0000747689

~~rL

Vtrúm

poflit demónftrari

dari

Svltimum

)

f!c.

ait

Atill.8.Ethic.c.

~.&Rae

ratioric lícct horrlincs

inter

am nt amor

amicitia:,11011 carné debent ab

llla

cxcluderé rcipech1.n

vni~

tlilcrn ad Dei gloriam;

honorcm , uam

]foc

1p!o

fe1plis.conllicuercnt

vltirnum fincm fua: .1nucit1x , quoJ cll: coima reél:i–

tudincrn ranonis ,

h->nc íl:atis

imo li am1citia

lit

pcrfeél:a,

fupemm1nhs,qualis per chamatcm in·

ter iuíl:os conllmlltur intri11íecc in rationc Cua mcludit

habitud111cm vniucriabu ad Ucurn , cuiiis lingularis

participado

eit

1pfa chadtas , in ciuo maxirnc alfi–

milarur am1citia creara amicitia: diuina: , quia cll:

participatio ilhus , quamuis chim Dcus amct om•

ncm crcaturam ctiam rationalcm, ve mcdium ad Cuam

gloriam,

ad [uam íapicntiam,

alia attributa ma–

nifell:áda,het: nihil ol>ll:at quorninus creacura¡ intcllc–

él:uales amct arnore bcncuolentia:,& amicicia:, nullam

cnim ex eis vcilicacem libi qua:rit, narn ooaorum no–

ll:rorum non 1ndigct, proptcrquod diccbat Chriílus,

Cum fcccdtis omnia qu:i: pra:ccpta funt vobis, dicite

Íerui mutiks (umus , iraquc lilkndo mera

ra~ioncm

vcilis, fcu commodi vult Deus crcamr:i: intelleél:uali

bonum proptcr ipfam,idcll: proptcr c:ius faluccm,bcati-–

tudinem.&oqu:i: omnia in altcriu's rci vtil itatem,

commoJum rlo11 referr,& ideo 1lla cll propria,

per–

fuél:a bc:ncuolcmia, quod li ex parte crcacurn: refpon–

dcat dcbirus,ac p'roportionatus am'or,crit ctiani amici.

fü:,cui riihil obllar,quod Deus ad

ref¿rattotumillud

bonum irltcllcéh1alís creátura: ctiatri ::r:tcrnam bcatitu–

dl111:m

c:ius,quia non refcrt ad

fe.id

eíl:

;id

fuum corrí–

modnm ,

vtilitatem , fcd ad gloriarn ,

honorcm

íibidebltum, vt Cuprcrrio aué?ori,

fini vlrim·o talis

creatura:,quo rion potUit feipfum priuarc, cum refpc–

ll:us

illc

ad perfeél:ionem',& h'ondhrcm calis amicitíz

ifocdfario

lit

fine quo

non habºeret honcllatcm

ulis amicida , ex quibus tic, argu1ncntor, quia licct

amor amiciria: pctat • vt talis amicida lillat in am·a–

to, qllia cll: pcopccr illuJ, ninilominus talis lillcmía

non toilit rc[pcél:om ,

habitudinem' vniucrfal m ad

Dcum tanquarn'limplicitcr,

vltimum amabllc, tic

íimílitcr

licct.in

rerum nacura crearuri' '1nt

11i~.&

vl–

timus in fuo ordine rcfp'cltu alia:rum crcacurarum,non

tollir ha:c ratio vltimítatis rcfpeétum vniueríalcm ,

depcndentiam in ordine ad_D'eum, qui cll lÍrnplicitcr,

ab[olucl: om'nium rcrum vlcimus finis , imo hic rcf–

peél:us requiritur

tali cationc vltimi finis iQ crcatura

ex co,quoácrcat? ratio' lit,qua: ex vi

íua?

cfsécialis per·

(eétionis petir calem ordi1mionem,& dcpcnilenriam in'

ordinc ad Deum,linc prziudicio aliquo rationis vlcimí

fi't1is fecunC!um rationem cccabm.

Q V

T 1O . X '

Vtrum

caúfa

finalis refpeéhÍ

Dei

exerceat caufali-

tacem.

