Previous Page  87 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 87 / 582 Next Page
Page Background

~adl:.

1

f.

De natura argumentationiJ.

45

ml1:or.i

affir~atiua

, qui vocatur

Felapton

;

rerrius ex

ma1on pamculari affirmatiua, & minori vniuerfali

affirmatiua , qui eíl:

Difamú:

quarrus ex maiori vni–

uerfali affirmatiua, & minori paniculari afli.rmatiua,

n_imirum

1

Datijí':

quinrus ex maiori parriculari nega–

tma, &

minori

vnid€~fali

affirmatiua qui dicitur

Bo–

cardo:

vltimus

ex

maiori vniuerfali negariua, & mi–

nori parciculari affirmatiua, videlicet

Peri.fon.

117

Modi inuciles huius figurz fonc: prirnus cum ma-

ior eíl: vfliUerfalis affirmatiua , & minor vniuerfalis

negariua:

fecundus cum ambz fumptiones funt vni–

uerfales affirmatiuz. Tertius cum maior efi vniuer–

f~Jis affi~matiua,minor

particularis negaciua;quanus

cumma1or eíl: Particularis affirmatiua: minar vni–

u.erfa~is

negaciua; quintus: cum maior eíl:

p~nicula­

r 1s,~nmor

vniuerfalis,& arnba: negacirne : fexrus,cum

ma1or cíl: vniuerfalis, minor particularis ,& ambre

i:egaciare: feptimus cum ambre fumptiones funt par–

ticulares affirrnatiuz; oétauus curn ambre fumpcio–

nes funt paniculares negatiure: nonus cum ambce

funr

p~rriculares:maior

affirmatiu.a

&

minor

negati~

ua,~ec1mus:

cum amb<1:

funt

particulares, maior

nc–

ganua,& minor affirmatiua.

SECTIO

VII.

De Jjllogifmo expojitorio.

u

8

EXpolitorius fyllogifünus cíl:, qui coníl:ac medio

lingulari: panicula

illajjllogifinH4,

ponirur loco

generis: differtntia eíl: panicula,con.fli:tns

terminoJin–

gulari;

per hoc enim differt

ah

his, quos in quatuor

figuris fopra poíiris explicuimus: oportet vero me–

dium it'a effe íingulare vt

fit

res aliqua indiuidua,

qua:

nec

Gt

communicabills pluribus , nec idem

re

cum ea

qure

pluribus commur;licabil,is e(l:, alioquin

non

erit apra

ad

fyllogifmum expoíirorium: qua–

p~oprer

inepte conclndir hic fyllogifinus;effentia

~i­

urna ell Pater,eífemia diuina eíl: Filius:ergo Filius

eíl:

Pacer: qnamuis enill'l effentia diuina

lit

res fingula–

ris ·, eíl: tamen re.alicer communicabilis plurihrns per.

fonis re ipfa diíl:inétis, qure propter talem diílinél:io–

_nem non poffunt ínter fe prredicari ; qnamuis 'de ef–

fentia prredicenrnr.

Si

medimn

lit

vnnm finguiare, adeo euidens elt

fyllogifmus expofüorius, vt propter enidemiam, &

claritatem, qua pollee, rali nomine iníigniatur: ac

fí ·

verirarem,quam concludir, ipíi vi

fui

exponar

ciare,

& euidemer videndam.

Si fyllogifmi expolirnrij non folum coníl:itcl'int

edio lingulari,fed eciam vcramque prremiífam ha–

buerint íingularem, duobus rantum modis in prima

& fecunda figura colligenr,tribus in tercia,

&

duo-

bus in guarra: prior modus primre

figur~

ex vtraquei

affinnanre colligit íingularem affirmatiuam hoc pa-(

ll:o, Socrates eíl: fapiens; fed hic homo eíl: Socraces:

1

ergo hic horno ell fapiens; poíl:erior ex propoliciond

negante,

&

affumpcione affirmante·wlligit fingula-f

remne~atiuam

hoc pall:o;Socraces non colit rnultos l

Deos:h1c Philofophus eíl: Socrates:ergo hic Philofo–

hus

~011

colit mulcos Deos; quoad fecundam figu•

ram 1dem eíl:,ac

de

prima; primus efl certire figurz,in

qua

ex

vtraque affirrnante colligit íingularem affir–

mantem;vt,Marcus Tullius

eft

Cicero: hic home eíl:

Cícero: ergo hic homo eíl: Marcus Tullius:Cecundus

ex

propolirione negatiua,& aífumptione affirrnatiua

co.lligit lingularem negatiuam; tenius ex propoli–

tione affinnatiua,

&

affumptione negatiua colligic

fingularem negatiuam: prior quartre figurre ex vtra–

que affirmatiua colligit parricularem affinnatiuam

hoc pa8:o;Socrares eíl: fapíens; fed Socrates

ell pau" '

per?ergo quidam paup':,r e

iens;poflerior ex pro-

polirione negatiua,

&

alfumptionc affirmatiua colli·

gir parricularem negatiuam.

