746346

De Navi-gatione,

quod in acrem incurtamus: ergo malc hujuímodi

condenfationem , qua: igitur cauía ohalarionem

e•halatio tanquam cauía materialis vencí propo-

rarefacíct,ha:c eadrn1 aut

V3fOH

m, aut tti•m ac-

nirnr.

rcm attenucbit. Ut h:rc ratio vím Ítiam obtine-

Ex quibus concludo ventbm nihil

c!fc

forma-

ret, prob>ndum effct aut acrcm ipÍt)lll , aut vapo-

liter almd qt1am percnnem acris commocíonem

rem, non po!le ít.fficienter rardieri. Quod tamen

in unam panern, qt•:e fi lenior fucrit aura dicecur;

non probamr hac racione.

incitatior, ventns.

Tcnio

effrélus prrecipui ventorum tribuí non

• Neque vero dmn venrum acris commotionem

polfum nifi ípiritof:e alicui íublb mia: , ficc:r

nomino, eos halitus exdudo qui in nofiro :1Crc in-

rcnni , non atnem vapori

aur aCri : ergo caufa

veniuntur, qui coníequrnrer cum eo commoven-

pr:i:cipua venrorum eíl: calis materia. P1obatur

tur & fhmnr . hi enim ur plurimum eandcm alfo-

minor.Exficcatio corporumvehemens el\ efíeélcus

lti~nem

n~bis

producunr , ac venti, immo ab

aliquis ventorum pr:ecip11us , cum í:epiliime ma-

iis petunr11r peculiares

P.ropriet~tcs

.q11:e ventis

g's cx ficcct 11na hora, quam vchemennilimus

fo-

rribuunrur. Quare macerrn venr1, em tata ath-

lis radius pcr pl11res dies. Parirer dolores capi-

moípha:ra cum iis

mnibus halitibus

quo~

conti-

tis , t01 fiones ventris, aliaq11e limilia ex \•entis

nene, cum ubi cum aCre tnomm cuncepermr, live

oriumur, quz nec

vapori,

nec limplici aCds mo-

ob iis ipfis motus oriacur efli él:ivc , five ab ipío

tui cribui polfum.

acre, in vencum, & flacmn abire dicunrnr, quare

Non videcur mihi íuf!iciemer probata minor,

& vapores in acre comemi,& exhalaciones terre:e,

nempe quod commocio acris exficcare non poffic,

& ficc:e,

ali:e pingliiorcs , qu:e meteororum

neque enim exficcatio communitcr

lit

per pro-

igncorum pabulum , & materiam fi1bmini!ham,

duélionen\ ficcitatis ; Ccd per oblacionem materi:e

uc venti m

teriam, motum vero & fluxum

for-

aquea:,Íeu humotis adh:_t:rentis. Q:iod autem fim-

mam, venci a!Iigno.

plex motio acris id pr:rllet,ollendi jam Íuprlí. Si

cnim quis limemn madefaél:um in 2cre expandar,

l!!.l~lllíi'.\'ll!l:llo:lllllímli'.\'ll!l!limlll!~OO.ll'llll!l1l1i·Gll1l1iGMlí! .

& agitct , auc currat videbit

exlicc~ri.

I;nmo

vemi etiam humidi,

Auíhi qui nempc íecum

avehunt humorem , etiam exficcant, non quidem

ea corpora qu:r fale abundabunt, iis enirn adhz-

PROPOSITIO

XX l.

A n caufa proxirna rfficiens

~cntornrn

fit

t:xha–

lAeio Jicca.

Dum venti e!Tcntiam jn acris commotione

con!!ituimus,

ejus caufam efíellivam inquiri–

mus, principium acrem ad motum impellens in–

veíl:igamus. Triplicemque ur plurimum opinio–

ncm hic examinondam propano.

Prima videmr clfe Arillotelis ,qui ubi fermo–

nem de venris aggredicur,ita loq11irnr cum duplex

fir

exhalado, una q11a: vaporis plena eíl:, alcera

fo–

rnida; harnm qua: humoris majorem copiam ob–

tinet,

aqu~

pluvia: : ficca

auten.l

venrornm om..

ninm principium

muma.

