C
O
.M .M
~
N
T
A ll
J
V
M.
:a.6,
fereote illo_ oeceffitrio
~ullul~~·
lile
ígitur
amare
producit:
hzc necefs1tate produc1tur.lb1 amoris, bic oecefsi1:2ris
inci–
pit dominatio. H:cc licet
á
íumma dei bonitate naic.1tur
ide.oé¡uc:
fit
bona:i_amen
qu~
extra deum proceíSit,
necelfari~
ab 1nfin1ta parenus.perfeCb
one d~generat.Nuriquam enim
elf~aus
totam fufc1p1t cauf:i:
bomtatcm.Inhac urique necef–
íaria effeétus tum procefsi
one, tum euamdeoeneratione
necefsitatis coofi!teret impe¡ium. Sed enim
~ens
ettefii:
gio genita íuum, ut diximus, dili&it autorem: ubi reoñum
refurgit amoris.Nam & illa amare
in
deum erioimr:
&:;;,
deus
amore eam ad fe conuerfam 1lluminat.Verum fiic rurfus·ñe–
cefsitatis poten tia fµrrepit.
~ppe
cum lumen illud
:l
deo
defcendeos non tanta claritate recipiamr
a
mente natura
fua obfcur.,quanta
:l
deo tribuitur.Cogitur enim ¡ira oatu–
r:e fua: capacuate re:ipere.Ideo uiolentia natur:c fufcipien–
us
lit
lumen obfcunus.Hmc necefsitati,amoris fuccedit ite–
rum
princ~patus
. Jlla fiquidé primo boc dei fulgore accenfa,
~rd~nuus
10 eum reflefütur
,&
hac re c¡uafi fcintilla luminis
rnfügata totam expetit luminis plenitudinem. Hin
e
& deus
prouid~n.tia:
ÍU:E benignitate ultra primum illud naturale l,11-
men
diUI~lltm
qu?que
largitu~:~tque
ita
í~i
inuicem alter–
ne
fucc~di~ amo~1~ necefmau~que
potenua.
~:e
quidem
fuccefs~o!m
diu1ms natura:
ur~gine
fit:
in alijs, temporis in–
terualhs:1ta tamen,ut amor pnmus
fit
omnium atque nouif–
fimus. De animo quoque & ca:teris qu:c
a
deo fiunt quo
ad duo h:cc i
mperiaflmiliter iudicandum. Iccirco fi ab,folu–
t~ loquatu~,
antiqui.uscll amoris qu:Un ne.cefsitatis impe–
n.um:7um 1
0deo,1lhus,hu1us
1~ reb~s
creaus potefias inci–
p1at.~i
de rebus a deo creat1s 10telligamus, necefsitatis
ty–
ranms regnum anteceditamoris: cum res ipfa: prius nccef–
litate procedantatque degenerent procedendo,quam adpa–
tre~ fuu~
.amore re uertant. J?u'?
h:i:cim~eria~du?bus
hy–
mnu ceamt Orpbeus. Necefsuaus 1mperrnm ita 10 noélis
hymno,
.,i.,,J
-y&.¡
itv!ÚIUI
wá"""i""'¡,~.,,
id efi, Grauis necef–
fitas omnibus dominatur.Amoris autem regnum, ita in Ve–
neris hymno,JC}u
KftX7ÍE1t Tf'""Wµ
~'/;.'JI,
)'tvv«rAt:
T«
"D1&VT«,
l""'"'
\p
it¡t<vi¡J
lii;1
,.«,
\p
-ytW.
."''""""'1"''!'
·
Tribus fatis impe–
ras
,·~
gen7ras m_nma: qua: 10 ca:lo funt, &qu:x: in terra,
&
q~zm
man.
