746346

De Návigatione,

3. Conchi\iorum,

offium, immo

planta–

rum cxcmpla profccc , qua: íucco plena func

rnrgem in plemlúniis. All'crit imn

vidilfe ho–

minem cui f•rs cr:tnii ob vulnus infltll:um excm–

pta fuerar, l\1bíl:irnra in cjus locum l•mini argcn–

td ,

qua: in plcn1luni1s

noviluniis prowbera–

rer, impulfa !c1liccr

copioíiorc ccrcbri fubíl:an–

lta, in quadracuris farifcerer. Fclimn oculi luna:

phafes íequunrnr , 11111atici , varias vices fecun–

dum periodos lunares patiunrur. In

f~rcndo

quam

multas fupra a:rarcm luna: obícr are convenir, íi–

cu( '&ad fccanda ligna. His onmibus íl:abillre

conrendic lun::: in humida pra:fertim corpora Jo.

m1narum.

Exinde vim luna: magnericam adíl:ruir, cjufque

nónulla propomr indicia.Pnmum quod luna cam–

dem femper ad rdlurem faciem obvcrrar,co modo

quo magncs filo fufpcnfus fi circumagacur eadcm

fempcr facie rellurem refpicir. Luna: ramen ma–

gneriíinum medio camum lumine excrccri cx1í\i–

mar. Ira

vis artraéhva aquarum,in luna codcm

modo conjungarur cum illuminationc,ac vis cale–

f.tél:iva íolis cum lnmine.

Demoníl:ratio. Si luna a:íl:um maris ciercr pcr

virturem magnericam, nullus darerur :dlus, luna

infra horizontem defccndenre. Reípondcr quod

lm1a infra horizonrcm poíica & aquas in illam

parrem anrahenre mutatur cenuum gravitaus

terra:,quod fir propios luna:,& quia cemrum gra–

vicads rerr"' debercum cenero univeríi conven1re,

recedit ccllus

luna,ut ncmpe ccncnun hoc novú

graviraris in centro univeríi coníl:ituarnr,ideoque

aqua: in hemifpha:rio advcrío circa hoc novum

cenrrum graviratis in orbem circmnfunduntur,

intumefcunr, acquc adco dua: funt aquarum intu–

meli:entia: oppolira:.

Dico tamcn hunc modum explicandi non polfe

fubfifterc. Primo quia fi aqua:

luna arrrall:a:,

quafi in curnulum fub ipfa adunancur, non camen

ex hoc pondere adjcél:o mutarur centrum gravica–

ris, quia per amaltionem illam fuípcnd1rur ea–

rum gravitario. N eque enim deftrnercmr :i:qnili–

brinm,etiamfi ex una parre bilancisadderer:nr pon–

dus fcrreum ' quod

valido magnetc dccineremr

fufpcníum. Quare caurum abeíl: uc cenrrun\ gravi–

eis tclluris fiar propius lun:i:, immo vero cl.ebc–

rer

luna removeri.

Sccundo;Si vero ctiam ipía rcrra versus lunam

atcrahimr, fequirur alia conrradiéHo, ncmpc quod

ccnrrum gravicaris eius aícenderit , & quod ipfa

defcendere debear.

Terrio.~are

rcllus afcendic,& non porius lu–

na defcendic? omnis enim atrrall:io mutua di:, in

coque

fit

morus, in quo minor cíl: ad motum rcíi–

ll:enria. Denlque pondus additum aur fubrrall:um

cclluri , eam de locb fbo rton dernrbac , cum alía

lubcac firmitatis principia, qualis eft vinus mag–

netica , quare pra:ditlus auchor huic mutationi

centri gravitaris diffidens aliam explicalionem

fubjungit.

Uulr igimr hanc aquarum inmmcícenciarn ll1b

luna, cum ea moveri ab orru in occaíum, donec in

"litrora incurrat, cum cnim ulcerius progredi non

poffir '

luna dcfcrirur, arque adeo rcgreditur,

fubfidir ,

hoc mom acquirit imperum, quo ad

modum penduli, flull:uer, hoc cft a!furgac, & de–

tume~ar.

Ha:c ramcn explicario in co deficic,

,qnod rempus inrer duos a:ftus ex bcirudine maris

vidcatur determinare qna: cum varia .li.r, periodum

hmari diícrepancc¡n produccr.