Ira probarnr l'lurimi

v~ntornm

cfí,él:us, non

poíli.1nc niú ex vehementi aliquo Ípirirn prodire,

Íed commorio acris ex a\iis caulis, quam ab exha–

latione ficca orca,non orimr ex vehementi aliquo

fpiritn; ergo aliqui venrorum efíeélcus tribui non

poffimt nili exh tlarioni ccnui,

licc:e. Probatur

majar. lmpews procellarum,quo arbores,& íylv:e

eradicantur,

a:d1ficia

dirmmtur, naves cciam in–

gentes liibmerguntur, videntur non po!fe oriri

fola ratefnélcione' allt condcníarione, acris , aut

ctiam

vapore aqueo, Íed ab aliquo Ípiritu accen–

ío,

qui in multis dfeél:us pulveris plrii imitctur.

Ha:c tamen ratio probat hujufmodi procellas,quos

in t.lexicono circa a:quinoél:ia frequt'ntes effc di–

cum, & vocant

Or11gan

non ab exhalatione can–

tum ficca

tenui , íed etiam pinguiori originem

duccre, ca nempe qu:e poffit in pabulmn ignis

cedert.

Incredibile purat

l1t

venti validi,& longum

telluris traétum percnrrences,hebdomadam,&

fa–

pe meníes integras períeverent , nili demr aliqua

cauía Ípiritofa, qu:c in eandcm partem moveatur,

acremque perpetuo in eam impellar. Sed 111 puro

odmittendo hujufinodi exhalationem ficcam non

folvimr magis dif!icu!tas, íed alio traducitur

q 110

enim ralis exhalado motum haber , non

magis quam acr, neq11c enim molllm

move–

tur , Ícd rantum aur per rarefaCtioncm , aut pcr

rebic humor , ícd alia•pleraquc.

. Quano •ffignaca m cauía ventorum, exhala–

uone ficca,rcdditur ratio omnium efíeltuum,pro–

. prietatum ,

accidentium quz in ventis nota•

mus : ergo bcne affignata eíl: talis cauía.

Nam primo ratio reditur cur anni nonnulli fint

plnvii, .•lii vero lim vemofi prour nempe ma–

¡or copia aur vaporum , aut exhalarionum ex

cerra eduél:a fuerir. Paricer cur una regio fzpc

vencoía fit, & vicina pluviis obnoxia , quod viY.

explicabitur fi eadcm ponatur , caufa vemorum,

pluviz : ergo diverfa poni deber. Cercum e(!

caufom immo & matcriam p\uviarum elfe vapo–

rem aqueum; ergo cauía vemos ciens, ell exha·

lacio ficca. Non camen id ita intelligendum eíl:

quod ex eadem

regione· educantur vapores ,

in <l\1ibus pluviz font , nec ex eadem rrgio–

ne educamur halitus illi licci , & calidi , in

qua vencí regnant. N am fape pluit in locis

arenribus , ex quibus non nifi Ípiritus licci

educi poffunt , & venri regnant in mari '

qua

pr:ecipue vapor aícendir , cum enim omnis hali–

tus mobilis fir, varie circumfercur in varias oras¡

atque adeo non rccidum fcmper in cas regiones

in quibus nati font.

Videmr ratio reddi cur poi\ pluvias lint

venti,'

poíl: ventos pluvi:c , quia nempe cum

rellus madefaél:a

el\

per ph1vias , facilius c11m hu–

mare educuntur & halicus ficci, qui fine humare

educi non poffont, ita

l1t

illis vapor, Ítt quafi pro

vchiculo, quod in Chymicis fapiffime uíurpatur;

lit

ad educendos ípiritus Jiccos ,

r ..

pe admiícen–

dus

lit

humor, qui dividendo compoÍltum íepa–

rat panes

volacil~s

fixis. Ha!c tamcn ratio non

videtur aliquid dlicere, q11ia li limul com halim

ficco educirnr humor , poffec tam facilc humori

edué\;o, quam halicui rrlbui produél:io ventomm

poi\ pluviam. Adde quod ha!c ratio non oíl:endit

cur flarim poi\ pluviam íequantur venti, oportet

enim expeél:are donec, rurfos afcendat vapor,

ab exhalarione ícparetur, non afcendit amem va–

por ni{i

íolc

calefiat : ugo prius fol

Juceber~~: