118 / 436
104
Physicte prima pars. Disp. !l.
Qurest. l.
u t hospites , imo, ut hostes,
data
op-
es-t
lapidi
cadere deorsum , qua m
portunitate, expellend'i.
sursum su spendí : Nec cani fa.meli·
Porro, quia eadem vis, qua
res
co., irruere in oblatum cibum , quam
seipsa m sµonte ciet , potest ad alía
ab eo vinculis coerceri;utrumque enim
derivari· ; ut ignis eo calore, quo
ea-
fit
externa vi : Imo nulla nHu-ra est,
let, vicina calefacit ;
idcircó natura
sed ubique regnant casus,
&
teme–
primf> quidem est principium motus
raría ·morus,
&
quietis ,discursitatio,
qui est
in
re, secundario vero ejus
rebus in nullam partem nat-uraliter
quo:¡ue, quem res in aliis ciet: Ut
in:::linatis , sed ad omnil indifferen·
ignis natura est,
&
principium ca-
tibus.
l:mdi ,
&
calefaciendi. Attalllen prin-
O'Jjeél:iones, qua: contra <latam na·
cipium
illud
respeétu
externorum,
tura: explicationem propon.i
solen· t~
qu;e movet, non est natura, sed sa:·
lil:>en~
omitto; quia· ja..,m satis pra:oc·
pe violentia: Licet enim ignis natu·
cupata: sunt in ej,us exp!icatione.
raliter calefaciat aquam, aqua tamen
ab
eo incalescit violente.
Ex.
his haberi potest contra Car–
tesium , illum
1100
explicasse notib·
SEGUNDA
CONCLUSIO
Natura reefe cliuiditur in materiam-,
formam.
. nem communem , quam omnes ha-
e
b.ent de nltura; sed eam potius om·
nino subvertisse : Non enim eicplanat
nobis
fontem illum intraneum mo–
tuum,
&
operationum, quas ex re–
Conclusio manifeste iequitu-r ex:
fundamentís supra positis : .Ha:c enim
sunt duo intranea,
&
prima p.rinci–
pia, ex quibus omnis substantia sen·
sibilis constituitur ,
&
consequenter
motus omnes ab ejus e;sentia nal?·
ceotes, primó originantur; ita quidem,
ut horum motuum materia sempec
sit príocipium passivum; forma vero
aliquorum quidem passivum , eorum,
scilicet , quos res qnidem ipsa non
excítat
in
se , sed na cu ra[ícér exi,,;i·t
ab alio
ha
be re; ut forma creli natu·
raliter exigit ab intelligentia motr ice
talem , tancumque morum : aliorum
ve ro etiam aétivum' eorum' sdlicet,
quos
ip~a
res in sese excitar ,
·ut
sunt
motus vitales.
bus tam sponte nasci, nostris oculis
cernimus , quemve ornnes
natur~
no–
mine intelligunt; sed e contrario do–
cet, in rebus ip>is nullam esse radi–
cem
insitam , nullum
innatum mo–
tus ,
&
aétionum
fontem : omnem
vim motricem esse
in suo subjeéto,
u t
accidenralem,
&
peregrinam, im–
pressa m, scilice c,
a
Deo, qu i
su~s
rant i~
partículas ex se ind rfferences
ad motum,
&
qui~tem,
primó impu–
ltt,
ita quidem , ut mocus ille, non.
modo
ex re noa nascere tur, sed nec
qu id~ m
semel impressus, ulla radice
illi h;ereret , sed solum ad
tempus
hospitaretur , donec transmigraret in
aliam obviam ; quo:l esr, natura: ra·
ríone:n
pro>Ú>
to!Lre, ac
rad icnus
ex ti rpare. Nam
si ornnia mo·•encur
vi exceri ús
aceita ,
&
ad 1ernpus in
eis- ¡10spirante , -non ,.magis .. n'!_tUrale
Obj.
r.
Si materia. esset natura·,
omnes murationes essent cuilibet reí
naturales; ut
aqu:E nat1rrale esset
calefie~i ,
&
corrumpi. Probatur·
~e-
quela: Materia de se est in potentia
ad
omncs 1notus.
Resp. Nego sequelarn : Materia·
e111m,