4
6
Summul.
Difp.Vlc.
De
hu,
qua
p~rtinent
ad tet:tiam operat-.&c.
ri aut difputare·vel in aétu exerciro,vel in aétu figna-
& proprie diíl:inguimr ab alía,
&
dicic negationem
t~:
in aétu exe;cico, quando ipfe concionacur,& ipfo
formalem alterius, vt intelleltio creaca diftinguitut
cpere docet aut
exercit~o:in
aél:u _fig1_uco quando era-
ab intelleltu creato:quia
a
parte rd non haber idéti...
dir regul as
conc~onan dt.
lrem al1quis.
por~'ft
habere
cacem cum illo fecundum fuum
eífe
formale, inrelle•
vnam rationem m altu cxerd:to, & aham m aétu íi-
él:us aurem diuinus diftinguirnr non forn1aliter, fed
gnaro;v.g.primum
pr~dicabile,quod
eft genus in
aél:~
virrualiter,& :z!quiualenter, non quia abfolute inrel-
iignaro,id eft, fecundum nomen,&: exprdfam deno-
leétus
a
parte reinó
lit
voluntas diuina; dicuntur au·
minationem>
&
in alh1 exerciro &opere,
fo1.1
exerci-
rem difiingni vinualiter, quia a:quiualenr in exerci-
cio eíl: fpecies,quía exercet munns fpeciei,& ratio in-
tio abfoluce diíl:inébs.lcem formalirer dicicur de cau-
diuidui in communi in altu exercito non eíl: indiui-
ils,
qure func eiufdem fpeciei cum effeétis, quia con..
duum determinatum, fed potius eft .ratio communis
munmr formalitacibus, feu pr.edicatis effc:ntialibus
&
ideo
pr~dicatur
depluribus,& nihilom-inus in aél:u
eiufdem fpeciei cum
pr~dic;nis
effdcus, & Ge dici,..
•fignato eíl: indiuiduum,quia e1tracio abftraél:a ah in-
mus, vnum hominem continere formalicer alium:
diuiduis,& íingularibus. Icem aliq_uis poteft effe bo-
ítem dicimus; ignis formaliter eft caljdus,
&
piper
nus concionator in aétu Ggnato,quia reéte tradit re-
virtualiter calidum appellarnus,quia ignis calore
i11..
gulois concionandi,& nihílominus eíl: malus concio.
formarnr:piper autem habet folum vinmem ad pro·
nator in alt:u exercito; quia in exercitio,& opere ma-
ducendum calorem,formalicer aliquando fumicur ve
le
concionatur, aliquando autem aliquis eíl:'in vtro-
condiíl:inguicur
a
confafo,& eíl: idem quod expreífe.
ql:le fummus, vt Pha:nix concionatorum, non dicam
&
d ar~
tale. Vltimo ponitur formalicer pro eo,quod
folum huius Perüani regni , fed etiam totiµs hu.iús
vere, & proprie eíl: tale &
lic
dicimns , non dari vni-
f~culi
P.Hieronym. de Momelinos, qui aureum tra-
uerfale forrnaliter,a parre rei.
·
étatum concionandi fecir,& rnirabilibus cócionibus,
Fundtlmemalherdicitur
dari' aliquid,quando folmn
quas exercuit, audifntes in admiutionem rapiebat.
dacur fundamentum ad concipiendum aliquicl,& non
AElu e:urcito
eíl:,vt pacer ex diél:is,quod in exerci-
eíl: ipfum eife íecundum propriam formam:vnde dici·
tío & opere congerie alicui.
mus dari vnitarem vniuerfalem fundamemalire r,quia
~ A
parterei,
vel
rt'4liter
dicitur aliqoid, quod anre
datur fondarnentum, vt imelleétus fingat vnitacern
.fiél:ionem intelleétus eíl:,& qnod exiíl:it in rcrulll'na-
vniuerfalem.
I
tura;vt Pecrl:ls eft albus
a
parce reí: quiá ipfe,& albe-
In communi,
&
flt
fic
ligriificat racionero commu- u.6
-do eius exiíhmt fine fiél:ione.
ncm prrefciíam
a
pluribus.
