229 / 436
De Causa Motus loca/is.
Art·. VI.
215
dium quoddam Un iversi , ut exigua
illa cerporea: substant ia! porrio per
se
subd itur substanria: spirituali ,
cui
ju ngi tur , ut proprio motft rl,
&
ab ea
imretu m,
&
mo rnm habet; I ta par
est existimare, to tam corpo rnm mo –
lero subjacere universali substant ia:
spir itual '
'
a
qu a motus'
&
impetus
su os partücipa t. Unde pe rpet uó docet
Ari roteles :
"'f\'ult11 m ·co,-pus mot;hi
tJisi motum ab afio:
atqi;e irde
e
n–
cl udit" , da
r1
pr;m m mot
rt
m
in cor·
poreum'
a
q o ptimó'
&
per se o m·
nis motus descendat. ldem Plato do–
cu it, cui, inqn it Ccero,lib.
2.
de:Na–
tur. Deo r. placuit,
duos esse r1.otus,
rmum suum
,
alterum cxtnrwrn
:
esse
au t_em div inius
,
quod ipsum ex se sua
sponte move tur
,
qudm, quod ¡utw
agit etuY alieno
:
Hrmc itoque motum
in sofis animis posrnit, ab hisque prin–
cipium motus esse du&um.
:
Porro, cum ima gi na rio aliquatenus
accedat
ad
su·bsta nt iarum
spiritua–
lium 1;QJdi nem, utpote, !>uprt"ma, in1er
Jnateriales po tentias,,j;uxta il lud,
Su·
premüm _ir.fim
i
al
1i11g it infrnum sup re·
mi;
idc ircó ,
&
ips a movet
am ma·
teria: port ionem , cui p ra:esr :
nde
~ i rnalia ,
qu a: illam ha bc nt , ut
~po»tanei motus ca usam ,
&
d i¡. r ma.tri–
!i.'em,
mrn
uno,dete~ m j n a t O r·m~
orno,
:veo1u.r .,
u l(
res .cognitione
ca~e'nt
s
4
sed innurri ris : qu ia , nempe , .r.on
so.–
ltHtl
in se babent impet um
e
ti\' m
su i mo,tu,c¡
, q ui ut diximus
~upra
,
ad
unu m modum mom s x
~;dtt
r
m r.i-;l·
i!Jr;
sed in, U¡?er hab n,t
in s
º¡
am
-yim
1
co µio1 rice rn
imperant
m
,
.a
qua varii impetus pre.
fl
iere. pussunt,
ut ab uno fo11te va rii
rivuli.
Arque
in.de·re argui potest
error
Carres1i , q ui habét animalia, ut ma–
chinas> cognilioi e carentes, qure solo
ímpetu movean tur: Nam, cum ím–
petus ad u na m motus
ratio nem de–
terminatus sit; qure solo impetu abs·
que cognitionc moventur , ea per se
ad unum motum
tendunt; nec nisi
per accidens ad illum defüétunt. Por–
ro' animalia ad cmnem motum'
&
ter minnm, per inde ac hominem, mo–
Yére se ,
viderr.us;idque infinitis mo–
d is : ergo in seip is fontem ipsum rno–
tus ,
&
itI'petus habent, nempe, po–
t
ntiam (<'gnoscitivam;
&
n n solum
qu emd · m 1m p tum, ab ea formsecus
impr es~u m .
l dque con fir ma ri porest
ex ipsrs Carte!>ii princiriis: Nam, cum
babea t impernm ,
&
mo tum, ut via–
t ica m ptc niam , ex qua via to r tan–
t um de t rahi t ' quant l!J) rrogrcd itur;
an
n n
bt(Vi
txbau riretur im pet us
v. g. hi rurdinis,
Cuf!l ex
eo sin gulis
ala: m ti tati nibus 1an1um dece Eret,
qua nr m ae ri ' quem e nt inu ó '
&
in–
signitEr mover, accede re, necesse
est~
At
id urgére, nihil nunc aninet.
Col
1ges ,
rr¡eri~ó
d cere Theolo-
1g os ,.
<>
1.JW}~
'
or ora quan tt.l m ad Jo–
cale m
mo-um subEsse Angelis : Na m,
e
m
~ u bHanua
e
rporea per se sit
mobilis
a
s~
i1 itu :..11
'
i!.ta que
illius
per , s
m e
rix :
su~
tant1a spiritualis
·!W¡llo, p1 oprJo
cor¡:or_i
,
ad~iéta
,
u~
s~ri
1
t
.iJ
p
li ,
ju
fo
habet mov ndi om-
."'ª
c,c¡ cro ra.
11
•
bj , PI
rique, in mundo sunt mo–
t us .,
qui
a
!>
b).tantla sp1ritua li oriri
.no
ide ntur: N am,
ut
motus natu–
~a ~li
tr 1lyua n1 ur. ln tt:ll igen1ia:
D ivi n~,
otu ~
a11_i-1r,aies.
1
ani1
~
c9gnosce!ai,
n
t us
C<;ei.ste~
An
e
1.is; cene dlci
ntq 11i t,
,q
a::
sit illa
sub~ c ant ia
cog–
no,
ce
ns'
ure m<;vec g lobum
a
tor–
mento bellico tanta vi excusum; aut
sagi \ta m arlu emissa m; aut ventum
tau to ímpetu concítatum, &c.
Res
p.