l'
~~ft.
V.
0!Jd
jit
obiec1um farmale Logicte.
.111
fic di.reé\:is conficiat iníl:rumenta fciendi,
&
randem
ad
conremplandam melius
naruram,
&
eífenti!'lm
fypogiíini, definirionis, & diuillonis,
ad
quem finem
eriam agir de relationibus pra:dicati,
&
fubieéli, &c.
fine
quarum cognitione non poífet
t:tm
facilireít
&
.apre fabricarn iníl:rumenta fciendi,& fpecul2ri
narn–
ram, effentiarn,
&
proprietátes modi fciendi , íicut
Theologus,v.g¡vr melius cognofcat
nácu'ram
Dei,
&
An&elorum, de qflibus data opera agir, rraél:at de re–
lacione rationis,de diíl:inélione per inrelleél:um fiéta
ínter attribura diuina,
&
c~te'ris
enribus rationis,
quibus
mens
humana veíl:it omnia de -quibus agir;
non camen primario,íed fecundario: fünilicer Logi–
cus fecundario oigit de ente rationis, primario aucem
de direél:ione reali.
i-...8
Ad rerrinm refpondecur primo concedendo maio-
rem, & negando minorem; ad probationem mino–
ris negarur ancecedens,quia duplex ratio poteíl: con·
cipi,feu duplex ordínario,alia,qux exiíl:it anre fiébo–
nem rationis
a· p~rte
rei proueniens formaliter tan..
quam
a
forma ab ipfis conceptibus intelleétus reali–
ter direél:is,& ha::c
nib.ilaliud efr,quam denominatio
extrinfoca realis cogniti,
qu~
quia prouenit
~forma
reali ens reale extrinfecum dicicur, vt pofl:ea latius
probabimr,d
e qua,liccr verum
lit,
quod nihil intrin–
fecum ponen
rea.lein rebus Ggnificaris, ponic nihil
ominus aliquid extrinfecum reale, licue v.g. amor
in re ani:lta nihil ponit reale intrinfecum, nihi-lomi–
Jrns ramen ponit aliquidexrrinfecum reale, denomi–
nacionem nimirum extrinfecam amati. Alía ordina.
tío darur ín fignificacis feu obicétis operationum in..
telleétus,qu<E mere fiéta efr, ac proinde eíl: ens racio–
nis,pronehit
que
ah intelleél:ione,non formalicer,fed
- quaíi
efficiencer,vt in traél:atu deehte
ratiohi.~
latiffi..
me
dicetur' h:rc amero nihil aliud eíl:, quam relatio
vniuerfalis, generis , fpeciei , &c. quam intelleél:us
concipir quaíi intrinfec,C.exiíl:encem in iplis obieétis.
1.49
Sed fupponamus, omnem ordinationem in obie-
étis ipíis, feu direé\:ionem prouenientem
ah
incelle–
ébone eífe
ens
rationis,rtihilominils contra 11os
nqn
eft argumenrum,
quia
in noíl:ra fenrentia non agir
Logica primario,
&
per fe de direétione, feu relacio–
ne confiél:a in ipíis tebus,
fed
de dirigibilitace con–
teptuum, qu<E quia nihil aliud eft, quam encitas ipfa
operationum inrelleétus,
&
h<Ec
eíl:
realis, fine
du–
bio
ipfa
dirigibiliras eciam deber eífe realis , nam
idem
a
parre rei non poteíl: eífe íimul ens reale ,
&
ens rarionis,
ve
de fe par
•
IjO
Ad fecund:rni prob:ttionem minoris reÍpondeo
1
relarionem fouinfecam,
&
inrrinfecc exiíl:enrem
a
parte rei debere exiltere,aut pccere duo extrema rea–
liter difiinél:a,non aurem ordinationem exrrinfecam
proueniencem formaliter
a
cognirione
vº
modo,quo
cxplicui, nam aétus inrelleétus poteíl: exrrinfocc de–
nominare diuerGmodc enciratem realirer v11am, ac
proinde
p0ífunt
refulcare varix denominationes ex–
trinfec~
reales in obieétis incellell:ionum.
1
J
1
Deinde falso fupponit P.Rubius;qttia Logica non
agit de ordinarione rerum,
Ced'
de ordinacione con–
ceptuum formalÍum, hrec
an
tem ordit,atio realis eíl:,
licet alia obieJ;iuc exiíl:ens in rebus
Gt
rationis; r •
tio
auterrí; quare Dialeél:icus non agat primario ,
6.
per fe-de ordinatione rerurn,[ed porius de ordinariol.
ne'conceptuum eíl:, quia
de
illa
fo
la ordinati one, feu
direélione primario,& p'er fe agit aliqua ars,qure da–
tur imrnediatc in materia proxima tal is arris ; cum
·autem Dialeél:ica, ve poíl:ea probabirur, habeat pro
materiá immediata ,
&
proxima aél:us incelleél:us ,
&
non obieéh horurn aél:uum, ideo agit de direél:ione,
qtt<E eíl: in aétibus,&
nó
in obiefüs,Gcuc faber ligna–
rius primario & per re agit de direél:ione , non quz
refulrac
in parieceJed potius de ea,qure
refultat
in
li-
.,
Ildepb.de'l!ena.fiet
1
Philo[.T"m.
l.
gno, v.g. feneíl:rre, aut ianure,nam licer al iquo modo
agat de direé\;ioné parietis feu de forma , quam de.
bear habere talis paries,vc ianua,
&
feneftra affigan–
tur parieci, nihilominus
ni:rn
agit primario,
&
per
[e
de
illa, quia
paries non
efi
proxima materia, fed re..
mota fabri lignarij: ergo Gmilirer Logíca non debec
agere primario
&
per
r~
de direél:ion€; qure dacur
in
rebus;fed de direll:ione,qua: darur in cognitione,quia
ha:c; & non
illre ef!:
materia proxima illius.
