746346

'Liber

derumefcentia. Galila:us in hac ddinit1one

nobís dilfencic. Vulc cnim in

íolis

liccoribus aquas

inmmefcere' in medio vero mal'i' a:flmn maris

c(fe

potius alíc¡uem fluxum aqu:i: quo feramr ad

ripas , auc ab iis reccdat, licque

.q~ali

al1qua ma–

ris vacillacio. Ccrcum efl aucem m mfult1 longms

contineoci di!Iicis incumefccnciam modicam

elfo

cranílacioncm & fluxum nullum nocaci.

_ In Med1cerraneo mari non ubique notacur

zflus, Veneciis efl ma:dmc fenlibilis. In

roca

Li–

guflico mari , licut & Maílilia: levis qua:dam in·

rumefcencia obfervacur qua maris fupedicies ad

aliquos cancum digicos afforgic.

In Peloponnefo vix ulla apparet,nili in Euripo,

incer Peloponnefum

Euboeam maximus & in–

conflans fervec aqua: fluxus , qui an flacas habeac

vices ignoracur. Ad Tripolitanum linum , uhe–

riufque ad Syrcem maximc fenlibilis ell: a:flus; in

rcliquo vero Medicerraneo mari excepto freto

Gaditano nullus animadvercicur.

In oceano Achlancico,in Norvegia

Dania,Hol–

landia, Gallia, Anglia, Hi(pania, Lulicania, aqua

incuinefcic , & qua pareeadicus longlílimi: ex–

curric ut ad Fanum S. Mich.1elis ad 60 pedes

dicirnr afiitrgere, in aliis locis•communicer ad

pedes. In liccoribus Africa: a:flus ePc pau–

lo minar, ;id fltrvium nigrum paulo majar. Ad

linum Mexicanum non pcrvenir.

Occano Pa–

cifico dicicur

elfe

magnus ; ad Panamame•1im ad

duas !cucas excurrir. Ad Magellanicum frccum,

aqua ad

pedcs elevamr.

In Canadenli liccore magnus efl,afcenditque per

íluviorum oflia ad multa milliaria, in fluvio Ama–

zonum fub ipf« linea maximus efl, ad Cayamm

infulam mcdiocris cfl.

traél:u vicino ita vehe–

mens efl,

incra breve cempus arbores fupcret.

In India oriencali magnus cll: & fluminum oflia

afcendit ad

oo milliaría. In 11.ccoribus non linuo–

lis,fccfreéU oceanum refpiciencibus a:flus vix oél:o

pedes fuperac. Sim1s vero qui in torcida oceanum

Jaco ofiio excipium,& in anguflum cogunt,

Cambayam, & urbem Pegu a:flus ad 40 pedes in

perpendiculo habec.

Alíl:us macis peciodicus efl, fuafque paticur vi·

ces diurnas, i,1enflrnas

annuas. Bis enim lin–

gulis diebus aé¡ua: ctefcunc,

decrefcum, ita ca–

men uc lingulis diebos per tres quadrames recar–

decur. Hoc efl communicer Luna circulum hora:

fextz occupame incipit intumefcere mace, aífur–

gicque íemper donec hoc fydus meridianum occu–

pec. Decumefcic igicur dcfccndence Luna , auc .

cum ad horizoncem occidlrnm perveneric rurfus

affurgic aqua. Quia aucem Luna Í<ttllr ad onum

per

graclus

Sóle ideo a:flus in lingulos dics

minucis

cardius accidunr.

Secunda periodus efl menll:rua. Obfcrvatur

enim in maris incumefcencia aliqua irregularicas

menll:rua, nempe

novilunio ad quadracuram dc–

ctcfcnnt a:flns, ica uc oél:avo die am nullus lic,aut

modicus. Exinde ad pJenilunium ufque augm1r,

minuuncurque rurfus ad fecundam, ex qua rnrfus

ad plenilunium majares fiunt,Ha:c pcriodus cum

mocu illur.1i.nacionis con junél:aefl , refdlirquc eas ·

omnes opintones, qua: limplici momi luna:, nulla

"illumin•tionis l11bica racione illmn addicunr.

