievía círt:umferentíam.
E!articu.r,
quo
niticur ad re tinendam, aut si ab ea
per
vim dimot.a fuerit , ad repeten–
dam connatt1raiem partium eKplica ·
tionem, ac situm ; qual is cernitur in
arcu inAexo, in aere n·imis teoso, aut
·compresso. Demum,
1ympatheticu.r,
&
antipatheticur ,
quo res qu:edam ali is
se
adjungere, aut ab iis recedere ni–
tuntur; ut ferrum magneti se adju n–
git
1
atque ad iUum
certi.uqsitucn
¡¡f-
D e Motu gravium,
&
levium.
Gra via deorsum ad centrum ferri,
experieot ia
con~tat.
At, quce vis illa
moveat, qure ritu r. Varire sunt St!nten–
tire , qure ad duo · genera
reduc i
queunt : Nam aliis placer, mo veri ab
extrínseco, nempe , ve!
sub:;can tia
subt1li impellence, ut vide
tur Carre–sio ; ve!
a
terra , ea ad se
trahen.te,
ut existimat Gassendus. Alii ceruear,
moveri ímpetu sibi intraneo.
CONCLUSIO.
Gravia· moventur impetu
intrane~,
sibi
a
natura ínsito. Ita censent Pe–
ripathetici omnes.
Probatur : Et quidem , quod
0m–
nís impetus ille sit
i
natura, nemo
negat: Viget enim ubique , ac sem–
pe\'; proindeque non ex f' accidente,
sed stata, &
fixa
naturre Jege, ut-ne–
cessarius· ad naturale •remm · bonurn'i
quod per illum -proeuratur, aé
COI\•
servatur ; quatenus eo
impetu gra–
via cornmunem globum componunt,
&
tuentur , atque in eo suis
qu~quo
Jocis disponuntur.
Quod vero
hic
ímpetus non .
ah
alío corpore manet ad gravia , sed
ipsis íntraneus sit, & .naturaliter in–
dituo; , sic probatur: Cum ·ímpetus;
naturales ab Authore naturz sint re–
bus impressi, iis rebus potius, quam
a.lii~
inserí debent
1
ad quarnm
bonum
te.a·