294
De Navigatiorte,
omnium vehícnlllln, dmn e:iim fonccs, rivi llumi-
teter odor , poíl: hunc decrefcunt in dies
flux11~
na, omnem celluris fuperficiem am pervadunc,
donec in quadracuris aut nullus
lit,
auc modicus.
:1ut lavanc, primo recreas panículas íolvunt,
fali-
Ex his facilc afferes rationem eur aliqua maria
bus omuis generis imprzgnanmr,qua: in mare de-
nullmn patianmr a:íl:um,ideo fanc quia nempe ca-
volvunc; ita fontes falfi,virriolici, ft1lphurei. mer.
rem hujufmodi fpiriti.s, aut non adlint in ea co-
cuciales , horn,m omnium pacciculas in mare de-
pia, quz tamz moli agitandz fofficiat, Q¿tzdam
Ierunt. Ita
ut
licue Canguis variis ex cibo af-
item maria vehememius exzfiuant,
fumptis parribus cibo imprzgnacus confluir ad
Rcddes itero rationem cur in fiagnis & lacubus
,.ar, 'in quo allidua concoll:ionc pcrficimr , ica
nullus
lit
zfius. Curo enim aqua
lit
purior,& alri-
cciam hzc diverfonnn corporum congeries in
tudo tl)Odica,
li
comparerur cum mari,acqueadeo
mari aílidua fermentacione. Perficic aucem hanc
quz non mulcum defcendat infra celluris fuperfi-
fermentacionem nativus ccrrz calor, qui fatis eíl:
ciem hujufmodi non font fpiritus in aqua,neque
a
fotcnfus uc in fodinis profundioribus experimur,
calore cerreíl:ri litbminifüantur.
ita
l1t
in profunditate oll:oginta orgyarum tantus
Reddes itcm racionero cm duo xíl:us conrrarii,
lit,
ur per breve
canc~m
rcmp_us
colem~i
!'oílit,
fib_i invicem_i_n medio mari _cm1curranr, _neqnc
Cum ergo mare in plunbus
l~c1s
ad,max1ma_pro-
e~1m
h;,:c fp_mcuum con:mo1_10 m roro mar_1
acc~-
fundicatem defcendacideo nativo 1!10 calore mea-
d1t quali un1ca. Dum ignur
111
d\1obus loc1s fans
fafcir.
Q.uxratio eíl: cur accidant :ríl:us vehemen- diffiris;mare incumefcit, neccffario llnxns aqna-
tiores in paccibus ab :equacore remotioribus.' Di- rum, indc procedentes conrnrrenr.
cicur enim effe profondius mare in illis oris,ita ut
Dico 4. Aliquas effe luna: in hoc a:fü1 ciendo
holide explorad non poffit.Hanc fermentationem
partes.
,
adjuvar nativum frigus aquz, prn:cipue aqua: dul-
Probatur. Difficile eíl: credim m ita exafü:
cioris qua: primam íuperficiem occnpat,hoc enim
horum fpirimum commotionem reíponderem
frigus fpirims cominee, impeditque quo minus
motibus lunz, ita
ut
ab inicio mundi ha: perio-
crumpanc. Hzc forlican racio eíl: cur in zona cor-
di non d:Ccreparint , ' quare probabilius mihi
rida remiffiores fim zíl:us,eo quod
a
repenci aquz
videtur lunam inllucrc. Videmus enim aliquam
foperficie no11 fatis cohibentm hi fpititus. Hujuf- effe lunx aél:ivitatem,ita videmus lunacicos, etiam
modi ergo fpirims collcél:i canden> iucalefcum,
inrra cubiculum clauíos , fccundum luna: phaCes
conceptoque ímpetu versus circunferenciam fe-
malc auc bene affici,quia certam in coto acre cem-
runcur, & aquas propellunt.
pericm prodl}cic qua: iplis nocet.