C
Identice
appellat fupra fubieétum, & entitatem,ra·
11;
C4thegorem4tice
dicimr quod eíl: abfolute,perfeél:c,
done identica.tis, non formaliter, fed m-aterialiter
feu aél:u cale;
u1lculatorie
dicimr id quod per confe-
fumptx:vt animal,identi..ce eft rationale,& in diuinis
quentiam fophiil:icam ex vno ordine rransfercur ad
dicitur,iufiiti~
identicc eft mifericordia.
in re_tlo,&
in
alíud ; cum tarnen vere in diíl:inéto ordine fit.Exem-
obliqu()
dicirur,quando,in aliqua definicione vna pars
plum eft celebre in vHione beatifica, qtto hrerecici
ponirnr in nominatiuo,alcera in alío cafo.
vtumur, ad probandurn non poífe videri Deum, ad-
M
huc fopernacuraliter, foppofita fententiaeorum,qui
Materi4liter
fignificat quod alicui conuenit non 117
dicunr, non poífe fieri infinirum in aél:u, nam ipli íic
ratione
fo-rm~Jed
racione fubieél:i,a:ut
materi~,vt
al-
arguunt; quia ad videndum obieél:um perfeél:um, vt
bum non formalirer, fed materialirer efl dulce, quia
quatupr, v.g. eíl: necdfaria viíio pei:feéta vt quatuor,
non eíl: tale proptcr albedinem fed proptet fub ie...
&
ad videndum·obieéfom perfedum vt
~cncum
eíl
étum, quod eíl: idem fub albedine,
&
dulced ine.
neceífada viíio perfoél:a vt centum: ergo ad viden-
N
dum obieétum infinite perfeél:um, quale efr Deus
NegatiHe
dicicur res, quando caret forma contra-
I
18
cric neceífaria viíio infinite perfeéta:fed hrec non po-
. riám denominationem tribuente, vr horno , qui non
teíl:
dari:ergo.hzcargumentado dicitur calculatoria, ; ell vitiofus dicirur negatiue bonu5,ideíl: nó eíl: malus.
qui
a per fophifa1;;:.ticam argumentationem vilio bea-
1
O
tífica,
qu~
folum eíl: in ordine fupernacurali
era.nsObieéliut
eíl aliquid
is
aliquo, quando
cft
obie.
1
:.'
fercur ad ordinem infinitum.
ltum alirnius potentiz,& obiicitur
illi.
E
p
114
E/ficienter
fignific atur quando aliquid
per
aétio-
Per
fo
cficirur,quando przdicatum conuenit fobie·
1
;~
nem producirur.
él:o
eífentialicer•
.
En:inenter
dicirnr de
cau~a, c¡u~
continet perfe-
Potenti;rliterdicicur,
quod non aél:u, fed in poten-
ébort modo effell:nm,ac eíl: m fe:vt lux cominee ca..
tia exiíl:it.
Pofitiue
dicitur quod affirmatiue eft tale,
lorem,Deus creamram.
1
aut quod habet propriam foFm<1-m
denominantem~
·
EffemialiÚr
dicimus, quando vna res conuenit
Q_,
alreri vt prredicacum quidditatiuum iliius, hoc eíl: ve
§l!:!,o
dicirnr res
illa,qu~
non facit, fed eft ratio
fa.
J
31
primum,& przcipuum coníl:itutiuum
eiufd~m,vt
ho-
ciendi, feu denominandi aliquid. !taque omnis for-
mo
eífentialiter eít rationalis.
~
1
ma,
aut formalicas
dicirnr~ e¡u~;
quia cíl id, quo con-
Ex natura
rei
dicirur quando aliqua entitas ica de-
fücuitur res.
biliill':1a, vt nullo modo
polli~
adhuc diuinicus
con-~;
1
!U!!,od
dicimr res
aliqna,qu~
ipfa facit aliquid pro.
fcruan extra rern:cui conuenit,diíl:inguicur ah alia,vc
pric ratione formre,aut formalitads,quá habet,a qua
eíl: modus_, eciam
~erminns
ex natura reí conuertirur
denominacur,vt horno eft, id,quod imelligit J:ationc:
curn termino realtter ,vela parte rei, in fenrentia au1
formalitatis inrelleaionis.
R
tem
Scot_ifl:a~um e~
entitas, feu formalitas qua::dan1
Ratione
dicirur diíl:ingui .aliquid, aut conuenire,
J
32·
<}~re r~alner
1denttficatur cum alia,h·abec tamen di-
quod nó realirer íed per inrelleétum
difting~ur,auc
fünébonem formalem
a
parte rei ah illa.
conuenir.Reduplicatiue eíl ídem quod formallrer,vt
F
fupra
explicarum eft.
S
Formalitermultifariam
fi.11nitur.
Primo
acc6moda
.
Simpliciter
iam cíl: explícatum in parricula
abfo/u..
J
H
tur caufis,v
·~·_:lbedo fo~malitcrfacit
album,id eíl: per
~·
te
i.facundum
q11id
eíl, quod folum íecundum.partem,,
~uum
effe vntedo
íe
fub1eéto, ve forma,reddit al bum,
·~
&c. conuc,nit.
V
Ir_em
formaliur.
fumitur cu_m condifünél:ione
a
vir-
\ :
P'irt1u1liter
c:xplicatum cft fupra in particula for-
1
H
tuahter, feu
zqmual~nter
,,
1d.
ea
quando res vere,
'¡.maliter.
Dl .SPVTA