240 / 436
Physic~
prima pars. Disp. III.
Qu~st.
I.
Quantt1m ad ferrum ,
&
magne-
positione. H inc admotis invicem duo–
tem, nota est utriusque cognatio:
rum magnetum polis
iisdem, jungí
nam ex eadem fod ina eruuntur , ac
recusant ; non quc)d se fugiant ,
ut
magnes ipse ferro ex parte consta
t.
vulgo creditur, sed qu od un iri ni1an–
.At
de
eo
tantisper dicendum.
tur alío sensu , nempe, ita ut polus
De
Vi
Magnetica.
Magnetis omnia persequi, longum
foret. De eo integra volurnina ediJe–
re G ilbertus, Ri rcherus
&
alii; sed
o rnniurn primus ,
&
egregie Gilber–
tus.
Pr~ciptia
persti ngemus,
1n
eo tres pra:cipui sunt motus;
Frirno se ad polos dirigir ; adeo , ut
in magnete duo poli sint , a:que ac
in terra , quorum unum ad Austrum,
alium ad Boream obvertit , cum in
vase ligneo aquis innatans libere id
. potest.
l dem pra:stat acus mag nete
taéla, eoque motum polum indicar,
magno navigantium commodo ,
mi:–
per deteéto, vel a Lusitanis, vel apud
Gilbertum lib.
1.
c.
1.
a
Joanne Goia
civi oppidi Melphitani in Regno Nea–
politano ,circa annum
1300.
quo sub–
sidio destituti Veteres, Stella polar i
navigationem a:grius regebant' ea ' ut
sa:pe
6t,
nubibus teéta. Nec solum
magnes eo motu ad terr:e polos se di–
·rig-it, sed suos illis 1.1nire affeétat: .Nam
sub a:quirrnociali linea uterque mag–
·netis polus stat in a:quilibrio, quod
a:que distent
a
·polis
terne :
At, dum
accedit ur ad alterum terra: polum,
magnetis polus eHm respiciens depri–
mit ur, 111ter elevatur.
S'ecundo : Magnes magneti pro–
prius admoto accedit, atque
adha:r~re
·nititur : Is motus magneti cum ca:te–
·ris simpatheticis commu¡¡is est , at
rn eo magis conspicuus.: ldque pecu–
liare haber, ut certum situm affeétet;
11empe,
servata
i11ter se
polorum
dis-
australis unius boreali alterius
sit
junétus, atque ita utriusque poli
po–
lis teme apte respondea1:,H.
Tertio dem11m ; magnes , ferrum,
&
chalybem, non alia c:iuzvis, sua
vinute imbuit , adeo ut ferrum
jam
eádem , qua magnes vi poleat, eos–
demque motns, tum ad magnetem,
tum ad aliud ferrum h1beat.
Cartesius, eos motus refert
ad par–
t ic ulas materia: subtilis ,
instar co–
chlea: intortas,
qu~
ab uno polo
ad
alterum terram reéla
trajiciant· per -
poros, apto sibi modo intortos ;
&
egressz circa eam gyrantes ad alte–
rum ferantur polum, ut per ·eum sub–
euntes iterum perenniter fluant. Vult
easdem particulas, dnm incurrunt
in
magnetem ( quod ejus pori eidem,
ac rerrz ratione sint dispositi) pares
gyros agere ·;
Idemque fieri , cum
rnagnes magneti admovetur , ut vides
in subjeéla figura;
in
qua ex magneti–
bus
A B
partícula: ,-quas striatas sup–
ponere debes
a
polo
M
egressz, per
gyrum ad polum alterius magnetis
S
delata:, per eum
ingress~
, perennitec
fluunt. Porro ·ferri meatus non
ita
quidem esse dispositos ; ac facile dis–
poni incursu bujus materice eos sibi
aptantis ; hinc maBnetem suis-
mo•
tibus illud
imbuere.
Hzc