SECTIO

Sententia

aduerfarüs.'

f'tima fcntentiá arfctit i:aníam finalem excrccrc

v~-

mm munus caufo: finalis rcfpeél:u Dei, itaque al–

íditha:c ÍeRtcmia Deum habcre vecam caufam fina–

lem in ordinc ad aélioncs immancntcs ;

lic

Sonzinas

mctaphylica: qua:íl:.

.z..

probatur

fic

ha:i: (en·

tentia.

Primo,quia Deus amat crcaturas proprcr fua1t1

bQ-

nitatem,

fed

amare vnum propter aliud;n1hil aliud cll,

quam ex amare vnius metaphorice lnoueri ad a·

morem altcrius: ergo ita inouetur Deus mcraphorice,

fua propria bonitate. ve

caúía finali propria •

vera.

S~cundO',lic

probatúr,qdia nullum

ini:on.u

'cnicns

cll

ve Deus moueac fcipfum propter fuam

borutat~m,tan

quam propter vcrum flnem,pr:rcipi1c cum in

~criptu

dicacur,Omnla propter (cipfum opcratus eíl Dcus,

inconucnicris aucem c!Tcr maximwn ,

citra fcipfum

~abcret

cauíam fi11alcm;vnde qcnc

pote~

diuina boni–

tas dfe caufa finalís rcfpcél:u Dei.

Tertio lic probatur, quia alias cffcél:us Dei vt ab

ip[o funt non halicrenc caufam fii1alcm , nam cauía fi–

nalis nullum effeétum habec,nili medio agente , quod

ad agcndum mouer,li ergocirca ipfum agctnon habet

caufalitatcm,ncquc ciica cffeél:us agcntis potcll caufa.

litatcm habcre.

~ia

motio finis tantum

cll:

mcuphorica. ,

iu·'

Dcum cadit h'zc meraphorica motio,quia diu

nabOni·

tas proptcr quam Deus agit mouet voluntatem :'

ergo ,

caufalicas finalis ca'd1t

ditünam volun–

tatern'.

SÉCTib

II.

Sccundum c:xemplum cll dcfompmm

caulis cfli-

•

, cicntibus ;cauia enhn crcaca qii:i:cllmquc nou delinié

Nojlra flntentia poniiur,

probatur.

t'~

c(fc

vera caufa efficicns ex

eo,

quod dependeat

Deo'

uli dcpcndcn'cia vnlucrfali,imo illa

~cp.cndentia

exigi–

ti1r ex vi cauta: cfficiennscce'atal • Íine' qua caura

cffi–

clens creara non poNll clfc pi:opClc caufa cfficicns:cr–

go lirniliter licctei<Ufa finahs vltim:r di¡:at ordir:ado–

ilem,& dcpendmtiam

refp~él:u'

Dei, nlhllominus non

delinee

clfc

finís vltim\15 in ordinc•crcato , ct1m

pot'ius

vi talis rationis cxigac u.lis 6nis

vniuerfalem illuRJ ordiacm,'

feu habicudiném.

ail.Deum.

Rima conclulio.O'eus refpéél:u fui non haber hu- '

Cam flnalem propriam;vnde diccndum cll line.m •

non po!Tce1crccrc ca1:1falitacem

uam in diu.ioam

ver

luntatatcm quantlflll ad aél;us immancntes;(cd,dctec–

minationes liberas Giu(dcm diuinz vo!unratis.H:rc cll

communis fenrentia' non folum Scholallicornm,

fcd

etiam Patrum;éam tcnct D. Thomas

p.cr.19.'an.5.

vbi in hoc

r~nfu

gencraliter negat dari aliquam vcram

cauíam diuini volun¡atis, & 1.coñcra genccs,c.

G.&

.d1cit, quod licet diuina: volun,tatis

lit

aliqua ra!io,

non tamcn aliqua caufa.Icem

S.Bonau.in

1.dllt.t

at.

1.q.1.

Probicur.primo',

a~él:oricaie

BdTarionis Archiépií–

copi Ny!Ía:ni orar. pro vnione habita in fdf. vltii:na. 7

Concilij Florenc.i!1i, ponitur autern l!a:c oratio poli:

fubfcriptiones l!pifcoporum. lila igitur poíl: caput

nonum orationis adiungit dcclarationcm ali_quarum

vocum,& in eit1s initio a1t;Sanél:i Doétor'cs Ocicnta-

1\::i

ctiam in diuinis vtuntul: noriiinc cauf;t,

cau[aci,

lar¡~