0000747692

Q!~}t:fi.

~id

fi1

direc'tio aéfuum inteUcéfUJ

&c.

115

pto ex bonitate rnoraii aél:uum bonorum, in quibus

bonitas moralis nó eíl:

mod~s

ex natura rei difbnétus

ab enritate aétus,fed

ipfe

aétus per fuam fubíl:anciam

eíl: bonus moraliter (connotando ex parre

incelle–

ll:us aduertentiam ad regulam morum} per ordinem

intrinfecum tranfcendemalem,

eífentialem, quem

claudunt

obieél:iuam honefiatem fuorum obie–

étorum, vel propter confonantiam ,quam habcnc

cmn na cura rationali,

talis eít ex vi propria: enci–

tatis,

v.g. aéhts

charicatis bonus efi per relacionem

rranfcendencalem ad

honeíl:~m

obieaiuam ,quod

efrelfentiale ipíi aétui charirans ,

nam ex

eo pta:cise

quod a&:us amorís

Dei

fü

profequude0> e{fenéialiter

boni~atis

Dei, eíl:

bonus moraliter;

fe<l

hrec prole–

utmo

dl:

effentialis ipíi aétuí: ergo bonitas moralis

cil:

e!Tentialis

ipG

altui charicatis, in quo difüngui–

tur

bonitas interna aél:uum inrernorum a bonitace

aéhmm

excernorum , nam in altibus excernis boni·

tas moralis

ell:

denominatio €Xtrinfeca proueniens

bonitate morali aétuum internorum.

Sic

íimiliter

reéticudo huius definitionis,, nempe claritas, certi–

tudo,

negatio confuGonis in hac propoGtione,

homo

elt

animal rationale,

eíl:

incrinfeca Gne addi–

tione aiicuius modi, quod fic patet.

Qgia

{ine addi–

~liquo

hoec definicio própter folam relarionem

tranfcendentalcm ad fuum obieélum clare, fine con-

fuíione,

cene repra:feratat fuum obieétum,nempe

effemiam hominis.

Alía direél:io intrinfeca darur, qure ell:

formalit~s

quredam refultans in altibus ex priori,

poíl:eriori

produél:ione illorurn,

ex coexiíl:encia vnius aél:us

cum illo potius, quam cum altero, racione cuius

darur in ipfis operationibus imellcltus forma,

figura intrinfeca difrinétre

parte reí

ipfa

encitatc:

aél:uum, feu opera'tionum ,

propter hanc formam,

figuram intrinfecam coníl:ituunmr formalirer ta–

les

aéh1s

inrelleél:us in e!fe caufa:: fcienrire , itaque

denominacio extrinfeca iam explicara, eít quaG con–

dicio ad hoc,

refulrer

h:ec

incrinfeca perfcétio

difcurfo, feu in tribus aél:ibus intelleél:us demon–

firationem componentibus.Explicatur hoc exernplo–

fenGbili in lapidibus ,

herbis, natn extrinfeca de–

nominatio

eíl:,

quod vnus la pis ponatur ante ,

vel

poíl: aliurn ve! quod-'vna herba pofi aliam produca–

tur,

nihilominus ex tali pofüione

ful

tat in lapi–

dibus ,

herbis figura intdnfoca leonis , arboris,

&c. Clarius

alío

exemplo declararur hoc, nam íicuc

ex'

quod

mocus fidium,[eu v0cum vnus prius

pro–

ducatur. ,quam alius,

cocxiíl:at

Cllffi

alío,

refultat

· illa

confonanti:! ,

harmonía, qux formalicas in–

trinfeca eíl: in motibus, qua media canfont lcetitiam,

deleélationem in audicu, line quibus non pote–

ranc caufare; íic íimilitér in concepribus, nam ex eo,

quod vnus conceptos cum hoc potius, quam cum

alio cocxiíl:at, habet claram,

diíl:inltam 'ar.dina-

' támque lignificarionem, qua: incrinfecum quid efl:

~efpeél:u

aétuum, quia Gcuc

aétui vr

íic

mtelle~us

eíl:

~ntrinfecum

ordinare reprrefenrare:íic talibus aétibus

lnte~leétus

talirer reprrefentare, id

eft ,

cum tali di–

reébone erit intrinfecum, quod amplius pacebit ex

dicendis.

E C T

I O

Noffra fententia prfJponitur:

Rima Concluíio. Direél:io, de qua priínario,

per fo .agit

Logio &

ratione cuius derrioníl:ratio

coníl.icuitur

elfe demonft ·.adon is, defin-itio,

díuilio in effe raliuro eíl: ens reale,

non radonis.

