235 / 436
· ·
De Motu Elastico.
Art. VI.
ll'Orfm longitudinem reducit. Tertió,
cum
vfolente flexum
se
erigit , Ut
arcus inflexus, lamina Chalybea com–
piicata, lign um vi ride curvatum de–
se amota vi sponte erigunt. Hic rno·
tus, eaque vis elastica in pluribus cor–
¡>oribus conspicualsunt, at unde orian–
tur,
qqrestio
est solu tu non facil is.
Cartesius
hic
adhibet materiam
subtilem' ,
qure
poros corporis inflexi
in
convexa ejus superficie ampliores
faétos, in:concava angustiores , eos
.subingressa , qutl. parte arnpH-0res exis–
tunt , difficiUorem e:xi.tum
h~bet
ea
parte , qua sunt angust iares : ltaque
nititur eos dilatare , ut libere tran-
.
se~.t,
instar cunei in fotamen 2dac–
ti,
siegue corpus .erigir. Hic modus
non suffitit ; nam ex eo dicí nequit,
éur aer compressl)s se extendat, aut
-chorda tensa se reducat ; qua: tamen
. fiunt vi elástica. Deiode, hic.sibi non
. eonstát Cartesius:Nam supponit, elas-
tic-i
torporís p"aros esse reétos, quos
subtilis materia libere :frajic1at:
Quod
,
.
Alii
vim elasticam aeris, aut
te–
nuioris alterius
substanüa: . pünderi
a,dscribunt ; ut videmus , grave pon–
d us incurnbens Jigno infle:xo ,
ill ud
erige-re. Verum , nec ea ratio esse
potest ,
cur~a~r
compressus, auc chor–
da tensa sese restituant; id enim po–
tius impediret. Deinde, omnia per–
in
de essent elast ica ' ut plumbum
;e<
}t.teac
ch~lybs
1
nam
~'l~e
in iU4q
si esset ,
foret diaphanum
ex
ejus
principiis. Vide
Sl\P'fª
disp.
r.
qurest.
1-
art.
S·
§.
z.
Demum
t
ut alía mittam
vel materia subtilis
reéla movetur'
vel in omnem partero: Si in
omne~
partem; pari nixu, quo angustiores
meatus ampliare , eodem ampliores
magis dilatare conabitur ; sicque tam
irnpediet , quam
promovebit
arcus
inflexi ereétionem.
At,
si retltl.
mo~
vetur, in poros, qua parte ai:npliores
sunt, non incurret , nisi, dum ejus
cursui obvertuotur, id est, cum a-r'–
cus convexa
supesficies
opponituc
rnotui materia: subtilis ,
non ve-ro
cum concava
ei
obvertitur. At arcus
in omni sít u se restituit. Finge v.
g.
pori latera eo situ, quo sunt bacilli–
S T,
rnateriam subtilem tendel.'e ver–
sus
V
X ;
force
eq
ímpetu spatiuim
V X
ampliabit. At, si materia sub–
tílis alío sensu impingat in bacillos,
puta , tendendo retla ab
Y
in
S,
aut
a
Z
in
T,
aut ab V
X
in
Z,
&
Y,
bune effeétum non C('fabic.
ha:c fluida substantia gravitaret.
Mis·
sis itaque
hjs,
&
aliis sententiís,
CONCLUSIO.
Vis elastíca aliorum 'Ct>rporum est
ab aere , seu spitabili corpore , poris
incluso, presso, aut tenso ;
qui ,
dum
se restituere nititur, illis pristinum
~íH!!m ¡;~sli;Hi~
i
y¿~
verOJ
elastica
~e'l