.
'P
R
di.
F
A T
J.
O
.
Vil
rcgc~, . ime~lcxiífe d~
ipfa.
~ieronymi
Traduél:ione, cum . reél:i us .de
Gr~q
ed irione
Hc:x~plorum
ínrclligacur .
Pc:m
PJ th~1
vero fuir op1n10 , carndem. cífe Veríionem 11lam H1erónyrp1 , atque Pfalrenum quod : Ro11
1
anurn.
0 ,
r,,
1 ,.
v.oc~m
!
Vulgatam porro noíham
non al1amh~be~dam,
quar:i vererem Verlionem ex ea edirione , qu:l! Lu-
BiblH>;;.,,.
c1an1 d1cebarur . Verurn non
.fit
admod.umven~rn.1le
rat? lcv1 negmio Pfalteri um fuum murnlfe Eccleli:im Ro-
~',;!';::-
6
manam
:
pr~rer
quam quod
m
eodcrn illo Pfalteno leél:1ones
qu~dam
delideramur meliorcs ac emendariores
f
,
·
quas in Grreco
~exaplo:um
fe reperilfe refiarur Hierony1:lus • "".'-d Vulgaram_edirionem quod adrinet,
bon.~
fide nofiras de 1lla con¡eél:uras h1c proponemus . Idcm 1pfe H1eronymus cpdl:ola
fua ad Paulam
&
Eufl:o-
chium ligni_ficat fe feme! arque irerum Pfalrcrio Latino. ad LXX. Inrerprerurn ed irionem caítiga11do operam_.
uavaffe ; .primo
curfim
~.magna
ex parte
,
~um
adhuc_
1~
urbe
verf~rerur
:
fecundo
diligqnt~
,
jalJ\que in
fe~
ccffu abd1rus Bethlchem1r1co . Ult1m:e hu¡us correél:1oms excmpl;ma optar ur cum cura
&
diligcmtia
tranf–
cribamur ; necnon eidem adJit<E :tbs fe nor:r: appingantur , obeli videlicet , a quibus ufque ad fcquenria
duo punél:a , qu:e
legebanmr apud LXX. cum in Hcbrreo deelfcnt , iocludcbantlJr
¡
&
·aílerifci , quiblls
f¡.
milirer qure ad proxima duo punél:a fcqllebamur , ex Hebr:-eo juxra Theodotionis editiooem LXX.
Inrerpn:-
t}bus accelliífe notum fieret . Atqui hujufmodi
ligna eriarnnllrn
in vcreribus quibufdam Vulgata: manufcri-
pris , non aurem in alio u!lo Pfalceriorum Latinorum 1nvenire eíl: . H:ec ipfa in compluribu · codicibus fibi
obfervata Jacobus faber Srapuleníis affirrnat
:
ipliquc habcmus
pr~
rnanibus antiquifiimum
triparritum Pfal-
Prolog. ;,,
rerium Abbari:r fanél:i Petri Carnureníis , quod in prima coh.pnna Pfa)rerium Hieronymi ex Hebr:eo
conri~
1 '[• 1 " ··.
Ylll>
ql'llJ-
Jlet : in tenia vetus Pfalrerium a Romano arque ab eo quo ufus efi Augufiinus , parum difcrepans ; in_.
•11et•.• .
fecunda vero
editíonem Vulgatam exhibet cum fiipra memoraris Hicronymi obelis
&
all:erifcis .
Hinc
facile perfuademur Vulgatam dfe ipfam
illam Verlionern ab
l-lieronymo fo;:undis curis emendaram : qu<E
nolha fententia infoper auél:orirate manufcripti bibliorhec:r: Colberrin:e ame fcptingemos annos exarati con–
lirmarur , qui Vulgatam cum iifdem Hieronymianis noris,
&
fub hac infcriprione comprehendit,
Líber 'Pfal–
r11orum de translatione Septuaginta Intcrpmum emendatt1m
11
fanElo }iieronyno in no'l'.o
(
forre ,
dr: no'Uo
. )
Corn•
probarur dcnique rell:imonio Valafridi Srrabonis , cujus nos )nfra Joi:um Jumus exhibiruri,
Vcrum illud forfan minus explorarurn
dl:,
fed noílro iudicio fua non c;irer veri(imilitudine , nimirurn...
camdem hanc nofiram Vulgqram pomitfe ab Hieronymo epifl:oJa
1
H.
