.fOS
Phyíica Difp.XIII.
De Infinito mato cathegomnatico.
d1cimr horno cxcederc quodammodo infinite bruta,
mus rapientiam Dei
c!fc
infinitatem,
&
iuíliti~'tli;
el\ tarnen
fimp\icite~
hnttUS , quia potetl ab alia
&
mt!CcÍCOrdiam , &c. priori modo ponirur
ho~·
pcrfellioti ípecie e1ccdi,
&
!ic in Angchs intdligi·
loco am1bumm fpcciale mfinitatis , alus vero ac–
mus finitatem ,quatcnus vnu!qmfquc pote!\ habcre
commodatur cum proportione vnurnquodquccnim
fuperiorcm. Dcus ergo dicitur mfinitus fimplicitcr,
dicimr in tali genere infinitum , quatcuus in
il–
& per e!lcmiam , vt in P!ahno
144.
./vfl1gn11udmu
lo haber
totam perfcdioncrn pollibikrn , ncc
ti1u
non
1fl fims;
& Ba1uc. 5.
Magnu. ejt,
&
im-
poteíl: cogitari
talis perfcél:io
in altiori gradu ;
menfu.;
vnde in Concilio Latcran. in capitc firmi-
vnJc fecundum nolhum modurn concipicndi po–
tcr ita cxpre!fe delinitur, duro d1citur: Deus :tternus,
teíl:
a
p1iori dcmonfüari
infinitas
vniufcuiuíqu~
immen!us ,
&
incommutabilis ,
&
incomprchen-
attributi ex infinitate elíentia: ,
3
pofte1iori
verotibilis , omnipotens,
&
incffabilis, Pacer
a
nullo,
infimtas cffcntia: ex infinitatc omnipotcnti:z; v.er·
F1hus
a
Parre folo. ac Spiritus fanél:us paciter ab
bi gracia. Vt ficri folct ' quia facilius cognofcitur¡,
vuoque, abrque initio {cmpcr , ac fine fine, cccc
re carneo vera infinitas fimpliciter dfcnna:
cliuin~
in6mt;is exprctli: Dei manifcllatur, quia quod fine
infinitatcm omnium
complell:imr amibutorum ,
fine e!l infinitum
di: ;
Ba!ilius hom. in prmcip1um
quia ()mnia Íunt de e{fcnc1a Dei , tum quia
a
par·
loannis : lnfinitus Pacer, infi nitus f1iius, &c.
&
te
reí Íunt omnes infiniraces vna !implictffima in–
Gr~g. N1~enus
orat.
1.
in GrneC
1.
Magnum, in·
finimdo ; tum etiam , quia nofüo modo conci–
quu, cog1ca
o~um
, ncque vuquam qua: infinita
piendi infinitas dTemia: tranícendit ca:rcra amibu–
funt,
cap1cs , ncc rnagntrudine condud1tur , nec
ta , quare abfolute quodcunque atmbutum ha-
6nibus cohibctur. Damafe. lib.
1.
cap.
4.
Infinitus
bct infinimcm !impliciter ,
&
per eílCntiam , quia
cll: Dcus , ratio autcm hu1us infinitatis úmpliciter
cominee formalitcr ,
&
pcr idcmitatcm pcrfcétio–
~ei
ell:
a
priori • & propric , quia tanta: perfefüo-
ncm illaro !irnpltciter ' vnde
fi
pcr 1mpollib1le
ía–
ms
ell:,
ft
non poilit
111
ea habere Íuperiorem, ncc
picncia diuina non
idemificaretur cum eflencia ,
a:qu¡fem , qui
!ic
d1i1i11él:x natura? : vndc quod mul-
Lcque1etu1 eciam non continere omncrn pcrfedio·
ti fanél:i expitcant, quid
fü
De!!s, per hoc quod
ncm faptcnci:e ,
&
fic poílant dad in
D=o
mul–
cft tale ens , quo ma1us excogit3ri non poteft. Hlnc
tz realitcr difünél:z fapiencia:, ac tandem vnaqure·
ipfam negationem pcr infi1matcm fignific;iri intcl-
que non eflcr
infinita !implicitcr [ed
fccundum
ligo , vnde in ea criam concincmr illa infinitas, quz
ouid.
intelligimr in continenti;i omnis perfcél:ion1s poili-
•
bilis, vcl cogicab1lis, 'continentia inquam formali,
vcl (tnÍnentiali cum íumma pcrfcél:ione poilibili in
quacunque pcrfeél:ione ,
&
modo haben di illam , ac
dcniq~e
in h3c negationc etiam includitur contin–
gere !ub fe fine fine ,
&
fine vilo termino omnia,
quz quocunquc modo perfcél:a cogitari pofíun ,
etiam!i in infinicum in eis procedatur in gradu maio–
ris,
&
maioris perfeél:ionis fine termino.
