De Principiis Cartesii.
Art.
IV.
1
9
tis, timentis ,
amantis speciem
refe-
minori cog11 itione ·
pr~di ta:,
nempe
runt ; cum tamen nihil horum ser:-
sensitiva. 4. Demum, ha:c
responsio
t iant.
non explicat, sed procsus destru it na-
Sed ha:c
responsio prorsus intole-
tura: Pha:nome na : Omn ibus en im in–
ra bi lis est : Pr1mó enim repugnat sen-
d iciis convincimur, animalia esse vi–
sui communi,
&
receptissirnis ab ini-
ta,
&
cognitione sensitiva pra:dita,
t i.o
mu od i notionibus: Quip pe ut ait
adeó, ut natura: Author nobis illusisse
S. Augustinus lib. de Vera Religione.
v ideretur, cognitíonem, qua: tot,
&
<:ap.
29.
'lrrationalicf quoque amman-
tam luc ule ntis signis se ¡:iroqit, illis
tia v iveye , atque sentire
,
1umo am-
denegasset.
Et
sane, si liceat , tal:Il
bigit.
Secundó, concradicit Scripfora:
aperta repu dia re indicia, eadcm licen–
Sacra: , qua: .passim animantibus cog
tia poterir quisque finge re, alios ho·
ni cionem,
&
sensum attribuit; l sa ta: mines re ipsa non esse a nima rationali
·•·
Cognovit bos purresorem suum,
8
asi·
pr-;ed ítos , sed
imu lachra qu<:edam;
&
-
n ut prcesepe Domini sui.
J
eremia: 8. machinas ita dispositas, ur licet ra–
M ilvus
in
ca;lo cognovit
tempus su11m.
tione careant, signa qua:da m rat ioci–
J ob. 39. dicirur:
E quum audire
bue-
nantis exhíbtant. Neque enim ev1den–
.cinam
,
8
contemnere pavorem;
&
t iora indicia mihi probant, aliis homi–
aquilam contemplari etcam
,
8
de
nibus esse animam ra 1.ionalem , quam
longe protpicere.
Terció , operibus
brutis animam sensi tivam.
D ei suam perfeétionem detrahit, cor-
Dices: Bruta in suis operibus pluw
.pori omnium sensuum o rga nis instru-
ra indicia rationis exhibent, pleraque
éto sentiendi
principium
eripiendo:
enim faciunt , in quibus summa ra–
..Enim vero, ut reéte arguit Plato, si
tio elucet: Et tamen racione carent:
posset artifex operi suo formam da re, Qu ibus pariter cognitione sensiti va
qua: illud regeret, con.tineret 'arque
carere possint licét plura ejus indi–
tueretur; an non id faceret? Sin mi-
cía exhibeant•
.nus; an non operi sua deesset perfec-
Sed contra: Ha: rátionis signa
in
-tio ? Atqui Dei pcrfeéta sunt opera:
brutis le via sunt : ac passim manife&.–
t!rgo corpora animantium, omnibus
te defficiunt: nam, si
in quibusda m
sensum· organis pra:dita, intus habent
cum raiione procedere videa ntur , in
senriendi principium, id est, animam
.infinit is aliis contra rationem peccant.
sentientem: unde Genesis
1.
dicitur
.Deinde,. efficacibus argumentis infra
De.nscreasse , non modo
cettec
gran~
referendis dis,p.
2.
q. 4 . .a rt. 4. §.
2 •
.dia ,
id est , immania corpora; orga-
convincimu , bruta ratione
car~re:
At
..nis pra!dita; sed in illis eriam
animam
veró cognitionem sensitivam il lis in.–
·viventem, atque
notabilem.;
id est,
esse, omnia inditia
convincunt; nul–
qu::e in iis esset, non modo principium
Ja
ratio
efficax contrarium suadet.
motus, quem solum agnoscit Cartt:sius
lmó Sacri D oétores ,
&
Scriptura
in an imalibus; sed etiam vita! sensiti·
passim docent , hominem differre
i
va:.
gt
hoc exigebat un iversi perfec.
brutis, quód rac io ne polleat; conve–
tio; ut inter hominem cog n-itione exr
nire vero in cogni.tione sensitiva,
&
cell1::ntiori pra:ditum,
&
res omnis cog-
passion ib us. Unde partem 11lam ani–
nitioni
ex pectes , essent res media=, ma! , quz sensu ,
&
pasionibus viget>
.
e~
,,,.;.