746346

Liber

l)tll)lj

ge,l!!Jf1íl!lll!126il!Zf!'ili®llll~·ll8!Zl1

!11.1l11001l111Jl!OO

p RO P O S I T I O X X I 1

A n

ller

fi·ie

11/lo

v<ipore,

ª'"

exh11latione

rno'llcri

po!fi1

v<nmrn.

Cerrum eíl: in zona torrida perpetuum fpirare

fubfolJmun , feu orientalem vemum qucm foli

momi tclluris tribuerc voluerunc nonnulli. Pri–

mó.1ue octurrit Rhoault qui d."m fecundum prin–

cipia Canhdiana venrnm onencalem perpernum

fob zona corrida adítruere conatllr , vcncum po–

cius occidencalcm inducir. Sic enim raciocinarur.

In omni vortice circa cenrrum Íuum in orbem

circumaélo, hoc folemne eít ur Pª"cs propiores

cenero incra minus tempus fuam circulanonem

abfolvanc, quam qure ab 1pfo

f1~m

remociores, ita

in maano vorcice circa folem c1rcumall:o 1pía fo.

lis

fi1p~r6cies

, maculzque ipli adhzrenres incra

7 d1es circicer íuum orbem abfolvunr,Mcrcurms

incra

meníes, Venus inira oll:o,Tellus incra an–

num, Mars intra b1cnnium,

Jnpicer

intra

an–

nos,Sacurnus intra ¡o. Stella: fixa: inrra plura

aB–

nornm millia Cuas circulaciones abíolvunc,parirer

is f.1tdlites, prom ab eo removcncllr, majus

cempus requinmt, m illum circumeanr, lea in pe–

culiari tellt1ris vonice luna quz rcmotior eít, in–

tra

d1es circumvolvirur: ergo materia primi

fccundi elcmcnti rclluri circumfofa, ira fe habebir,

uc qnz <rqnatori vicina, paulc'l rardius movcarnr

quam qure polis propior, minores círculos defcri–

bir. Et cum rdlus ab hac mueria circ<1mfrrarur,

nec ira carde movebiwr, ac quz zquarori immi–

ner' nec ira celeritcr ac quz versus polos jacer,

quare vemus Orienralis perpecuus erit,cum mate–

ria zquarori vicina rardius ad Oricntem fcramr

quam ipfe zquator. Refellitnr ramen ha:c opinio

ex circunllanriis hnjus vrt1ri , q11i Sole tropícum

cancri percnrrenre ad rrigelimii ufque gradii per–

venit lacirudinis borealis; Sote vero m trupico ca–

pricorni co{iíl:mno,vix ad panco< grad lamudinis

bore•lis,pervrniat: faHiras autem hujus hypothe–

lis manifefb videbirur in mari Indico ,

venm~

enim ille Oriema\is vix um¡uam paucis gr,dibus

a::q•rncorem rranfcendit

Secundo in borealibus

ventus Occidencalis <rque deprehenderemc ac

Orienulis inrer tropicos, qnod ramcn falfum eít,

cum

in zonis

temperatis incerca legc curram

Vend.

T ercio omni tempere' extra cropicos fentire–

rndüc vcntus Oriencalis , quia paralleli parum

admodum decrefcnnt , ita ur diffrrenria

inrec

:tquatorcm

fit

modica , dtberetque hic ven–

rns Orientalis

eífe

fei:ilibi\is ad fcxagelin:ium uf.

que gradum larirndinis; eít enim parallelus mag–

hirudine medius

incer zqu-atorem

po\nm,

alia multa dici poílimr contra hanc racionem ex–

j:>licandi quibus fuperfcdeo, qualis eíl: , quod 11ic

vemus Oriemalis decrefcerc debcret prour

:rquarore receclcremr, donec fiercr :rqualiras.

Ad genera\em h11nc venrum cxplicandum

ea–

dcm vii procedendum puto, quo in explicando

ll 1xu illo gcnerali aquarum ah onu ad occ.1fum

uli ri1mus. Cenum crt folem a.lore [uo rarcfacere

polfe acrem,mult6,1uc fucilius quam a.quas.

E'x–

perimur enim in d1ermomccris acrcm ad mini–

mum calorÍ$affiarnm dilarari , ergo dilarari acris

foperfi cies fi ralrior rcliqua, & cum motus fiar ab

a!ciori~1'.s

ad ?cclivi?ra ,_ licquc altior ca fuperfi.

c1es

aens cu1 Col irmnmet aéh1, aut cui paulo

VI!.

