746346

Liber

cum aerís , fcd non potcfi eius locum occupare,

quin illud propellac;non

poce~

rlurimus acr limul

propclli quin momm

conc1p1a~, mo~us

amem

acris e!l ventus ; ergo ha:c omn1a fien non pof–

Cunt, quin aliquis vemus generemr. lmpellcmr

aurim acrea parce qua minus rclirlcr, & cum tel–

luri mniratllr per gravicacem , plus reúQer momi

furfum quam laterali.

Dixi halitum,quia tmn vapor ex aqua f.iél:us,

quam cxhalario ex mixcis edull:a,occupar ípacium

plus quam millecuplo majus pofl rarefall:ioncm

qu2m an(ea.

Ad hunc modum peninere puco auras qua: l

primis folis radiis excitanmr, vemos regionarios,

boreales qui ex folutis nivibus vemos qui pau–

lo pluviam coníequmuur, quafi pars pluvia:: íub–

rilior redear per f!ams in zonam rorridam,

qua

origincm duxir: revoco icem vemos qui in mon–

tibus nive coopereis íole orience nafcnnrur.

Dice ,. Si magna vaporum copia fimul ad–

denfaca in rerram recidat, producendum vencum.

Probamr. Addeníario hálimum, efl eorum re–

dull:io

maiore ad minorem exrenlionem, fcd non

porcfi ha:c fieri,quin acr vi.graviratis íua: ad fpa–

rium illud replendum accurrat, ergo quin 6ar mo–

tio acrís , & coníequcmer vencus. Addo quocl

pluvia dum cadir e loco lito, dernrbat acrem,

confequemcr cauíar vennnn in locis vicinioribus.

Sa:pe enim notavi in mari vemum (pirare ab ea

parce in qua pluir.

Dice ; . Non rantum vapores , fed eciam ex–

halariones

vaporibus feparatas polfe rarcfieri,

acrem loco pellcre, & coníequcnrer venrum pro–

ducere.

Probacur

pofieriori. T extura nubium

rs–

nuior, exhalationeíque rubeícentes, & fumida:,

func lignum furnri vemi, ut jam noravi ll1pra, íed

non indicarent venmm furnrom, nill porfem rare–

fieri. Poífonr autem facilius

fole rarefieri, quam

. li

cra/Tiores f!fenr,

arcerem cius radios , nam

dum tenuiores Cunt,tota: Gmul illuminari, & in–

calcfccre polfunt.

Puro cxhalarioncrn calidam ,

liccam libi

~pfi

reliél:am. polfe calorcm fuum intcndere ,

ignem conc1pere , notaviquc Ía::pe diucumiorcs

vemos ineipere

folgctro. lea dum placide de

noll:c ab lnfula Naxo Chium navigaremus anno

64.+ die

¡. Decembtis, vidimus fulgecrum fine

tonnrn ad plagam Efi - Nordcfi, feu

vocanr

Gra::colevanre , Navarchus prn:dixir venmm vali–

dum ab ea plaga, qui de faél:o

int~a

horam irtuic,

& per tres hebdomadas pcrdurav1t, quate

qua:

fa61:a efi hujus materia:: xarefall:io,a folc non fuir

cum de noll:e incepcrir.

¡.

Videnmr omnes venri vehememiores od–

gi~1e111

ducere ah aliqua inf!ammatione , qua: in

aliquo lit fimilis infllmmacioni pulveris.

Dico

In ea hypocheli quz vulr vapores

aíce~dere'

eo quod particulis aqua: adjunganrur

par.uculz ignis , ita

ttt

fiar aggrcgarum in fpecie

lev1us acre, in ea inquam opinione alfcro facile

c~plicari,

quomodo pofi pluvias genercrfmr ven–

n, nempe eo quod dmn vapor in aquam recidir,ab

ea .Ccparentur parricula: exhalarionis, qua:: libera:

ag1tantur,

per agitationem di!lrahuncur ab in–

vice1u,

rareícunr.

Nonnulli volum

folam raref..ll:ionetn

a~ris

venmm producere, eo quo,d aer rnrefaéh1s alceri

ipli incumbenri & graviori ccdat, id quidem cre–

diderim, non tamen m gencretur '\'ennJs 'fcd act

'[om.

