De Navigatione,
.
aqua ad lineam C D , roca
linea.EFper~~:~:·~~\~:
ricer gravitar in punl\:um
F>
:t!i:eque P
in caufa efficiant , nec fint applicationcs, eas ra–
men ad agendum impcl111nr, illa:
~nim
a:que diffi–
ciles videnrur, ac fi d1catur panecem alb11m Pa–
rifienfem, dealbaco apud Sinas alio pariecc derer–
minamm erfe ad producendmn in
fe
mod11m firni–
licudinis.
Demonflratio Si ad rranfimm lunre aliqua pars
aeris,vcrbi gratia quarca pars,in cel111rcm gravita-
re defineret, hoc in experimento Torricelliano
animadveccercmus, nulla lamen diffi renda in ba–
rymetro ob
[ervatur.Sienim defcl\:us graviracionis,
quingemamm exapedarum acris,
qu~ aufCrunt~r
dum mons confccndimr , differenuam mvelur
rrium circiter digicorum, quid non elliciet rerci.a,
aut quarca pars acris deficicns.
N~n
e!t pr.obab1le
quingemas exapedas acris hujus mfenons ,
plu~
cfficere,quam
75000000
acris vicinioris !un>?:: .si
ergo >?:!lus maris
orirem~
ex defcél:u preffiom.s,
eo quod acr
a
luna quafi trahacur, barymecra 1d
facilc deregerem.
.
.
.
.
Secunda rario pericur ex grav1canone ltqmdo–
rum, qua: non tancum
perpendicularire~,Ícd.
eria°'.
obliquc gravicanr ,
ica ur mcnfura vmurts peu
non debear tancum ex mole corporis gravicancis,
íed etiam ex difpofirione ad rnornm.
Supponamus
eni~11
parccm aliquam
•~ris,ver~i
gratia,concenrum circulo CE non amplrns grav1-
care in rerra A. Dico alias parces Cupplerc hunc
defeél:um, eundemque eff-:ltum producenc, per
li–
neas obliquas [cu inclinaras. Sir, verbi gracia, rel–
lus A, luna B , comíque acr circulo CE comprc–
henfus fufpendac fuam gcavicacioncm in terram,
dico acrcm D gravitare obliquc in D , idemque
pra:!l:abic, ac fi addercmr gravitario acris C E ;
quod quidcm mirum videbirur , tui narura liqui–
dorum pecfpeéh non fueric , hoc camen ita de–
monfüo••
.B
Demo11!lratio. Proponarur vas A B plenurn
que in F
.r"ª?'
gravitarionem
~xcrcent. ~~1~:;,~~
u:r gravtrntto P.erpend1culans E F ' q
uod in-
coníequens, add1ro corporc foltdo M
1
>
q
.
nirarnr lareribus vafis, aur quod
fufpend~tur'
re–
pra:fenrabit autem acrem in lunam grav1tantem.
1
reliqua aqua fiipplebit ejus vices, poncrnrqu,e
111
difpofirione ad ma¡orem motum, arque ad;o
x–
qualiter punél:um F comprimerur,& aqua au ean-
dcm.alcirudinem K afccnder.
.
Tercio h.,c hypochefis nullam affert rartonem
illius :.:ftus,qui parre telluris
e
diamerro luna:
~.P
pofira affurgtr, cum enim ha:c pars aqu.e, ab acre
reque comprimarur, ac reliqure laterales,
.nul~a
e{l
racio cur inmmcfcar , nec ulla datur hu¡us mru-
mefcenrire caufa.
•
~ano
deficit hrec hypo'.hefis,quod lun3'
lim–
plic1cer ttibuac a:fhtm mans, nec ullam habcat
rarionem illLtminarionis , cum ramen mare fileat
in quadraruris. Q•?d enim
~icir.~crem,ht~midia
rem effe in plcnilumis &.n.ov1lunns,quam m 9ua–
d'ramris , quia humor qui _a
fo
le
.e~
luna educ1rur,
1
cirius refrigerarnr , dum
~ncmr~c ~n
umbram tel–
luris majoris, quam dum mcurnt rn
lunar.en/,fom
fuppofitiones parum verifimilcs. Non emm pro–
babile e!l humorem in acre receptum
a
luna pro–
cedere;QLtreram enim an in eam
.rcci.~at,&
regrc;–
diarnr. Secundo non e!l probab1le acrem
vapoc~bus frerum graviorem effe' cum vapores
qu~ndtu
in eo !laru permanent finr in Ípecie acre
le~1or:~Deinde dato acré in pleniluniis , am nov1l11n11s
graviorem erfe , & in qnadracuris leviorem,
n~n
fequirur propterea , quod nullus
e{fe
.debear
tn
quadraturis, quia non e!l fimplex gravirario fpc·
él:anda , fed excerfus unius gravitationis fupra
ali:im. Addo quod acr imcr tcllurcm
&
Lnnam
in pleoiluniis fims.' frems. vaporibns
a
.sole
~"
Luna cdoll:is, & m relluns umbra refngeraus,
gravior erir acre laterali ,
qu~re ~tiamfi
pars ejus
aliqua deficiac,
fua~1qu.e grav1r~nonem.
fufpendar,
tanta non cric grav1cat1onum
d1ffer~nna.
Multas alias raciones omirto, verbi gratia,quod
maxima incurnefcemia effec Íumper [ub zona ror–
rida; quod luna in rropico Capricorni pofica & in
meridiano circulo deberet dfe minima aquz ele–
vado in Anglia qua: di!lar
a
rropico Cancri H
gradibus, & luna rropicum Cancri
decmre.me,
&
mccidiannm occupanre debercc e{fe a:!l:us m A11-
glia qure
27
tanmm gradibus di!larer ah ea.
Paricer deberet incipcre a:flus eodcm
rempo~e
in omnibus locis ab eo cui luna imminet a:quah–
ter diffiris,quod camen
falfi.une!l: max'.n:a enim
ell:
inmmefcenria in locis libecis luna mendtamun oc–
cupanre. Omitto irem qudd cum tdlus
1101~ fi~
undique aquis reél:a hre preffiones com.mumcan
non poffi1ic, Addo quod nulla.vecfus regiones po–
lares deberer effe inrumcfcenua, &c.
i!il!r/;•ll!Jlí1l!'/.\1!ll.l001llill!l!ll.ll.ííHl1:ill1!1ll!OOll'lllí1l!l1!~!lll1ll!
PRO
P.
OS IT
1
O
X V.
Th.eorema.
Opinio l_{.,Mi Voffii .tjfmn marú
calo~i
So/is
trib11mrú refallitur•
S11ppo11ic !Íaocus Vollius aquam frigore
~on
denfori , & colore rarefieri fi enim vas ampltor.
15
uceri,
&
colli angu!l:ioris plenunT'aqua
frígida,
rn
repenccm