303

anee

m.in~

~at

' decursils

fic

in Óccidentem '

~uan\v1s '"."~º

eífcr exiguns iíl:e morus, decurfu

tamcn .vahd1or .evadcrct, fole fem er ur enr •

9uamv1~

ICCIU

h1~. ~10CUS

[uperiot;bus

in~j

ia:'

Ju~c-non

ramcn

ª.~l1 c~mmunicatur,

adde

fl.~xun:

:~~~r~1~ª'.~:r:~~~m

mcmnbenrem prolel'tare,

Secundo explicari

pote~

per limplicema\fris

expanlioncm,nempe cum allqua pars acris de no–

vo radiis folaribus perfundirur, dilatatur, majo–

rcmquc occupat locum ; ergo alium acrem pro–

pcllit, non Oriencalem, qui

ipfo dilatar

fe,

radiis folanbus in eodcm raritms ítam derinerur,

ergo Occidenralem. Pol!itnr ad id conferre vapo•

res noél:urni, qui ad multo majus fparium

am~

pliari po!fum, quam acr qui jam natura foa rarui

el\:. Suppolira aurem rali dererminarionc ad occa•

fum, vapores

mari'cdull:i. Ípiritus item calidi l

qui canfanc zítum , in mari ,

in acre vemos

ciere polfonr, eandem viam arripiunr. Hunc mo•

dum explicandi confirmar expedenrii,qua conítaé

tem~ore

tranquillo etiam in zoni.s remperaris,

mane cum folis exorru auram affian cenuem.

Multo incicarior ert ifie moms, quam llnXltt

aquarum,qnia aqua d1fficilius movetur quam aer,

qui mobilior eít. Adde quod ina:qualis lit maris

fundus, multifque fzpi: íynibus, rupibus, fcopu–

lis impedirus,

~.º"'

omnía eius .currum non parum

remorantur, acr rupra a:quabilem maris,

fuper6~ .

ciem decurrir.

Adde quod aEr non ira impingar in liHora

Americz, licue aqua, qure rora fua mole illa

ver~

berar, ideoque am in boream, aur in Aul\:rum de:.

clinare cogimr. Ar vero acr ulrerius progredirar:

hinc benigni illi 11..rus , qui Brafil.iam , Jnfulam

Sanll:i Laurentii,& Africx Orientales parres in–

rerdiu affiam, calorcmque immodicnm temperanr;

Sote vero Occidemc ur plurimum acr ad maria

refluir, locum cedir ccrreíl:nbus ventis, qui rameh

torum Oceannm non pervadnm. In prrediél:is locis

conrincmis hora nona ad folis occafum perdurat

fubfolanus , in medio tamen mari minus incer–

rnmpirur

rcrrel\:ribus vencis. Hz orones cir–

cumlhnriz prius pofitam opinionem de tellutis

morn hunc ve¡1mm ciente

j~frin¡¡unr.

Alic¡ua camen venri Orienralis pars, ubi ad lir–

cora Amcricre venrnm eíl, fimul cum ac¡uis abdu–

cirur ad Aul\:mm,

boream, przcipur vero ubi

altiorcs occurrum momes , cum raro bene

mon–

tíbus lifiarur acds curfus,quam aquz. Quarc cur–

íi.1m aquarum comiramr ur plurimnm venrus,hinc

ultra cropicum non regnat hic ventus cnm ,·er–

sus Floridam curfus aquarmn ad Se.rrencrionern

dirigarnr, ibi eriam perperuo regnam auilri , aut

Auílrouphyri , q11i in Americ:i: Sepccntrionalis

littoribus vigenr. ln HiÍpaniz, Galliz, lralix lit·

roribus frequenciores funr vemi Occidemales.

Neque vero medium Zona:: rorridz ubique hic

vemus occupar. Cnm enim

phlfimum venCll$

íequa~ur

curfum maris , ab eoqne ad ralem., aut

ralem curfom dtrenninerur

, aur ab u(dem

caulis

plurimnm, c¡uibus maria repetlunrur.;

venrorum curslls

coerce~nrur,

inde

fir

nr qma

mare Indicum plus dt Atll:ir ad Auílrum qnam

·~

boream,

propterea, uc maris cu'.Íus ad

occafu~

foam rcítitntionem h•bcar, nonmh1l

ad_Auítru~

recedit, relinquirque fpatiuni

pro~e

Afi

l~am,

Afiam, curfui contrario. Uem

en~i~

hu1c vento

accidir, ncmpe circa a:c¡ua'.orern, v1cinoíque

tra~

él:us .ad Aullrnm vigtt b1c fobfulanus; ar

;i;~~