274 / 436
z6o
Physicte prima pars. Disp. III.
Qurest. III.
Obj. 4. Tempus non potest exis-
qudm ett:
Sed , quia continuo fluit
tere per existentiarn jndivis)bilern ;sed
&
causatur ex successio .1e
pa rciu~
instantís existentia
est
indívisibilis: motus perpetua serie labe.itíum; ideó
ergo tempus non potest existere per
dicitur
.remper ficri.
instans.
Dices tandem : Per illud tempus
Resp. Distinguo mínorem : E xis-
existit, per quod durat; sed non_d u–
tentia instantis est indivisibilis ,
fo r-
rat per instans : ergo
!1ºº
exístit per
maliter,
8
in se
,
concedo :
virtua·
instans.
liter
,
8
in ratione
termini,
nego.
Resp. Nego rmajorem : Existentia
Quamvis enirn instans sit indivisibile,
enim non est ipsa duratio; sed po–
est tamen terminus,
&
copula entis
tius duratio est continuatio existen–
divisibilis; cujus conjungendo partes
tia!: Unde tem pus quidem existit,
&
.facit successionem divisibilem , qu;e
pr~s.ens
esr per ipsum
nunc
,
quod
vocatur tempus.
pr~cisum
ab orn:1i
ante,
&
p ort
,
est
lnstabis: N ihil existit per suum
quid indivisibile ; proindeque
insta111
non esse
;
sed instans est
non esse
dicitur : D urat vero per fluxurn con–
temporis: ergo tempus
non potest
tinuum ipsius
nunc ,
qui flux us .habet–
existere per
instans. Major videtur
successivam latitudinem.
cerra. Minor
vero
proba tur: Nam
ideó <licetur infra rempus inci pere per
sui
non esse,
quia incipit perinstans:
ergo instans est
non esse
temporis.
Resp. Distinguo rninorem: Instans,
est
non esse
temporis ;
quantum ad
ipsam essentiam,
concedo :
quantum
ad exiJtentiam,
nego: licet enim es–
sentia temporis non salvetur in ins–
tanti, ut constituta in illo , ideoque
instans dicatur
non esse,
temporis; at–
tamen nu llam potest habe re exi sten–
tiam in pr<esenti, nisi per illHd instans,
in quantilm ab illo terminatur,
&
in–
choatur; id est , de illa cssentia nihil
possumus habere sta ns ,
&
pr:rsens,
n is i
nunc
indivisibile. Unde merito
E usebius lib.
11.
de Pr;i::p. E v. c. 8.
hanc Platonis
sententiam
laudabit:
Duo
Jum,
quorwn alterum semper est,
8
11unquam
fit
,
scilicet
,
Deus:
al–
tcrum nunqudm
est
,
é3
semper
fit,
scilicdt
tempus. Esse
enim proprie
n on convenit nisi pr.l!sentibus: Unde,
quia nihil est per se prcesens de essen–
tia tempotis; ideo dicaur quod
nun~
ARTICULUS
llI.
D e modo incipiendi ,
8
desinendi re·
rum·,
tum successivarum, tum
permanentium.
P
Ostquam egimus de duratione,
. nunc paucis explicandi sunt ipsi
durationis termini, qui so!ent vocari
initium ,
&
finú
rerum, seu
inceptio,
&
desitio.
Et quia res qu arum dura–
tio rncipit, vel desinit, ve1 sunt suc–
cessiv-a: , id es.t, quarum essentia in
successione consistit, ut motus,
&
telfl pus ;
vel permanentes ; id
est,
quarum essentia est tota
simu~
, ut
horno
&
lapis, ideó de utrisque
pro·
ccdit dificultas; pro qua
·
N otandum r. Terminas durationis
debere esse indivissib'les: Curn enim
omne divisibiliter extensum habeat ·
initium,
&
finem; si terrnini essent
divisibiles , egerent aliis terminis,
&
sic in infinirum, donec perveniretur
ad aJiquid indivisibile terminans: Un-
de