111.

iS)

r~rior ~Íce~da.r,~ravior

deÍcéndat, ut videmus

•C'o

~1derc

m hqu1d1s d1vería: gravitatrs. Secundo acr

Ha parum rareícir , quia ¡am multum rarns efi ex

~'ffic:~:~ra'

ha::c rarefalHo vix pollic vcnmm

. Non

porfu~

quin referam Garfendi opinionem

c1rca generauonem ventorum_. Vult enim ad cam

tam vaporem, quam cxhalanoncm concurrcre

vaporem

habere quafi per modum materi.a:,

ex:

halationcm per modum form:i: , hanc aurcm ex–

halarionem ex fahbus componir, vulrquc ranrum

ventorum imperum ex íalibus oriri, qui cum irre–

quieti fim,ur probar ex eo quod eti2111 vaía terrea

permeent, przcipuc vero nitrum, quod fopra pru–

nas pofimm agitationem concipit,

in fhmmani

abic.

~are

Ípiritus íalium pra:cipuC: vero nirri;

ubi libertatem nalti funr acrem commovenr ,

quamvis inicio momm knrum habeant, moven–

rur tamen , & cum concinub urgcanrur, motum

concirnriffimum concipiunr, prrecipue

confer–

tiora fine hujufinodi corpufcola: quarc vapor ex–

cipit exhalationcm eamquc in parces minutiores

dividir, ur aqua parces calcis exolvir , arque irá

agitanmr, & ventum cient.

D ice ulcimo probabilc erfc cauíam vemorum¡

elf~ lm~rogcneam

fcu

~ompofitam

ex divería:

fp~

c1e1 halmbus , mecal11c1s pra:fcttim nitrofis ,

mercutialibus , cmn vapore cra!Iiore admixtis.

Ideoque cum nives refolvuntur dum cxficcanmr

!hgn•mes aqua::,mnc maxime vigem venti , ficut

pea: ca:tcris anni tempefianbus vere ,

aurum•

no. Prognofiicaque ventorurti ab exhalatione pe–

runrur. Procellz irem

plurimum incipiunr id

locis in quibus Íunt fotlina:, ur in mo11tihus.

Vencí nonnulli eximerioribus cerra: viíccribus

crumpunt , generanmr aumn dum innarus tetr:i

calor metalla , mineralia , immo

\•egetabili:i

coquit , hoc efi maximam nitralium , mércurÍ<!"–

lium aliotumque volatilium falium copiam edu•

cit,qui Ípirirus

intta cavitatem aliquam coeanf;

ibique circumpolico frigore addeníati fermen–

tenrnr, mnc Íeipfis rarefiunr acremque

circom~

poÍtmm propcllunt, cogunrque per fpiracula,&

angnfiiores mearns egrcdi. I-lujus mocli vemutrl

nonnulla aocra

pmei continuo expirant.

Q!od in huju[modi cavemis facile concipimus¡

in ac1e cogirare poíli.1m11s, live in hac ldfima

re~

l(ione in qua rcgionari:i: ill:r & lcniorcs oura:.na.:;

fcunrur. Sicut ros

pruina apud nos formanmr

ancequam in nnbem coaleícant, cales lime ventl

qui naícuncur circa auroram , circo f1111nina

llt

aquas. In media vero rcgione vehemenriores

diucurniores venti naícunrur;pra:cipua enim ven–

tormn prognofiica

alto pctuntur. Srepe eniilj

jam ih airo commotionem 11dtamus anrequam ad

nos perveniat, ira !tellas cadentes feu fagittanteS

íolito crebriorcs obíervamus, murmetrque iníoli•

tu?1 pcrcipimus. Pote!t igicur principium

pro~1t•

&1vum motus ventorum aaignari rennenrano1

fcu concoélio hererogeneorum ípirimum.' qual

fir

dum acriores calidiorefque Ípiricus,

~ cir~um·

pofir~

frígido coadunamnr , mumaque

1.unc:

tiene auélis viribus calefiunr, rare6unc, acremque

propcllunt. Accider amem necelfario fer;f?ra–

ci.o quories ignei, acidi. '.

corro~:~~;~r

~~~

c1rci11n.pofiro

c?rpo~e

frigido

co~

eandem tare•

hac unione parnum incaleí

cunt ' l

fümc' & erumpunr' cujus

cxe.mp

u~1

uc~ ~n

ru.':1

habemus in fermenrationc

panis,&

111

mul.rn

ah1s

. 1.

opcradonibtis; ica ur fermemar10 apltd

e s

ípfd§