212
De
Navigatione~
trum quaclrantis, punll:overo
A
addatur
perpcn~
Demon!l:mio. Sit maximus tcllurís circu\us
diculum,
KAC, verbigracia meridianus cre!cfri
mecidi~no
(ubjacens. Oculus
lit
D,
eius Almudo
AD,
cms
A
Ufos calis ecit erit.Regularo
G
gradui elevatio–
nis fqlis a:íl:imaca: admove, túm radium folarem
per eius pinnulas trajice, ve! ftellam refpice per
oaídem pinnulas, tune perpendiculurti AH exhi–
bebir gradus minuta addcnda, ve! íubcrahenda ab
alcicudine a:frimaca. Hoc forlican in!irumemum
cric inucile in mari, propccr navigii mocum; p<Ú•
fet ramen
elfc
ufoi quorics
tic
exccnlio , ad obfer–
vandas portuum am promomoriorum elcvado–
nem poli. Curn enim bali!ia aliaque nauclerorum
in!irumema, horizonte libero egeam , inudlia
fum in ora marítima, arque ica non corrigunmr
mappa: hydrographic.r. Ur amem o!iendam me
jure id affcrere, In rcdicu rriremium Gallicarum
ab expeditione Caadienli , ab uno
ox
Naucleris
latimdiaem illius urbis cxpecii, quam diJ<ir
fe
non
pocuiffe obfervare , eo quod cum rriremes in In–
fula Scandia: !l:arionem habuiffenr, nunquam libe–
rum horizo'ncem naél:us
elfec.
IZ!lºº!l!l!l.!lll"l!.ll!l!ll!lill!1!1l1.!l!Z!llltm!!'llll!!:ll"l!¡r¡¡,llil¡¡¡¡lltl1ltl
P R
o
P
o s
1T1
o xxxvm.
Obfa_rvata folis elevatfo per mnbram fi1mpto
limbo maru pro hon<.onu, minor cft vcrs.
Mirarus fum aliquando nonnullos amhores,
qui
d~
re naucica egerum dubica!fe , an ali–
quid addendum e!fec , vel íubtrahendum ab al–
tirudine íyderum obícrvara , eo quod oculus ali–
quibus pedibus íupra macis Ítlperncicm excarei,
cum demon!iracio ica in oculum incurrat , ei qui
vocum lignificationem percipit, quid nomine ho–
rizooris incclligamus, quid dum affcrimus ccllu–
rem refpeél:u creli
effe
in!l:ar punlli ,
ut
nullus
re!iet dubii locus.
Dico ergo elevationem folis ex umbra obíerva–
tam , a!fumpro pro limbo maris pro hori7.0nre,
•ffe minorem vera ,
&
errorem co majorem effe,
quo oculus elevatior
fu
cric.
verus horizon erit linea LBE , perpendicularis acl
BE. lineam pcrpcndiculi , parallela h0rizomi vero
per c.cmrum terra:: D duél:o.Q.!;1i aurem per umbram
elevationcm folis obíervac, reípicit limbmn macís
per lineam
FDC ,
quam pro íuo horizonte a!fu–
mic, quare pro arCll GI elevationis folis, obíervat
tanmm arcum'
GF ,
eam igirur mfoorem vera de–
prehendit.
Alía demon!ir<1tio. Linea B C cmn horizonte
LB angulum LBC comprchendit, ::equalem angu–
lmn
ADC;angl1lus enim LBC
eíl:
compteu,emmn
anguli C BD, cum angulus L BD reéh1sfü.Parirer
in triangulo BCD cum aagulus C reaus
lit,
an–
gulus D erir tomplemcarum anguli LBD, anguli
ergo LBC
&
D fum a:quales: fed arcus
AC
me–
cicur angulum D , quare linea viíualis acl-fuper6•
ciem maris
dull:a~cum
linea horizoncali aagulum
toe graduum,
&
minutorum comprehqndir, quot
comineearcus tellmis quem intuetur. Uno verbo
linea vifoalis
ne
tangir fuperficiem relluris
in
punél:o
e ,
arque adco
efl:
horizon punll:i
e,
cum igitur ille qui
ex
umbra folis elevacio–
nem obíervac , íeprcmioncm refpiciac, eius linea
vifualis erit horizon loci borealioris, fed suo ma·
gis ad Nord procedicur , elevaciones fyderum ad -
Auftrum Ípeéhntium minores fum, ergo obferva·
tio ita fall:a, elevationem exhibet vera minorem.
ll!!A!lj¡¡¡W!l'l:llll:liJli!l"ili~ls.1\ll!JMl!·l!llll'1lW1ll.T·
¡¡¡¡¡¡¡¡¡j¡j!.llJ1l'll
PRO POS l
'f.
I O X X X lX.
Theorema.
Obfarvata Jlcll.t elevatio
,
trJ!itmpto limbom11ri&
pro horizome
'
major eft vera.
Vide figutam
przccdcn<e111.
Si obíervetur !iella: elevado antrorfum ur vo•
caur, a!fumacnrque limbus rnaris pro horizóme,
dico obíervarnm eLevationem
effe
majoren1 vera.
Demonrl:rario. In eadcm figura , qui obíervat
íolis aut !iella:: elevatiGnem ll:aruit pro fuo hori–
zome lineam BK, qua:
can~it
foperlicicm
mar~s.
1ll