IN
...
111
QUARTUM TOMUM
R
F
T
1
o.
I pollremos illos Retraébtionum libros nobis Auguílinus reliquilfet , quibus habiros ad
\'<>·
pulum Tra:_étarns recenfere fe velle epiílola
fi.iaad Q!!odvultdeum reílabatur;
immcnfum hcx
in
Pfalmos Davidicos opus ibi haud dub
ie illuílralfet iis obfervationibus , qu:r
pr~fationis
"i.ifl.
,,
4 .
loco , noílra multo urilioris , effe pmuilfent • At cum propoíitum el(fequi Beato Viro per "· ·
·
morrem non licuerit, arbirramur officii noílri hoc loco paucis exponere, primo quibus momen-
ris ad fufcipiendam Pfalmorum enarrarionem impulfus
lit ,
poílea quem in ea ordinem ferva-
verit , deinde quam fecutus fuerit in exponcmdo rarionem ,
ruin
quas leges íibi
pr~íl:ime-
rit denique cuinam iníl:irerir Veríionurn .
•
Pfalmis Davidicis mirum in moqum capiebarur Auguftinus . Eorum cantus, quo rem-
'º"{'!{º·
pore illum
in Eccleíia Mediolanen{i audire ere.pie , adeo fuaviter
ipíius afficiebar animum , ut pi is hifre__,
;.";.'d. ;~
moribus ad maturandam converíionem foam vehementius íl:imularerur , Tradir eriam Vir fanél:us in fuo feceífu
1bid.
c•.
~.
apud Caffiíiac um , ubi fe ad Baptifmum
comparaba~
,
tanropere divim¡m in
fe
amorem
e~arfiffe
legcrndis
iif~
dem facris Canticis ,
ut
arde
ntiffimo flagrarer defiderio illos per orbem uní verfum, fi qua fieri potuiffet, re-
citandi ; fimulque amariffimo
dolor.iscum
indig1~ario1~e
ac commif:ratione
co~1junfo
fenfu pungerernr _, quod
qua:: myíl:eria remediaque illi
c conrinenrur, Manicha;1 lugenda r;:rc1tare non v•derenr, arque adeo
a~r1dotum,
quo faniras eis reíl:irui poruiffer, refpaerent.
.
Atqui licet
e
Pfalmis t;rnrum luminis duci, tam uberem pieratis foccum e«primi poffe intelligeret, proprio
nimirum experimento; attamen privata fua mediratione conrentus, numquarn forraffis ad eos publice exponen–
dos animum appuliffet, nifi ipfum
petit~
aliunde cauffa:: permov1ffent. Enimvero ram magni fi cam imbiberat de
Pfalrnorum
pr~íl:anria
opinionem, ut quorquot ex illis aperri liirni vidcbantur , iidern habcndi effenc ipfius ju-
. dicio recondi riliirpi. Nec fane aliud cauffa:: fuiffe, cur ad Pfalrnum cenrefimurn-decimum-oél:avum, cujus expo.–
füionem ab eo tantum non conviciis flagitabanr , explanandum poíl: tanraSG moras
&
procraíl:inationes acceffe.
rir, ipfe fatis declarar iílis verbis ,
f2.!:!.anto enim 'Uidetur apetttor, tanto mibi profundior 'Uide:ti folet'.
Verumtamen_.
PYolog.
;,.
cum dignitari s, quam gerebat, ratio exigeret,
tic
plebern curéE fua? creditam pr<Eeeptis inílitueret , objurgationi-
Pf 41 ·
11 8 •
bus corrigeret , infonnaret ad pietarem, in bonorum operum virrutumque Cfirifl:ian:lrum fiudio
&
ufu confirma-
ret; quamquam Scriprura ornnis , Apoílolo reíle , ad id conducit ; eum tarnen oportu ir in primis Pfa lmos adhi-
2 •
Tim.