Si ramen in hac figura minus exrremum fuerit

110

.fingulare , licebir priori modo concludere íingula-

rem affirrnatiuam , -poíl:eriori aurem íingularem ne ...

gatiuam:

íi

aucem expoíirorij fyllógifmi ·folum me..

dium cerminurn habuetí'nt fingularem,in prima qui-

dem

figur~

totidem erum modi, quor in iyllogifmis

ex medio communi, necab illis differenr niíi

qudd

í1eceffario habebunt maiores íingulares racic;rne

trie.

dij, quod in maiori fLibiicimr: in tercia ver<)

fignra

prrecer quamor vulgares modos llegaciue

.conclu–

denr7s, quornm exempla íracim

fe

fe

9.tferum ,

alij

quatu~r

ex

ve

raque aflirmatiua affirmatiuc colligen-

tes reperi1:1ntur: in quarca figura nunqu'am plures

funt, quam duo modi,quos iarn rradidimns.

·~amor

modi huiufmodi fyllogiltnorúm

afttr·

1

U

matiue concludenres in tercia figura pdífuht re.uoca-

ri ad modos primre folius maioris

~onueríion¿.

pri–

mos

quidem,& certius ad primum: fec;úndus vero,

&

quarrus ad terrium; po{fonteriarn probari per redu–

él:íone1wád impoffibile,primus,& tercius in

Bocardo,

fecu-ndus

,&

quarcus in

Peri.fon:

nam ex cotHr:ldiéto-

rio conclutíonis cuiuCcunque modi affumpta mi–

nori colligirnr imrnediat'c: conrnadiétoriam maioris,

modo panas íingularem negatiuam conuerti in vni–

uerfalem negaciuam , quod in hac ratio ne colliges,

·Sotrates non

eíl:

albus: ergo nullnm al bum

eíl:

Socra–

tes:nam íi aliquod album

eíl:

Sodares,Socrares quo–

que

~íl:

al bus: quod contradicit primre

enunci~cioni.

S

E C iT,_iLO

~.y

L

T~

De aliquarum dic1ionum explicaitone

alp-h11~e

..:

/ico ordine'

difjojitli,

qu&

111111

ad argnendum,

t11m

nd. re/}onder;dúm

m~)fime

necejfari&funt.

A

A

Bfalutt

,

&

Jimplititer

,

dicicur tale aliquid

I

u

·

qnod haber perfeél:um effe in omni penere,

&.

ideo dicimr Deus abfolucc·,

&

íimpl"i'ci~er i~finirns>

quia habet infinitatem' perfeétam in .o.mni genere:

icem abfelurc,

&

limpliciter dicirur, quí1ndo aliquid.

toralicer

eíl:

ta"le, vel totum eíl: cale,

81.

ideo dicitus:

Angelus íirnpliciter, &"abfolurc fpirirnalis, quia

c0-

raliter

fpirimalis elt;

&

hbino Belga alfolurc,& íim–

pliciter dicitur al bus, quia totus eíl: al bus, cuí oppo•

nir.ur

al bus fecundum quid

1

id eft fecundum dentes.

vt

e

íl:

a!thiops. Etiam dícirnr abfolurc, & !implidtes:

ali

quid

cale, licec non

Ge

totaliter tale, cU.m ramen

it1

illo genere habeat ftifficientem rationei;i,

ve!'

ex

ma•

iori patee

lit

tale,

&

ideo rethiops dicitur

nigbr

fim ...

plicicer,

&

abfolmc ,

licct'

non

fit

coialiter n.iger_,

cum fecundum

dente~

Gt

al

bus;

tandem dicjrur res

fimpliciter, & abfoluce ralis, qaarido in

fe

fpeél:ata

fecu.ndum fumn effe haber rale prredicarum, vt dici–

tur horno fimplicicer "niagnus, vel doétus, quando

. in

fe

habet ingentem magnitudinem ,

&

ma~imam

fiipientiam.

·

1

:

Accidentalitervelp'eraccidens

dici,r

ur, ve

l

quando

UJ

aliqqid conuenit alicui fomliro,

ve~ '

d.fu,

aut

~ui.a

feparabilirer,& coiltingemer,aut quia non e(fenGtali–

ter,& per

(e

conueni:,&

i~eo

qu.ídquid

c~n.uenit

ali–

\ cui rarione

accidentas~

enamíi

11?fep.arabil1~er

con–

jueniat, dicimr per acc1dens,

vel

acc1dental1ter

con.

ucnire.

,

· ·

.Atlu

dicitur; quando i,rt prafenti,

id

eíl:

hlc;:,

&

nunc conuenic aliquid

ali~~i,&

iderp fonar,ac aél:ua–

liter,vt v.g.homo aétu,

feu

'aétualiter in5elligir)id

e~

hlc,&

nunc haber imelleétionem rei.

.AElujign11to,eíl:

qúa.1-iao non

fohun

~xercerur

aétns,

fed docernr, & cradirur modus,

quo,

debeat fieri ille,

v.g.dnptidter

poteíbliquis

docere

alium)concion~n,

I

( '