Dico
2.
lncumefcentiam macis non tam fieri ex
~1omodo
amem luna inf!uat in hujufmodi
attenuatione,& rarefaél:ioncaquarnm,quam fpid_-
zíl:um,ell: fatis difficile explicare, non videcur au-
tuum in ea delitefcentiú Q.uia
(i
hoc clfet fimphc1.
tem per calorem efficerc, cum modicus fic am mi-
ter zqualiter .ibique idem pa1erecur,fed non ubi-
nime fcnlibilis, qui facilc ab acris frigore hieme
que obforvamr zfrus,nec ubique zqualis,imo ali-
pra:Íercim vincerecur. Multi exiítimant
a
luna
qna maria nnllum habem, eo quod his fpiritibus
emitci aliquos fpirims, qni di{folvendi virn ha-
non abundem. Deinde codem modo fit hzc in- beanr,afferuntque aliqua
experiméta.Siquis enim
~umefcentia,
quo ali;i:
~x
fermentacione orca:, fed
lumen lunare Ípcculo concavo colligar, eique ver-
hz orinnmr potius
a
commotione fpirimum, mo-
rucofas manus objiciac brevi tempere verrnrn:
m,
&
expanlione, qua libi viam facinnt.
dilfolvenmr. Addunt item
li
fpongiam in punél:o
Dico 3. Hos fpiri1us f,1as habere periodos, ita
foci fiamas, colligctur humor. Poffunt ergo hi
ut poll: erupcionem , eciam feclufa onmi caufa ex-
fpiritus lunares ve! affines effe fpiritibns a:llum
trinfeca, debeanc fublidere,
&
reparare fuas vires.
~iencibus,
non tancum fecundum fimilimdinem ,
Probacur. Similem in mulcis aliis rcbns pe-
fed quod linr eorum am diffolvencia, ant coagula.
riodicam viciffimdinem obfervamus. lea d1xi-
In
noviluniis quidem , cum nihil falaris lucis ·
mus fupra clics críticos recurrcre fepcimo die, im·
refleél:at, eminit hos fpiricus qui Ílma umbram
mo func nonnulli qui perfell:am in mari cum cor-
ej11s frigefinnc,
&
in Í11perficicm aqua: íncidunt,
pore humano analogiam,& cum quamor humori-
a11él:oque etiam frigore, fermencacionem adjuvant
bus agnoícunc.Volunc enim mercnrialem fpiricum
fpitituumque marinorum vim augent.
In
plenilu-
m maximc mobilem bis ih die ex:rítuare, vidernr
niis autem attenuati iidem fpirims lumine folari
cnim avolare ad primum caloris aftlatmn, nitrnm
f~cilius
permcant, limulque cum lumine
a
luna
altero quoque die,birnmen tenia qualibct
die.Exreflexo feruncur, ita ut lumen iplitm, quali his
hac quali combinationc volunc oriri periodum
fpiritibus impr:rgnecur. ltaque in plenilunio gra-
menfiruam , qua zfius
a
quadraturis ad con
jl\11-
viores humores , bitumen fcilicet ,
&
nitmm ve-
'1iones augeanmr,
&
a
conjun61:ionibus ad qua-
hemenriori diffolntione expurganmr
&
fermen-
dracuras minuantur,fcd ifia non lime fatis cena ut
cancur, in quadramris vero temperati fimt lunii:
a
nobis proferancur.
~1are
line tanta difünll:io'ne
inlluxus, alioque
ut
ita dicam
a
lumine derivati,
l
humorum, videmus in omni fermentacione , non
fermentacionem non juvanr,arque adeo aut nulb,
conrinuá ebullitionem lieri,fed pera\ternas vices,
aut pcrmodica [equimr.lea fzpc ex caulis
c~mra-
ut
feolim augeancur 'intumefccnria: '
dcin~e
vero
riis idem effeél:us ícquicur.
~¡z
ta111en de h1s fpi-
poíl: maximam minor aliqua eadcm in vencis inx- ritibus profero non fatis effe compecca fateor.
qualitas,quam viciffimdiné etiam in lluébbus ob-
Dices primo Lunanova majares zfiús accidunt
fervamus,
lit
decimus quifque
lic
maximus ) dica-
quam in quadramris
j
ergo nori funt
a
luna qmi:
mrq;proptereadecumanus. Q!!ia igicur adveniéte' non opcratur nili per lunwn.
fe111per materia quando non fir m2gnaevaporado,
Reípondeo lunaru novam majares habere vires'
plus adveniat materiz,quá lingnlis zfiib.deperear,
in ordine ad alias cffeél:us quam in quadramris.
fccundus zíl:us
fit
major primo,arque ita dci!lceps
Sic cnim vidcmus pra:cipuas mutaciones accidere
uíque ad decimumquarrum, qui maximus efi, &
in noviluniis, ita
ut
quem cune curfom ineat a¡:ris
magnam evaporationem efficir,quz etiam ex odo·
temperies, enndem coto menfe obfervct;
frve
Ju-
re percipitur. Sequitur enim pofi magnum ;tftnm
men 6olis in Luna: athmofpha;ra refraél:um, fe-
Clllm