Di~10e Orph~u!
duo regna pofuit, & ea in–
u~ce~ compa~aUit,
przp'?ÍUitque amorem neceísitati, cum
d1x1t illum
tribu~
taus,
111
qu1bus confifiit neccísitas, im–
perare.
en,no~a1nor
audacíz.Non enim
u
eo c¡uód audaces fuot,
amare hamines illaqueanmr:fed ex eo plerucq; quodamo–
re íauCJj íunr,auJ.lcirsimi fiunt ad quzq; pericula,ppter ama–
tum inrrepi<ie fubeunda. Deniq; fortitudinis eius omnibus
e~cdle?tis euid~ntifsim~m
illud efi argu']'entíí,quod
a.ma–
n om01a parent,tllenullt.Nempe c<%leftes arnact, &a
nima–
lia,& corpora omoia.Fortes item
&
fapientes.Diuites uiri re
gesé¡; maximi colla fubductamoris imperio,Amorauté nul–
lís
ill:orum fubijcitur.Neque enimdiuitum muneraamorem
emunt,oeq;potentum mma: uiulentizé¡;,utamemus,uel de–
úflamus amare,nos cogere polfunt. Amor enim líber efi, ac
íua fponte in liberaoritur uoluntate: quam neq; deus etiam
coget,qui ab initio liberamfore decreuit.
~
fit,ut amor,
qm uim omnibus infcrt,omnium effugiat uiolentiam.Huius
tanta liberw efl-,ut
c~tera:
al)imiaffelfiones uel artes opera–
tionesé¡; przmium aliquod,ut plurimum, :\
fe
diuerfitm e:r–
optent:Amorfeipfo tanquam fuijpfius przmio
fit
contentus
quáfi non
fit
przmíum aliud przteramorem quod amare fit
dignum.Nam qui amat,amoré amat pra:cipué . Id enim uult
ab amaro potifsimum,ut uiciísim amet amantem . Efi etiam
íapientifsimus.
~ratio
ne amor rerum omnium creator fic
atc¡ue feruator,
&
artium fingularum magifier & dominus,
íatts in Eryx:ima
chi oratione arbitrar diíputatum .
In
qmbus
fapicntiaamoris
ofiendimr.Exomnibushiscócludituramo–
rem idcirco &b
eatifsimum elfe, quia pulcherrimus fit, & o–
ptimus.Elre u
ero
pulcherrimum exca cófiat,quia pulcherri–
mis tanquam fui fimilibus delefutur. Optimum propterea,
quod optimas facit amantes.Optimµm uero eífe illum neceí
fe
efi,qui alias optimas efficit.
,
DE DON 1
S
A M O R 1
S.
CAP.
IX.
I""\
Vidamor
fit
ex noftra illa difcurfione apparuit.
~lis
~r,ex
uerbis íuperioribus
Agatbonis.~
munera lar–
giatur,facile ex diais diícitur.
Elf
enim amor alter fimplex:
mutuus alter. Simplex ille quemcunque 01npr:chenderit,
prudentem reddit ad prouidendum:acumm ad dill"erendum:
f.a_cundumadeloquendum: ad res gerendas magnanimum:
a'd iocos
facetum~ad
ludas promptum ad feria quzque for–
tifsimum.Mutuus periculis pul
fu
fecuritatem : fubmota dií–
fenfione concordia1n:uitata miferia prz!tat felicitatem. Vbi
caim mutua charitas,ibi aulla: infidiz,ibi commuoia omnia:
ibi lites &
furta,
homicidia cdfant,& przlia.Tranquillitatem
liuiuúnodi non animalibus folum, fed ca:lís etiam, elemen-
~::~ue ª~,:=¡:¡'~;:t~~~~di~~~!:~:fi.f/ut:.r;~r~ri~;~~~~
ius c'fa% dicitur amor cantu fuo métes dcorum hominumé¡;
mulcere.
~d
plane intel liget quiíquis meminerit in fupe–
rioribus demon!tratum fuiJI'e,amorem in omnibus elfe,atq;
ad omniaporrigí.
AMOR CAc TERI
S
DIIS
antiquior en
&
iunior.
CAP. X.
I!
'I'
S
Ed antequam finem faciii optimi uiri, tres pro ingenij 11i–
ribus qu:Efüones: qu:E in Agathonis diípuratione fubo–
riunrur,abfoluam.Primo enim qu:critur cur Pha:drus fenio–
rem Saturno &Ioue amorcm: Agatbo uero dixerit iunioré.
Secundo quid apud Platonem regnum neceísitatis fignifi–
cat:
~d
amoris imperium. Tertip qui Dij quas artes re–
gn.•n~e ~more
repererint. Pateromnium deus mentes illas
1
Jiu m101fuas,quz Saturnum, Iouem,czterosé¡; planetaS mo–
uem,.amore
quo~m fu~íem.inis
propagaadi, & benignitate
proU1dent1:c genUit. Metes 1terum
eue1l:i~io
natz parentem
fuum
r.cco.gnitu~
<!-iligunt.Amorem illum quo creanturca:–
le.fi7s,
fe?io~em
ilhs:cum uero qua creatori fuo afficiuntur,
d1c1m~s
1Un1orem. Pra:terea Saturni planet:c, &aliorú ideas
ª?gclica men.s
a
parre íuo non prius accepit quamad eius
fa–
c1em
~ar~
10gemto
Be~eretur.
Ea rurfus pofiquam illos
:i.ccep1t,Bagranuus.parenw munus amauit.Sic ergo angeli il
bus 10 deum .d1lea10, partim anriquior efi ideis, quz dij di–
cnntur: pamm_euam iunior..Igituramorprincipium efi
&
6
ms,deorum pnmus atq; nouilsunus.
AMOR ANTE NECESSITATEM
rcgnat.
CAP. XI.
""{ 7Erum ut.quzfüo íeciída foluarur, bic ante necefsitatem
V
id~o
regnare diceadus: quoaiam diuinus amor omni–
bus ex fe natis dedit originem: in quo aulla aeceíSitatis uio–
lemi.a ponitur.N
am cü nihil Cupra íehabeat,non coaaus, fed
fponte quodlibet
opei:atur.Meiµ.iutemquz illum íe_quitur,
Q_VO PACTO REGNANTE NE.,
cefsitate Sarnrnus cafirauit Ca:1ium:Iu.
piter uero ligauit Saturnum•
.CAP. XII.
r\
Vo autem paao dominante Necefsitate íequentes
dij
'-l!>arent~s
fu
os
aut
c.afira~e ~ut ligare hic
a~
.Agathone
di–
c~ntur,
exdiCbs €ac1le
10telhg1m.us. Non emmli:cc ita acci–
p1cnda funt,ut mes an
geh deum ipfum, fed munus fibi
á
deo
tributum in feipfa diuiaat & difcerpat.Satis paulo anté mon–
fuauimus
mu~era
dei
Í?
recipiente fpiritu necelfario
a
fum–
ma dc1 perfeCbone dec1dere.
0!!9
lit,
ut faicnnditas illa na–
t~rz
in deo quidem integra,íed in
an~elo ~óminuta,&
quo–
damodo mnttlata,
me~1to cafua~a
fu1lfe d.ic.arnr. Q.\!s>d qni–
dem
_regn~ute N.c~eíSi~ate
cont10gere d1c1tur, quia neque
da,nns,neque
acc1p1en~s uolunt~te,fcd
ea necefsitate qua
ar.
f~Uus
caufa: fuz :cquar1 non poteH,necclfario accidit. Sic e–
mm Saturnus,id eff angelus, Ccclium, id efi fummum deum
caftrare.uidetur; Iupiter quoque, id efi anima mundi
liga.reSaturnum, 1d efi uim ab angelo accepiam in feipfo
namr~fu~
defeél:u angufüonbus lúnitibus coarfure.Amplior enim
efiillius quaml1Uius potentia. Ideo potentia,
qu~
in illo ex.
pedita
prop~er
amplitudinem, & foluta, in boc propterangu
ftiaru hgata1am
&
coarélata ceníetur. Omitto quodafuolo–
gi.opinantur,
pla~etz
Sarurni
mal~gnitatem
loµis coniun–
thone, uel recept10nc, uel oppofinon
e, aut aípeau fcxtili,
aut trino f:cpiliime coerceri.Scd
delti~
h.1étenus.adquifiio~
nem tertiam defcendamµs,
Q_VI DÚ, QVAS ARTES
hominibus largiuntur.
CAP.. Xlll.
A
Rted dijs
~ropter
am9rem,humano generi traditu
!'garhon ~rburatur.Regn~ndi
ab Ioue:'Sagittandi,diui–
nandi
,medenc:J1.art7m .ab
Afoll.me:Fab~cam
zrariam
a
Vul–
cano
1
Texen~artific1~
m. Mmerua:aMufisdeniquemu–
fic~mpuodec1m
Zodiaci figms numina
pr~funt
duodecim.
Aneo !'allas:Tauro Venus :.Apollo Geminis: Cancro Mer–
c~rius:
L_eoni
~u~iter:
"."irg0i Ceres : Libra: Vukanus Scor–
p10 Mars: Diana Sag1ttar10: VcJla Capricomp: Aquario
z
3
Juno