J.
bere , mpote quos pallim populi manibus teri ac in ore verfari cerneret, eoque ad illud affequendum judicaret
ef~
16
'
ficaciores , quod myíl:eria arque prrecepta in facri s omnibus paginis , quarum illi quoddam veluti compendiu1n...
cxhibenr, difperfa, in fe compleél:amur . Defudavit igirur in
~oc
labore fumma cura
&
fedulitare ,
&
fi
quando
mold l:is improbifque precibus eorum, qui commentationes in Pfalmos, quos ipfe nimis difficiles exi11imabat, po–
íl:ulabam , non nifi :t!gre morem geffir : contra videmus aliquando nolle ipfum Pfalm js , quos in manibus habebat,
reliétis, ad alía calamum rransferre; eo quod
qu~
multis effent conducibilia, eadefl1 putaret femper ameponenda.
.
Magis urgent
,
inquir,
qu.c pluribus utilia [ore fperamus.
;r
11
É~~~:
Cum primum ·ad illud opus aggreffus eíl Augufiinus, quemadmodum iplius C!'.Onlilium non erat Davidicum •·
1.
omne Pfalterlum
commenr~ri
,
ira rationem ordinis haud magnopere habendam
e~iíl:imav it
. Et qu idern epiílo-
Epifl.
1
•
lre
ad Paulinurn anno circirer
414.
fcriptre locus ille, quo !triél:iorem Pfalmi decími fexti enarrarionern dudum ...
s·
i
9
abs fe faéhm teíl:atur ,
Recenfui,
inquiens ,
bre'Uijfimam qr/amdam ejufdem '"Pfalmi
e~pojitionem
,
quam jam olim di-
8 awr11m
,
co cogirationem noíl:ram impellit , ur , cum eamdern
illarn expofitionem , rum omnes alias eadem
brevitarc ac ílilo concinnaras , corius operis primas ex iiffc arbirrernur. Sratuerat eQÍam Graduales , quos vocant,
Pfalmos ex ordine enucleare , quod in centefimum-v igefirnum-fecunduin differeµs íignificat his verbis ,
.Ad–
[cendentis Cantica ex ordine cum San8itatc l/éflra conjideranda fufcepi
.
Similiter in centelimum-vigefimum-quinruin
ac cemelimum-trigefimum-wimurn dicit ita fe ad Pfalmos illos ven iffe ,
ut
cu¡ufque ordo poíl ulabar
:
cum ra-
men vigefimum-fextum in fe ílo
B.
Crifpinre , cujus agoncm noni s Decembris referunt Marry:oiogia , Pfalmum
vero rrigeíimum-feprimum in die narali S. Fel icis , cuju marryrium nonís Novembris renunnatur , expofueri t .
.Sed in reliqui s omn ibus eum ordini non
fuiffe addié1:um , varii Joci planum faci um . Exernpli cauffa ,
in
Pfalmum fexaoe fimum-fcxtum explanaciones centclimi-fecu ndi
&
cenrefimi-terr ii cirat ; in cenrefimum-fecundum
enarrarionem
~enrelimi-terrii
, quam etiam
in exponendo oél:ogefirnum quodam modo videtur indicare . In
epiíl:ola ad Evodium data exeume anno
41
r.
tradir proxime diél:atas a fe Pfalmorum fexagefimi-feprirni, feprua-
Fpifl.
16 .
geíimi-primi
&
fepruagcfimi-feprimi
c~a1..-arioncs
fu!lfe ; nolle vero fe , fuurn in
reli~uos
Pfalmos , qu
os nec- "· ..
dum explicaverar , laborern
interpell1 : undc coll1gas tune non bene rnulcos fuperfmffe quos
r:aél:ar~t
.
Lo.ca,
cempora , cafus , perÍOn :t! , fape frepius enarrandurn Pfalmurn ei fuggerebanr . Debemus rngefirn1-q
uam &cemeíimi-trioefimi-noni commenrationes
imperio
vel
precibus Epifcoporum , quos tune temporis convenrum
al iquem habuilfe conjicerc efi . Idem puta de commentatione in trigefimum-fextum , quemadmodurn in exordio
!Crmonis fccundi fuper eodem Pfalmo ipfemer narrat . G.!!inquage{imum-fecundum
fratris
,
al icujus forliran
~pi-
Tom. lV.
a
z
fcop1