Tecria Periodus cfl am111a. Obfcrvarnm cnim

ell: :eftus maris circa requinoél:ia maximos effe ca:–

~eds

panbus, circa-vero folflitia minimos,

m·~~~-~-8'::.!tl(l~m«&a~•·f*

RO P O S l T l O , X l.

Theorema.

ari.t circt1

ct111f1~n

4/11&

~a;u ,

minm

probabile~

opm1011cs rc¡ic11mrnr.

In hac propolitione eas tancum rejiciam len•

cencias 9ua:

r,rob~bilicacem

aur obtinenc, fequen•

ttbus propolir10111bus,lingulas expenfurus quibus

majus probabiliracis momemum ineffe videcur.

Prima lic Lconardi

Ldlii

fenremia huic mini–

llerio ciendi

:tfl~s i~cclligepciam.

defucancis.

mur aucem pra:c1puc pamace rauon1s, non emm

ulla apparer pocior ratio , cnr planeth

lingulis

fyderibus movendis

incélligencia: addicancur,

quam admiccamr angdus aquarum pra:fes, qui

zflum cieac, eumqué ad momm luna: accemperec,

uempe homincs ex ·figno illo fenfibtli pra:ca–

,,eanr. Ego vero pariracun adínitco,

qLiarrivis

non ubique vigcachic effcéh1s fed ex variis caulis

alccrerur, impedic quominus valcat paricas. Addo

quod licur ad venci, plL1viarum, nivis, grandinis,

mernllornm, plancarum produél:ionem, ad momm

projellormn, defcenfum gravium, accurfum ferrl

ad magnccem, nullus incelligcnciam advocar, ica

ncque ad a:fh1m maris ciendum.

Secundo , cum angelus in duobus locis fimul

exill:ere non po!Iit, limul & feme! in cam difficis

orbis panibus , in clemenco liquido mocum pro•

ducere non poffec.

Huic rationi

rcfponderet quidam,cencrú cel–

lnris,circa cemrú univerli in parvo circe!lo flaruir.

Cum igicut omnia gravía

accommodare de•

beanc cenero univerli, fpha:ricamque liguram cir–

ca illud induere, ideo alcius nonnunquam ex uri:t

parre, prour ha:c fiipedicies vicinior

remocior

centro univerli fueric, acque ita unus idemque ari–

gelus omncs a:flus producec. Sed concra quia

quancum experienciis conflar omnia gravia ferun·

cur ad cemrum cerra: : quod vero ad cencrnm uni–

verfi quod nihil efl , nifi per imaginationem ren.

danr, vix puco in bona philofophia admiccendum.

Secundo , non dacur ratio 1nenflrua:, & annuít

periodi.

Huic opinioni affinis efl alia, qua: vellet tellll–

rcm fecundum axem, hinc inde currere ,

paricer~

que propcer varíam

centro uniyerli diíl:ancian¡

a:ll:um maris produci. Sed concra primo , quia

Jiac figura videbicur nullus effea:flus in zona cor;

rida , cum camen in fluvio Amazonum,

alibi

paffim obfervccur. Secnndo

ommbus meridia·

nis eodem mnpore accidcrec, quod efl concra ex·

perienciam , cum fequacur lunam. Tercio, a:flu?

maris per momm localem fieri non porefl,

lic

enim aqua: unius hemifpha:rii in aliud rran/ird

dcbcrenr, quod piures menfes rcquirerec.

Secunda fencenria Placoni cribuirur, i

n quatn

abiiffe videcur Keplerns, nempe ccllu10m·clfe.ve·

luc aliquod magnum animal , cujus latera refptra–

cione diflentlancur,

expirarione

d.ecume;~:~~

Sed nec cellurnn effe animal ab ullo viro

damiccirur, nec in a:flibus noratÚ

ab ull? fui.e

ÍLllC·

dum maris accolli, nec licor unica cfl amln_ahs re -

pirario, a:flus limul rcmpore ubique

acctdt~'

[ec:f

fobfidit aqua in uno loro, dt1111 in alio atrollicur.

Tercia opinio nact'.ram

~qua:

ranquam caufam

lmjus elfeéhis agnofc1c, rocem ptorfus

mod~

quo

hnmoi· bilioliis, uc li con1pucrcfcar cenianam fe-

iij

brim