746346

Liber

pcllemr in qua minor cll: relill:entia. Cur anmn

potius ad

latcr~

pr?pellarnr quam furíum ,

i~~()

quia halitus ub1 prnnum emmpum non íunc acre

Jeviores; ergo non

poif1~nt n~.c

dcbcm aícenderc,

propellunt igimr lateral1rer acre.m

ex íuo

loe~

ejiciunr; ergo

.e~nn.

fluere

f.ic1un~,

cum v1

gravitatis rcllun mmtatur

p~r~~nd~culamer,

ma–

ximum circulum decurret. D1x1md11fercnrem effe

halicum in hac prima eruptione , live

lit

edull:us

ab aqua ¡¡,e

rnixris pamm inrerefr. Cum autem

cam aqua in vaporcm murara, quam exhalaciones

ex rerra

aur

ex mixtis edull::r: occupenr locum

plus quam millecuplo majorcm quam anrea, ma–

gnmn in acre impulíum efficium , ncc lieri alicer

poííe cxiíl.imo.

Ad hunc modum puto perrinerc auras , qu:r:

mane orinnrm ad primos íolis

radi~s

, ventos

eriam regionarios , qnos dixi ex rore procedorc,

vemos aquilonares ,

primum nives íolvunrur

vulr etiam Aciíl.orelcs. Qu:r:rcns enim rario–

nem cur venri Aquilonares íum frequenriores(lo–

'lºebarur refpell:u Íu:r: regionis,}ait: quia in pola–

ribus locis Íunt freqnenres plnvi:r:,

conícqucn–

rer lit magna evaporario.

Ad hunc eriam modum revocamur venti , qui

paulo poíl: pluviam íequumur, pr:r:cipuc Hyeme,

ut dixi quories pluit in Sabaudia

Delph1naru,

vehemcnciffimum in tora Provincia fpirare bo–

ream, quali pars pluvi:r: íubrilior, qu:r: pr:r:cipuc

e¡

zona corrida onum duxir , illuc redircr in

f\a–

rus,

vemos.

Hanc venti produll:i_oncm

f:ói:~c cxpe~imur i~1

momibus , nive cooperus ; ad primos .cn1m Sohs

radios orin!C venms íaris vehemens , 1mmo non–

nunquam periculoíus, eo qnod nivem auollar ,

fecum rapiar,

í:r:pe viarores pene obruar.

Dico íecundo quod li magna vapomm copia

limul addeníerur ,

in rcrram decidar necclfario

fieri in ipío cafo aliquem vcnrum.

Probarnr non poreíl: lieri maxima vaporum fcu

haliruum addeníario, quin

magna exrcnlionead

minimam reducanmr,!ed non porcíl: h:r:c reduaio

in magna aliqua vaporum copia fieri, quin acr vi

graviraris

íua:

in Ípatium illud rcplcndú accurrar;

ergo fieri non poren pluvia, quin alicubi venrus

generemr. H inc videmus quories alicubi pluit,

vcntum alibi produci, qui versus pluviam fcrarnr'

quali cam disjicere vcllcr. Hic vemus communi·

ter non

lir

in co loco in quo eíl. pluvia , nec in

fenriri poreft interca d\Jm pluit, quia non ibi ubi

pluir

lir

ca vacuiras, íed ranrmn in parribus ÍUpe–

rioribus, arque adeo fopplemr ille defeaus

par–

tibns acris remorioribus.Ubi vero ceffavir pluvia,

tune eriam in loco in quo pluir íenrirur, ita dici–

mus

pluviam ícdare venros , quia f:r:pc venrus

prohiber pluviam

cafu '

ne íufficienrer con–

creícar, ubi vero ceCíar venrus incipit pluyia, ar–

que adeo illum fedarc vidcrur. Poreíl: ramen etiam

fcd2re vcnrum, quia pondere íuo dum decidir,

po–

reíl: impcdire fluxum acris pr:r:cipuc li mulms non

lit,

nec mulrum urgeamr. Si cnim objell:n monris

cohiberur vemus, ita ut non rranícar, quidni plu–

via gravitare foa, li copiolius decidar, eundem

venti impetum cohibebir. Prodncer irem vcnrum,

quia deber aliunde accurrcre acr

ípatium

va.

pore condeníaro dcrdill:um occuper. Urrum irem

caín íuo poffir aliquem vcnrum pluvia produccre

eo quod

loco Íuo derurber aerem ' non video

difficulrarem,non tamen eo in loco ubi all:ualirer

plnir.