dici . Traduél:ionem ex Hexaplis
a
fe
ediram , quod illam eifclem exemplaribus- confemienrern effeciffi;:t ; epill:ola vero Palll:e
&
Euíl:ochio fcri–
pta Veríionem ramummodo correél:am , quod anriqure verba , qllanrum in ipfo fuerat , retinlliífet. lnter alias
rariones , qux nos eo impcllunr , hrec efi, quod videlicet ii loci , quos Hieronymus poft faél:am menrio–
nem Veríionis fu<r ex Hexaplis dcfendere aggrcdirur , in manufcriptis Vulgat<E codicibus
reperiumur • Nam
ctíi eadem Vulaara in :Bibliis excufis habear , verbi gratia hanc in Pfalmo quinto
"Y.r.
9.
leél:ionem ,
Dirige
in confpeElu tuo
9
'Uiam meam
;
qu~
Hieronymo non probarur : anamen in MSS, illam ofrendit , quam fecun–
dum LXX. Interpretes legendam adfhuit idem poél:or , nernpe,
Dirige
i11
confpeElu meo 'Uiam tuam
•
Haud
fecus cxifiima de voce
teme
,
quam idcirco e
-W.
).
Pfalmi
47. &
e
v.
11.
Pfalm.
71.
abs fe deleram fcri–
bit , quia nequc in Hebrreo legirur, neque in LXX. qu:r .vox paricer in Vulgat<E manu exararis codicibus no1L
reperirur • Er contra exíl:at in iis vox
fuam
,
quam in Hexaplis fob
vcru
a<ldiram cum Hieronymus reperilfet in
i'.
6.
Pfalmi
i
8.
fervandam exill:imavit.
Forre ctiam comigerit ,
ur
ea Verfio , cujus cerri loci Su11ni<E
&
Frerel:r , qui degebant in Gerrnani.L... ,
negotium faced'ebam , iam inde ab his temporibus in Gallias pervenerit : quamvis ,
li
quibufdam habeatur
fieles, eo non niíi poíl: annos amplius
15 0 .
ex Urbe perlara
lit .
lllud tefiarur Valafridus Srrabo de rebus
ccclefiaíl:icis cap.
2).
in h<?:c verba
:
'P[almos aurem cum fecundum
LXX.
Interpretes RÓmans
adbue babeant
,
Galli & Germanorum aliqi.i fecundum emmdationem
,
quam Hicronymus pater de
LXX.
edi11one compo{uit
,
'Pfal–
terium cantant
:
quam Greg1Jrius Turonenfts epifcopus a partibus Rom.mis mutuatam
,
in Galliarum dicitur Eccle–
Jias tranjluliffe
.
Hocce Pfalterium , quod , quia illo primi omnium Galli
uft
funt , Gallicanum voc:tmr ,
fenfim
in omnes occidentales Ecclelias fuir receprum . Vir eximire cruditionis ac pi.e memorix Cardinalis
13ona de rcbus Lirurgicis lib.
z.
cap. 3. cenfet eius ufum ame annos abhinc fexcentos admiffum
in Irali:i_.
fuilfe , prretcr quam in Mediolaneníi Eccleíia , qua: amiquurn
luum Pfalterium hodieque retinet
:
prreter
quam eriam in Urbis Eccleliis , in quibus proprium fuum obrinuit ad ::crarcm ufque Pii V. cujus
juífu
il–
lre vulgatam editionem amplexa: funt , excepta una Vaticana , ubi etiam nunc Romanum canirur Pfalte–
rium.
His ad eum modum expofitis erit forliran qui nolfe cupiat , quem
locurn inter alia Pfalteria Auguíl:i–
nianum libi vindicet; an \•aria? illre leél:iones ,
in quibus a Vulgata noilra difiidet , aliorurn fulfrag io in–
nitantur ; utrum randern cum Gr:rco LXX. Imerprerum , quod nofira hac memoria exll:at , plus minufve....
confcmiat . Ea func qure nobis induxere in animum , ut exemplaria diverfa ,
rum prclo , tum calamo edi–
ta conferrcrnus , ac varierates maxime inlignes , quas deprehendimus , leél:ori proponeremus . Eas igitur in–
fra habimri efiis , cum locurn unurn prremiferimus
e
libro
17.
dé 'civirate Dei , ubi Augultinus , qua: fua
fa
de Pfalterio Davidico
fememia , expromit.
EX