1
~
Hoc ergo modo conuenienrcr vidctur explicad
perfell:io infinitatis , quam pee hanc neganonem
Scriptura intendit Deo tribucre ,
&
impcrfeél:io,
quam ab eo vult excludere ,
&
ratio etl , quia fi
babecet ccrroinum incontincntia alicuius perfeél:io.
nis
,
illo te,mino concludcrctur, ac limitaretur ,
&
fic efíct finitus ,
&
!i habcret ahquam entitatem
fe fupcdorem ,
&
petfcll:iorem , eme illius pcrfe.
él:ioncm ftullo modo contine1cr , ac pcr conrcquens
ita prop!Íz perfeél:ionis tcrminis claude1etar, vt ex–
tra
illam
non pofíet vagui ad caro
(e
fuperiorem,
vndc propda perfcll:ie
dfcc
terminus , reu finis in–
trinfecus , quo concluderetur intrinfccus , quo con–
cluderctur intrinfecc ,
&
perícétio illa fupcrior cfíet
intrinfecus finis, ad quem non polfet acccdcre, vnde
abfolute finims e!fet Dcus.
1
s
ltaque infinimdinc !impliciter nihil aliud en po-
!itiuum pcr illam ncgationcnl indicatum , quam
ipfa coníummata perfeél:io Dei , qua maior cxco–
gitari non porcft nec illi potc!t aliquid deelfc,
quod ad fummam entis pcrfcll:ionem poffit pcr–
tincrc; qua ergo ratione conftat , Dcum e!fe rum–
mum bonum, cadem con!lat clfe inlinitum. Q!!o·
ad
ipfaro vero formalitatem negacionis probandum
en , Deum effe infinitum , vcl ex alia negacio–
ne
crfendi ab alio ,
vel
ex virtute produccndi
omnc producibile
i
vnde addi potell: hanc neg.a–
tionem infinimis polfe addi vel ip!i e!fe
, fou
e!Temi:e diuinre vt !ic , quacenus ad;rquato con–
ccptu
vcl
confuío comprehcndcre imelligitur om–
nem pc1fcél:ionem c!femialem Dei ,
vd
cciam
~ddi
poíli: pcculiaribus amibuth , quomodo dici-
SECTIO
11
r;
Noflra fintentia ponitur,
&
pro–
batur.
P
Rima conclu!io : Non potcll: Deus adhuc pcr
i
6
fuam potcmiam abrolucaro faccrc creaturam ali.
quam inlinitam per eílcntiam,
&
fimpliciter talero,
primo modo explicat:a infinitudinc fimplic1tcr; hzc
ab omnibus lumine rationis vtcntibus deber ad-
mitd.
Et probatur primo , quia Deus ncc pcr poten-
17
tiam fuam ablolmam porcft facere ea qrnr apcrtam
contincnt comradiél:ionern ,
&
repugnantiam , ob–
ieél:um enim ad:equamm diuinre omnipotemire
dt
poffibile ,
&
illud en pollibue' quod non repugnat
fieii, vnde vlcra non rcpugnans 6e1i, non potell:
omnipotcntia vagari , alias extra ada:quamm ob–
iell:um pollct po1cntia extendí, vnde ellec ada:qua–
tum,
&
non obicéh1ro ; ideo enim non poteíl: Deus
produccrc chima:ram, quiarepugnar ficci, ac proindu
non cll: poffibile.
Sed ficn
a
Deo crcaturam inlinitam pcr clfcn–
tiam ac !implicicer
talero , apertam continet
r~pugnantiam: ergo Deus non poteíl: adhuc foa abfolu.
ta potemi:a crcacuram facerc.
Minor !ic probamr ; q1úa infinitmn per
cr-
1
s
fentiam
in prima explicatione
clt
illud , quod
ell:
a
(e ,
&
non ab alío , neqL1e baber caufam
Cuí ; red apcrtaro conuadiébonem ,
&
repugnan–
tiam inuoluit , produccrc crcaturam •
&
quod ta·
lis creatura !ir
a
re • &c. ergo aperum concinct rc–
pugnantiam produccrc Dcum creatu1am tnfinitaro
per
cffentiaro.
Probatur minot , quia illa crcatura h
abcretelfc
19
a
Deo, !i quidcm produccretur ab ro,
&
Dc.uscfíet
alius ab ca crcamra , & uod produrnur ab alto, non
habct elfe
a
re: ergo illa creamra non elfct
a
fe ' íed
ab alío,