120 / 436
106
Physicce prima pars. Disp. II.
Qurest.
l.
QUINTA CONCLUSIO.
Nec
Ar1gelis
,
nec Deo proprie com–
pet
it ratio
natura!.
Probatur : Si'}uidem nec Deus nec
Angeli habent in se motus sensibiles,
sed sunt su:.na omnem illam mutatio–
nem ,
&
vicissitudinem : ergo non
habent rationem natura! , ut
a
Phy–
sicis sumitur, sed potius sunt supra
natur:'m. Unde· dicunrur
Entia l'lle–
taphj•rica
,
id est
supernaturalia. Si
ergo r:oru rn esse nt ia nonnunquam vo–
cetur
nattffa,
hoc eo sensu intelligen–
J um est, quu Logici,
&
Metaphysici
~rn11r.~
naturam, pro ipsa, scilicet,
. rei quiddicat e : vel, ut natura signi–
ficar radicem quarumcumque opera–
t ionum ; q ua s nsu T heologi qure–
runt, utn)m essenria,
&
natuca in
Deo distingua
ntur sa!•'!m virtualiter?
id est, utrum
rac.ix,·ssendi ,
&
radix
opera!'::!! sinr in Deo fo1:nalitates vir–
tualiter distirrMa:
~
Pr<et'!re? nonnun–
quatT:
Physv~.i
·ribuunt D eo ,
&
An –
gelis rat:onem
natu~~
per quamlam
excelleniia:n , in quantum Deus est
:a
uthor , conservator ,
&
ttí oderator
natu ra>
;
ideoque
a
qu i bu~da m
VO•
catur
N a.tura rwturans
:
Angeli vero
sunt ej us minisui
in gubernatione
natur~.
ARTICULUS
11.
Ve Violentia
,
éB
,ca1.ui.r Vio/entiam
inferentibur.
C
UM
ejusdem scientia: sit
agere
de contrariis; posrqua m expl1-
cu1mus, quid,
&
quotu plex sit natu–
ra, nunc de violentia, qua: ei oppo–
pitur
~
paucis agendum est, Circa
quam
primo qua:remus , quid si t: Secundo,
an inferri possit a causis universali–
bus creatis : Tertio, an ínfecri pos–
sit ab ipso Deo.
PRIMA CONCUSIO.
Violentia reéte deffinitur
Cuju~
principium est extra, pauo non con–
ferente
vim.
Deffinitio patee ex diétis
de natura : Cum enim contrariorum
contraria sit ratio; sicut natura est
fons intraneus spon.tanere quietis,
&
motus illius, quem res ex se ultró fon·
dit' aut cerre , quem ab alio, quasi suo
jure exigir ;
ita violentia est , qua:
motum 'aut quietem
a
re invi1a' '
&
repugna nte extorquet. Unde violen–
tia duo dicit: Quód sit a b extra , id
est, non ab ipsa re1e sentia flua t, sed
inferatur a principio exaaneo
&
ini–
mico:
&
quod inclinationi rei n:pug–
net, id est, rem vertat in oppo.:.i:u!R
illius , ad quod ex sese prona est. Qua:
duo compleétitur d"t•ffinitio
trad1 a:
· Primum qu idem , cum dicitur:
Cujur
principittm est extra
:
alterum vero,
cum addi ur :
Pano non conferentc
v1m.
Ut enim pas um non conferat
v¡m, non satis est, ut mere indifferen–
ter se habeat; quia ha:c
tam quieta
su hjeétio censeretur contribuere ali–
quid aélioni,
&
agenti connivere; sed
oportet , u
r
passum repugoet vel ac·
t ive nitendo in contrarium '
&
ener–
vando aétionem agentis ; ve! cene
passive. pra: endo sese non modo in-.
differens, sed etiam
p
Jsitive inepcum
motui ab agente 1llato. Attame n
fe re
semper intervenir aétio qu oed m ;
qµia
nulla res tam imbel11s, cui non
in~it
aliquid vírium
ad
repugnandum con–
trariis,