Secundo, Experiemi:

i: fatis o!iend

unr inmmcC–

ccnc1ii non oriri

luna :

mrahenre.Si

enim hoc ita

habcrer dum luna oritur apud Canadenfes aqua

deberct

littoribus rccedere,

ad lunam accur–

cerer, atque ica luna Oriente rclluxus inciperet.

L una rropicum Cap1icorni dccurrcnre ,

circ1ilu111 noíl:rum mcridianum, deberer e!fe apud

nos maxima detumeíccnria, cum runc diftet

hm:l

nob1s gradibus

7 l ·

~1ano

, A'.íl:us maximi accidcrenr

Zona

tornda.

Qliimo , S1 ha:c vircus magnetica c!l indcpcn–

dcns ab illuminacione , a:!\us

qnadraturis

plcnilunfü a:qualis dfct. Si vero dependet ab illu–

minat1one in uoviluniis nullus clfc Jcberer. Dcin–

reíl:us non dcbercm elfc a:quales nono,& fcpri–

mo die; decimo,& fexto,undccimo & quimo &c.

e:il!llllil.l1l'lill1l·llllllll!i111!11®ll!lll11Wi1flWll!lW!i!il!Dll!ll!'J

PROPOSITIO

XVIL

Thcorema.

C ,111[.t

probitbilior

itjfUI 1lli!YÍ1

t.Yp/;

(:ttllr.

cício an mclius mihi quam aliis notlum h11nc

cxtricarc comingac, cum facilius aliorum opinio–

nes rc¡iciantur , quam ahquid coníl:ituarur quod

Ím•ÍJciac.

Vere quidcm mgarc non auíim c!fe aliquas in

a:íl:~

maris luna: parres cum coc indiciis h:i:c con–

nex10 fe prodac,an vero fir caufa przcipll'a, an

\'C–

adjuvans tamum,noíl:rum cric conllitucre.

Dico primo lun2m non cauíare :z:!\nm movcn–

do aquas localitcr , uc ab uno loco in alium mi–

grenr vcrbi gracia, m fequamur lunam.

Pcobarur.Non eíl: in mari calis moms qui fin–

gulis horis

gradus ícu leucas ¡oo pcrficerci:.

quia fi hoc c!fer nullus Euripus , nullus fluvius

ranra vclocicarc dccurrerec,

zíl:u delata navi–

gia ab Europa in Americam imra eres horas per–

vcnirenr. Non igimr motus progreilivus in aqua

prodncirur , fcd tanrum inmmeícenria aliqua Íuc–

celliva quale in lluél:ibus obíervamus.

Dico

hanc imumefcenciam aqu.arum , non

ficri pcr nllam attral\ionem quam jam fupra rcje–

cimus , quia major force in Zona corrida. Secun–

do ranram in a:íl:ibns ina:qualitatem obícrvamus,

eriam in locis cidem meridiano íubjeais.

Dico 3 multas elfeél:us naturales periodicos

ferrncncationi e!fe cribuendos.

A!fercio alircr quam indull:ione probari non

deber.

Primo quidcm omnia c\cmenta motibus non–

nullis reciprocis Íllbjacenr,ut verr¡o cempore fuc–

cus aliquis

cerra crumpit, & ad fummos proce–

rarum arborum ramos,

folia pervenit, amum•

no \•ero idem fuccns radicibus ,

cellure refor–

betur,eíl:c¡ue qua!i fluxus & rdluxus annuus.Aliir:

periodi funr plurium annorum, rerr:i: enim, prata,

arborcs foas periodos habenc, cerriíque annis

fc1-

riles ÍUnt' aliis vero quall exhaufia: quicfcunc.

Ali:e reciprocaciones diurme funr , !ta in loca

mineralia, & p•lu!\ria ccrris diebus

r~rrum

odo–

rcm

cxh~lant, ~liis

vero minin\a:.

Ariíl:orclc~

a\i–

quam in ipfo terr:i: motu, & Íucc11ffione porio–

dum agnovit.A!fcrit ehim in majorib\1s rérr:r: n;o•

tibus, quadragefimo die, fucceíliones ill:ls

re~ir~,

ica ut l1ccar .qua!i _a:íl:um agnoÍccre, dum

e1·u~p•t

' hic fpiricus vchementior ,

réfluxum dum

~~:fi