Prnhatur primo, qnia omnis ratio formaHs con–

fiirutiua alicuhts caufa in eífe realis cau(re eft realis,

intrinfe.ca

refpcél:u

illius caufce ; fed a&us intelle-

ltus ex vi direétionis aél:ualis prouenientis

Logica

coníl:iruunr:ur forrnaliter in effe caufa: fcienci:.e: ergo

dimfüo .iél:uatis in aél:ibus efl: incrinfeca

1·ealis

refpeél:n illorurn,

no~

ens rationis, Maior eft eui–

dens per orones caufas di[curremi; narn ideo lux

Sole non eft ens rarionis , fed ens re:;de incrinfecum

refpeltu Solis, quia lux confütuit forroalicer Solem

etfe

caufa: realis luCis,

caloris, qure

funt

enria

realia intrinfeca in

foa

encitare;

ideo potentia

vi–

íiua eíl: entitas realis intrinfeca refpeél:u oculi,

in–

tell~Gl:us

refpell:u anima:,

o'mnipotentia refpeélu

Dei, quja

Cune

raciones formales coníliruences

h~c

omnia in e!Te caufarum ,producencium effell:us rea–

les: ergo.

ratio

priori huius eíl:, quia: prius quam

pro-

ducatur effeél:us

c·aufa efficienti realiter,debet pra:–

contineri realirer intrinfece calis effeél:us in

foa

cau–

fa;

fed non poteíl: prrecontineri i'ntrinfece,

reali–

ter effeétus in caufa, niíi ratio forma.lis, media qua

continecur effell:us

caufa

lit

teal.ís,

intrinfeca

refpeltu caufce, alias fal Gflcaremr illud axioma eui..

denciffimum,

propter quod vnumquodque tale,

il=–

lud magü.

Nam

íi

ratio formalís, prop re;· quam

continemr realiter intrinfece in caufa effell:us, eíl:

illa,

qua: coníl:iruit caufam in efle caufre: ergo

for–

tiori

illa

ratio erit real

incrifeca refpeél:n ipfius cau-

fa;

ideo enim non poreíl: aliquod , gens, v. g.

ni:t

, .

per calorem filtam in

ipfa,

vel per calorem, qui non

ell

ipfa

intrinfece,

fed

ali

producere calorem;

nec chimera per potentiam viíiuam, quam in ipfa

fi11git intelleétus, non poreíl: producere vifionem

r~alem

, quia

~alis

potenria vifiua eíl: fiél:itia,

non

realis , fed per rationem confill:a : ergo omnis ratio

coníl:ituriua formalirer alicuiU?s caufa: in eife caufa:

effeél:us realis, debet

e!Te

realis ,

non rationis , in–

trinfeca,

non extrinfeca rcfpeél:u caufoe.

Vrgetur, quia nemo dat, quod non haber;

fed

2.e

ratio formalis confüturiua caufre

elle cauGe dat

effeélui caufa: realis

cífe

intriniCecum •

reale,

non fiétum , aut elfe rationis, ergo ipfa ratio forma-

lis coníl:irntiua caufre, qure

qu•o dat tale effe reale,

et habere

e(fe reale incrinfecum,

non

fo -

ens rad0nis exrrinfecurn .

Confirmarur , quia omnis effeél:u-s realis caufre

111

continemr realicer in ratione forrnali coníl:ítutioa

ralis cau[re; red effcél:us realis inti:infecus non potefl:

contineri in ra.tione formali fi&a per rationem, fed

in racione

rcali:

erao talis ratio forrnal{s coníl.iruci-

ua caufre debet

e!f~realis,

non ens rationis,

ma-

ior

eíl:

euidens ,

nam

intelleél:io cominetur in inrel..

leéht,

amor in voluntare,

calor

luce,

feu

ca..

lore agenris, qui:i

raciones coníl:iruunt

formaJi..

ter caufas talium effeéluum,

ratio eít,

quia

id,

quod formaliter cóníl:ituit caufam

elfe caufa:.

virms caufre,[eu porentiaillius ad caufandum; acqa1

in vircuce' feu potentia

caur~

continetur effeé1:us:

ergo. Minor fic probatur, quia ipfa ratio

~ormalís>

qua: concinet effo.;J:mn realem, non contmec

per

aliam entitatem diO:in&am

fe'

fed

per feipfam eíl:

,s:ontinentia illius e.lfeétus reafü;fed

cm.s

rationis

~on

porefr eíle continencia realis_,

contm~re

reahter,

quia contineutia realis eíl: al1quod .prced1catum par–

ticub.re

conrrahens rarionem

fupenor~m

realem-l

coníl:ituat aliq_uod inferius ; fed

17ul1~m

prcedicarnm

reale poreft conrrahere ens rauoms ; .

conc.rahe.ns

enim,

contrahibile debent propornonan, abas

ence r3.tionis concrahibili,

ex ente reali con°

trahente fieret al1qua chima:ra , qu

a: n

poreíl:

eífe

ratio

formalis

producendi

reale :

.g.li

ego

fingerern

quod racionale, qnod

eíl:

differentia rcalis,

contra-

heret ens rarionis ad coníl:.icuendum

vnum

princi-–

pium produccns

.homin(;:~

realiter,

amens

iudica·

rer;