1000000220

Physicte" prima pars. Disp. III.

Qurest.

.at!ris' qua nimi's presus' aut tensus, lam .repetere : ergo

natura· ei .inest

proprium statum redit , est ipsi in- vis, qua eam repetat. Demum : incJ.i,

trinseca,

in nata.

natío in bonum proprium cuique rei

Declaratur conclusio: Atqne in

natura indita

e.st

, un

natura/is

di–

primis, hunc ; esse genium aeris, ut citur , sed vis,

impetus , quo aer

vi compriml., ·aut dilatari possit'

ea-

pressior' aut tensior reciit ad natura–

que amot:i, magno ímpetu aq con- lem statum, tendit ad bonum ej us na–

naturalem extensionem redeat, mil- turale, ut patet: ergo ei inest

natu ra.

Je constat experirnentis : Cat:tpulta

Quod autem aliorum

corpon~m

pneumatica, vulgo

escopeta de vien·

motus elasticus sit ab aere incluso,

to,

e:i ratione constat : Nam in suadetur: Cum causa sufficiens,

ejus tu-bo mágna vi aer compressus, pra:sens adest , frus tra qua:ritur alia:

d at:1 copia erumpit ta nta vi , ut plum- Porro, aer pra:sens est,

sufficiens

bea glans ab eo pulsa, longissime

fe-

ad motum corporis ·elastici:

qui–

ratur,

in d ura qua-que alte pene- dem pr<esens est, nam, ut constat,

tret. Idem

fit

in ludicris Sclopetis concedunt ali<e sen tentia: , corpora

puerorum , cum plumee , aut ligni elastica poros habent, a.tque in illis

excavad ludum infarciunt frustulis aerem, non enim sunt vacui.

~st

succulentis rad icis, aut

~mpeis,

aere etiam sufficiens: nam, cum corpus

i.ntercepto; cum eni m embolo unum illud vi dirnovetur

proprio statu,

versus.aliud pellitur, rned ius aer pres- puta , .curn arcus lunatur, pori versl}s

sus istud magna vi expellit. Porro,· convexam superfkiem ampliores, ver–

ut prerni , sic tendí posse acrem

vi- sus concavam .angustiores fiunt , ut

dére es

r.in

scyphone , vu)go,

xerin¡;a;

ornnes concedunt : proindeque in–

cujus obstruéto _inferiori foramioe, clusµ s, aer in illis extenditur' in

isti~

adduétoque altiu s embolo , tensus premitur, ut per se notum est; at

aer medius emholum, amota vi reti- pressior, aut exrensior nititur redire

nente , cum impetu reducit. ldem ad pristinum statum , ut ex diétis

experin licet in machina pneumatica, constat : ergo amota vi arcum flec–

de qua alibi dicam.

tent_e, redibit ad pristinum statum,

Porro, qu od ea vis elastica -sit aeri sicque arcum eriget, quod

~rat

de·

intriseca,

innata ,, probatur: pri- monstrandum.:

mo, quia nulla apparet causa el!trin-

D ices :

omni pene corpore pori

seca, qua saltem pressus aer dilatetur: sunt,

in illis aer: ergo omnia per–

imo

omnes ca·usre extri.nsec<e huic inde forent vi elastica prredita.

dilationi potius obstant , cum pres-

Resp. Vix ullum esse corpus, quod

sus aer sese explicare nequeat , nisi ea vi aliqua ratione non sit

pr~di·

pellendo,

premendo 'Corpora, am · tum; non tamen om11ia ex oequo, quia

bientia: Onde eo ímpetu agit

poti.Us

non eadem est aeris inc:lusi ,

po·

ín illa

1 ,

non hcec in illum. Deinde, rorum, _quibus continetur, c<:>nditio. '

natura in necessarils· non deest : At Terca, p'lilvis, farina, multum afais

cum 'aer violenta pressiooe ' aut ten- includunt; at dum premuntur' foras

sione

debita extensione dimoveri elabitur per granalorum interstitiola:

'!&?.ass!t, ut ..

diétiís coqstat , exigit

il~

un.de

in iis non comprimitur;

it_aqu~