Dices etiam in cognirione
re
fo
Itare diteétic:mem
I
p.
rationis: ergo .obicéhim formale Logica: erit
ens
ra–
tionis,
Sed contra, quía licet verum
lit,
quod in concé-
t
J
~
ptibus mentis refulcet aliqua direého racionis, cmn
ex-alío capite detur direél:io real is
J
hxc
dcberer
eífe
porius obie(i:um formalc ( íi aliqt1a direétio •refpice1.
rerur per
impoffibil~
a
Logica,vt obieétum formale,
quod falfum effe probaui iam fupra)quarn illa
;pri.mepropter omnes raciones
fupra
poli tas, qui bus effica·
citer probaui ,
ens
reale,
&
i10n erts
ratio
nis deberc
cífe obieétum formale Dialeél:ic<E. Secundo quia vt
bene adnora P.Suare:z; tom.1. meraph. d1fp.
1.
feét.4-¡
&
t?m.1.dif~.~
9_.&
difp.~
4.
e~ diale~icus
error
opi–
nan,
ens
rac10111s effe d1aleébcre ob1eél:mu, tribuir
rationem
P.
SuareE
rom.
1.
metaphyf.
difp.1.
feél:.
1 •
num.
J
.his verbis; erts ratio nis
minim~
direáe,
&
vt
obieélum per
Ce
poréíl:
ad fcicmtiam perdnere,
&
fié
excludimr
a
C'Ontemplatione direéta fcientire
ab
Ariíl:otele lib.6. metaphy(
&
racio eíl:, quia rale ne.
que vc:ire eíl:
~ns,fed
fere nomine tanrnm.neque enria
ratio nis cum encibus realibus conueniunt in eedent
conceptu encis, fed folum per quandam imperfeél:atn
analogiam proportionalitatis ,
&
vt
clarius loquar.
per quandam requiuocationem : obieél:um enim pee
fe
fcientire deber habere propriam
vetam ,
&
re;iletn
cífentiam encis qoam non habent entia ration,is,
quia cum hniuímodi enri a non Gnt proprie tali a,
fed
potius defeél:us entium,vel fimilirudines,feu 1J1eíl:igia
illorú,non funt per fe fcibllia primario,fed quatenus
deficiunc
a
vera racione entium, vel quatenu s aliquo
modo,
ve
veíl:igia conducunt ad ens reate oogno-
fce: dum,
&
penetrandum, vt melius,
&
clarius con-
c·1.
amr, qui habeat vnum quodque in entibus en-
f,
atis,&
J·ealitatis,quid vero non habe:at, nili
fol.rmfpeciem eius. Deinde conlidernrur
a
fcient -
a'
ens ra–
tionis
ad
declarandas
p~oprietatos
enris realis,
&
obieél:i
Dialeél:ic~ qua:~
nobis non facis concipiun-
·rnr)
&
explicanrnr,nííi
per
huiufinodi enri a rarionisJ
ira enim agit hcec fcietnia aliquo modo de genere,
&
fpecie ad
explic~ndas
rerum vnicares ,
&
íic de
::lliis,
vt
fumirurex
4.
metaphy( cap.1.
&
2.
Deinde
fape rraéhtur de his endbus ratione alicuius realig
fundamenti 'quod ha.bent in rebus, vel cene quia
fundamentum ipfum non poceíl: facis cognofci, ne·
que eius realicas
a
nobis declarari, niíi pr!us expli""
cemus, quznam denominariones rationis ibi mifco•
antur, qua: omnia fatis apperte indicanr , Logicam
non
primario,
fed
focuhdario agere de ente
rari,onis~
nec :1lirer poteíl: rationabilrcer hoc negociuum ex;-
p~cari:
cxemplo manifelbmr.
.
.
..
Theologia enim agit
de
mul_cis
ent~bus
ra.no~~s
154
(qua:: neceffario 1nifce11rur
p~~e
m
ommbus
fc1enr1~s
propter fragiliracem
huma1~1 intell~~us,
). vt
de
dr–
fünél:ione form aHínter acmbur;i drnma, 1nrer rela–
ciones ,
&
eífentia1n, de. poGtiua racione confiél:a in
formalicate peccati,& de mulcis ali is, qu:;e breuitatis
caufa prrerermitto,
ve
fnnt rdatio rationis ínter amo ...
rem diuinum ,
&
ipíarn bonicarem diuinam,
&c.
ihilominus nullus
fan~
mentís pocefr afferere
heologiam habere pro obieéto
prim~rio
formali
mia rationis,& ratio efr manifell:a,q 1ia cum Tl\e-o-
logia
a~at
4c
rebu~veris,
&
realibus; ipfum lumeri
·
~
2t
,
natur~