503 / 798
Liber I l
l.
475
conlidero)
comprehend~rC: ang~lum 1~.graduum,
zqualis eíl: elevatio mend1ana
tn
folíl:mo hyema–
li. Sine igimr anguli ABD, CDH
10
graduum,
H
item íupponantur idem traéh1s terrz aliter diípo–
licus , cum radiis folarib11s, ita
ut
lic
ille rraltus
cecrz BG, :rqualis ipli BD, limquc anguli ABG,
CEG,
61!
fere graduum , qualis eft hic altimdo
meridiana in zíl:ivo íolíl:irio, quia angulus CEG
eíl: acums; angulus BED cric obmfus,
&
major
angulo BDE,íeu ABD.Nam in parallelis AB,CE,
:anguli ABO, BDE, alremi
ÍUnt
zq11ales, quare
(p•r
18.1.)
linea BD, major erit quam BE, ergo
ut
BG, zqualis lit linez BD , punltum G , deber
c!fe
ultra punél:um E. Ig11ur BG , pluribus radiis
ill11minacur, quam BD
,
nempc iis omnibus qui
cadunt interlineas CE, F G: quod dixi de uno
punlto folis, de aliis omnibus inrelligendum eíl::
igirur
(
per
¡.
Suppojitio1urn
)
pars terr:i: in qua
fo!
magis elev•bitur,
magi~
eriam illuminabirnr,
&
q\1ia lucem íequirur major calor, magis etiam
calefier.
C ORO L L
AR
l U M.
Sequitur ex eo, non neceffarium elfo ad expli–
candum , quare fo! magis calef.tciac terram no–
firam :r(hce quam hyeme, recurrere ad radios re–
flexos ' qui videntur magis
erre
perpendiculares
eo cempore; immo ,¡ffero hoc parum admodum
conferrc ad c•lorem ; quia rerra non eíl: terfa ad
rnodum Ípeculi. Jgimr radios remirrit in omnem
panem , ideoque non plus remimt radios per–
pendiculares quam alios. Adde quod
1i
radii re–
flcxi
a
cerra augerenr calorem in acre, rot habere–
rnus radios hyeme , quot zftate: quia efio radii
a
folo quod incolimus oblique refleébntur, habe–
remus ramen !adios
a
regionibus magis auftrali·
bus remilfos, ideoque auc elfec zqualis calor, aut
falcem non mnlmm minor.
Addo tamen majore
calorem produci :rílate
quam hyeme propter diucurniorem moram folis
fupra horizonrem,
&
quia radii ÍUnt magis per–
pendiculares.·
'
¡¡¡,¡;¡¡,~¡¡a;~{l!l1Jl.j1l!i1l!iNl!i!l!!Hllilll!l¡;¡j'll(j1Jl.j1Jl.jiJ11l!:!ll1:!ll!il
PROPOSITIO
111.
1
Prtjfitm rnagu diflar11
a
lucido mhtu. illrtminatur
Sit corporis lllcidi quodliber punélum
A
linr–
quc duo corpora BC, DE, limili modo illi oppó..
Tom.
I /l.
füa; dico corpus 13C
meli~s
,
&
intenlius
i\l
11
mi•
nandu":' e!fe. Pro.ducantur enim radii AB ,
AC,
donec mcurcam
lll
corpus
D E.
prodl étum.
Demonlhatio.
ln
triangulo AFE, quia BC, eft
ipli FE, parallela, (
p<r
4. 6. )
cric
ut
AB ad AF,
ita BC ad FE , [ed AB eíl: minor quam AF, cum
fit
illius pars ; ergo BC erit minor quam FE. Sit
illi zqualis DE , ducamrq_uc linea AD, corpus
DE , zquale ipli BC , pauciores
e~cipic
radios
a
punlto A , quam BC; ergo (
per
¡.
S"ppofirnrn)
DE minus illuminabttur quam DC, quod etat de-
inoníl:randum.
•
Hzc propolido eíl: fundamentalis, videturque
reddere rarionem, quare decreícat fphzra aéH–
vicatis, qu:r íecundum varías de l11mine opinio–
nes vade explicari poreíl:, communis Philofopho–
rum effamm eíl:, Ípha:ram alfivitatis decreícere
femper: quia nullum agens eíl: infinii:r virrntis,
ideoque fenlim languefcere dehet eius ali io
,
ur
quanrum magis dillat
a
fonte foo,
&
principio'
magis etiam minuarnr,nihil tamen addit ulterius,
Ex quo principi0 ira nudc ípeél:aro vix
quid~
quam certi determinaci poteíl: circa proportio–
nem, qua decrefcit lumen in varia diíl:antia
a
lu–
cido.~1i
lumen tanqua1u corpus conlideram, for•
fitan aliquid dicent , quod concipi poteric ,
&
ad
aliquam invenienda: veriraris in omni opinione
rationcm rraduci : dicunt ergo lumen inrenlius il·
lud cffe, cujus panes encirative <i:quales, vel mi–
nus
occu~anc
íparium, ..el falrem minores,
&
pauciores 1nrcríe ad1nim1nc partes corporis alieni,
uno ve1ho il\ud lumen intenlius cffe, quod den–
lius eíl:, illud remiaius quod rarius.
Si
explice~
•
raritarem,
&
denfitatcm in ícnfu íl:cil\o pro ut
communiter
a
Philoíophis inrelligitur ; cogiun–
dus 'erir radius quilibec non uuquam linea lim–
plex . íed per modum coni folidi qualis efi figu–
ra ABC, ira ramen
ut
li inrelligantur varii cirCll•
~
F
D
.B
li, tot partes linr luminis in circulo remotiori
ne,
quot in minus remoto DE, aurFG , frd in BC,
majus Ípatimn occupenr , quam in DE , aut FG/
R atio alltem illorum
db
quia cum lumen proten·
datur per mocum localem ,
nt
volum, totnm lu•
men quod fuerat in DE,cíl: in BC foccdlil.C n_em–
pi:,
ea
folum mmacione
faél:a
quod in DE, mmus
fpatium occupar, in DC majus.
.
.
Qui autetn adhuc in illa opinione ra_refultio–
nis,
&
condenfarionis propri:i: diéh d1 iíwlrates
timem, a!ferunt radium quidem coJJlideran po!fe
tanquam lineam rcébm)vi.x
rmne11,
urm~tcu~
r.an–rum
radius
lic
•b
oculo perceptibilis.:
•
11
~
tgttur
ndius imenli<;>r erir cujus parres mmus
m~er.
fo
diíl:abunt, ille remifiior cu¡us parres magis
rn–
ter fe diíl:abunr. N am quot1efcumquc. paltes
•.f
quibus coníl:ar radius
rornl.is, mag1s tntcr
Ce
d1-
fi
b
t
lures etiain inrer 1llas admme1
par-
a
un
'P
O O
o
ij
te§