35 / 436
De Principiis Cartesii
Art. IV.
z
1
·bat ex immutabilitate Dei
2.
part.
a
Nec nititur recedere
a
pr:?da, circa
num. 36. ad 4'2. Quia, 1nquít, incons-
quam, ut centrum gyrat, ut vult Car–
tantia Deo tríbuerelur, si novos in
tesius, sed contraétis sensim gyris, ad
orbe motus induceret : ob suam enim
eam potius accedit. llla ipsa volando
immutabilitatem res omnes in eode1ñ
commovet aerem; nec interim tantum
statu conservare debet ; proindeque,
sui motus deperdit , quantum aeri
quod est in mutu , semper in motu;
impertit , sed potius ea comrnotione
.quod es
in quiete, sempir in quiete.
proprium motum urget. contra
ter–
Quam rarionem ad s·uadendas omnes
tiam Legem. Sed mitto animalia, erga
has .regulas , ut potest , detorquet.
Cartesium, ut de se mal
e
meritum,
Sed pra::terquam
ineptissima ratio-
forte iniquiora. Lapis deorsum ruens,
ne has Leges probat Carresius; ( Quasi magno ímpetu commovet aerem; nec
veró non pendeat ex mero Dei bene-
tamen
exinde aliquid motus deper–
;placito; atque absque
inconstantiil!
dit,
sed potius acceleratur, contra
]abe non possit motus , quos volue-
terti am Legem : ubi terram attigerir,
· r ít, rebus imprimere ;
&
quos indi-
qu iescit, non quod motum suum in
derit,
au g~re,
minuere , variare; ut
eam transferat, sed quod eadem vi illi
cum ad imperium Josue Sol stetit, ad
ad ha::reat, qua ad eam fe rebatu r.
As–
irnperium Isaia:: retrogressus est: aut
tra gyrant perenni
t.er,ac sponte circa
tales efficere, qui centro ex se circum-
terram, nec affeétant motu reéto re–
.ferantur; aut reétos, qui obtento ter-
cedere a centro, quamquam in fluí-
. mino sponte declinant: ) .Pra!te¡¡ ha!c
dissimo a!there Cartesiano nihil obi-
inquam , ha! Leges motus ex omni
ret; ut Jupiter v. g. reélo motu
a
parte contradiétionibus scatént: Con-
centro recedens, ad Saturnum usque-,
tradicunt experíentia: ; contradicun.t
&
ulterius progredi possit; ut fieri
rationi, quam Cartesius affert; con-
oporteret, si esset vera secunda Lex
trad1cunt sihi
inv"tcem; contradicunt Cartesii. Massa picis
impaéta mu ro,
· demilm
ipsis Cartesii positionibus.
licet eum
non magis commoveat,
Primo repugnant
experienti~:Aqui-
quam parís ponderis pila lignea; non
la magno impetu volans rupem qua!-
tamen resistit ut ista , sed emor:tuo
rit , ubi quiescat ; eadem , visa pr:rdtl,
impetu ei adha::ret. Granulum pyrii
qu ietem
interrumpit , ut eam inva-
pulveris accensum, vicinis aliis suum
dat : si fugiat pra::da, urget motum motum,
in quo juxta Cartesium in–
suum: ubi eam compra:hendit, iterum
flamatio cons1stit, communicat, tan-
·sp on te quiescit; nec in eam motum
tulum tantis, contra Leges Cartesii;
t_ransfert, sed
e
contra fugacem
reti-
nec tamen vis ejus motrix ea diffu–
net, cessanre u trinque motu: Scilicet,
sione enervatur, sed crescit. lngens
nescit , aut
spernit Legem primam
flamma, cujus pa.rticula::, juxta Car–
Cartesii, de perpetuitate motus, aut
tesi um , mira pernicitate
~gitantur
quietis. Eadem, nullo cogente, in li-
occluso spiraculo ita suffocatur , ut
bero aere mille gyros circa pra::dam
nec operculúm insigniter commol.leat,
agit , ignara secunda! Legis, omnem
sed penitus cum omn.i suo motu ex·
motum oportere
esse
reétum, nisí
tinguatur. Demilm , ne plura accu–
occursu alcerius corporis obliqueuu·.
.mulem
1
duo {?lobidi
argill<e
tantispet
·
sia·