Id eriam in mari freqnemillimc 11ocavi

Tom,

{//,

Vlt.

30 )

vemum flar7 ab

parte in qua obfcrvarerur

pl~crc.

Melms ram7n quia pluviam advcherct ,

~:~ti~c~~raremr

pluv1a remota, quam ad nos pcr-

Dico rerrio, non tamum vapores,íecl eriam ex.

halari?ncs dum.

libe~z

fimr,hoc cíl: vel

Cola:

font;

vcl m1xra:: pauc1llim1s vaponbus, poffe íeip!is ra–

relieri, majorem exrenfionem acquirere, acrcm

loco pellerc,

coníequenter commovere.

Probarur primo

poíl:criori , textura nubium

tennior, exhalarioneíque rubeícenres, & quafi

fu–

mid:r:, funr lignum foruri venti , fed nili poffenr

rarelieri, nulla cíl. ratio cur acrem commovere,

agitare poffenr , Íeu in unam panem propcllerc,

ergo rarelieri poffunr. Probarur aurem quod pof·

linr rarefieri;pnmo quidem

fole, cum enim non

ira linr craff:r:

radios Colares arceam,rora:: limul

illum inari porerunr ; ergo cota: fimul calelieri ,

quod mulro melius accidcr , li non longe

rerra

vcríenrur , quia fi altius fuerinr provelt:r: , jam

nimis rar:c Íunr, arque adeo vix illis calor majo·

rem addcre porcrir raricarem. Secundo in media

regione , qu:c frigidior cíl. , vix ranrum calorem

concipienr, impediente Ícilicet frigore, quanrmn

fi interius cxiíl.enr,ubi major eíl. repor: puto ergo

exhalaciones renuiorcs poffc magis

Sole rare–

lieri, quom craillores, qua:: in pluviam reíolvun–

rur.

Secundo puro probabilius cxhalationem cali–

dam

liccam fibi ipli rclill:am poffc calorem

Íuum augere, immo & nonnunquam accendi li in

ea invcniamr mareria igni concipiendo aprior.

Jmmo unum noravi , quod vehcmenriores vcnri,

dinrurniorcs, ab uno aut altero folgerro

inci~

piunr. Memini cum navigarem ab infolo Naxo

Confranrinopolin anno 1

644,

circa

Dccembris

cum placidl: navigaremOs, nec ira longc difiare–

mus ab iníub Icaria, de repente faéh1m cíl: fulge•

rrum line ronirrn, Navarchus íubito exqui!ivir ex

qua parre vifum cffer fulgcrrum, cumque pixidcm

nauricam coníuluilfemus invcnimus ad plagam

Elt

Nordeíl: coruícaffe, quem venmm vocanr

Gr4colev.i111e,

rum navarchus hoc malum cffe in·

clamavir ventttmque vchememem,nofrr:rque na–

vigarioni, qu:c ad Seprenrrionem proced bar , ab

illa plaga fonmnn pr:rdixir. Nec fefellir evenrus,

nam cum idenridcm ad cam plagam reípell:aret

Navarchus,imra horam circircr vemus vehemens

irruir, qui pcr rrcs hcbdomadas vehemenriffime

fpiravir, ita

regredicndnm fuerir,& die Naralii

Domini dum íolcmni facro adcffcmus, tonirrua

rcboarinr. ioquebatur autem Navarchus fecun–

dum comm1111cm expericmiam nautarnm, quam

eriam ab alíis noratam in pluribus cafibus ani–

madvcrri; ergo venrus aliquando íalrem incipit,

cum inflnmmarione exhalarionis. H:r:c amem in·

fhmmatio

fole non procedebat, cum nox effer,

fod quod muIra exhalario limul junaa effer,

aura circunftanre frigore adunara aut alía racione¡

ergo aliqnando poreíl: exhalario majorem

e~re~·

lionem conciperc ex íeipía. Quod

mulca

fuit

ncmpc in maximo aliquo rrall:u, pocuir fucceffivo

hoc modo dilarari, arque íemper in eandem par-

rem

acrcm expeliere.

b . ..'

~1znmr

hic nonnulli an motus venn {ir.ª

111 "

trinfcco, aut ab exrriníeco,in quo vide? lieri quz•

'füoncm de nomine, propcereaq\1.e_diíl:'.ngne.ndum

pmo,vel enim per vennnn

~mpl1c1rcr

1mel11g11nr;1

acris co1mnotionen1,

vcl

criam per venrum

unel–

ligum ipÍum vaporem,allt

exhalario1,1em,qu~ ~a

Q_q

uahrct