26 / 436
1
z
Physic~
prima pars. Disp. I.
Qucest.
l.
eriam has substantias de novo produ–
ci ; sicque in rebus dari generationem
.substantialem , quam etiam a;:curatius
jnfra srabil iemus. Minor
probatur:
Atomi , ut earum censent defensores,
eredem substantialiter semper manent;
solumque differunt motu , figura,
&
sicu: ut
ered e::m Aiomi , qure dum
quiescebant in
tali situ,
&
textura
lignum erant , certa quadam ratione
motz , ac d1sposita: , ignis fiunt; at–
qui , motu
, quies, figura , situs,
sunr mera acc1dentia, qure diversita–
tem subsra nualem non inducunt : er–
go ex Arorn i
nulla nova substancia
generari , nul la substantialis
in re–
bus diversi1as oriri
pocest ; sicque
equus non differret substantialüer
a
'lapide, sed accidentali1er; atque, cum
producicur ., nova non pro ederecur
substancia; sed, quz prius erat, ac–
cidentaliter mutaretur.
Confirmatut : Ex Atomis res om–
nes narnrales fieri nequeunt: ergo non
sunt rerum omnium Prin ipia. Con–
sequen tia
est
evidens ;
ant
cedeos
probatur : In rebus naturalibus piures
sunr vira , cognitíone , a p eti tuque
sen iti vo pra:ditre; videmus enim,.pe–
cudes vivere ,
~entiie,
imaginatione,
memoria, sensu communi , zstima1i–
''ª
facuhate ,
isu , auditu, creteris–
que sensibus , objeéta per ipere , ac
discernere ;
tangi volupiate,
&
do–
Jore; rapi affeétibus a morís , odii , vin–
diét:e, timoris , audacia:, &c. Atquí
stupidre illreAtomi, sensu,& vid des–
tit ut:e ,suo motu, situ,ac fig u-ra ,hrec
omnil' prrestare neqeunt; quis enim
putaveri t, sensum, \' oluptat m, amo–
rem, iram , & c.
ex
o ca u ari , quód
A tom us ta li fig ura pra:dtta , ahcri tali
modo collidatur? ergo re omnes na–
tu.rales ell'. A c mis fieri nequeunt,
Ha:ret bic aqua defens
ri
us Ato–
mo1um : neque enim neg re audent,
animalia esse vici,
&
ognitione prz–
dita ; aut explicare possunt , qu• ra–
tione ex Atomis hrec co nitio prodire
possit : Nam , quod dixit Epicurus,
animaUl sencientem es
~
ex Atom is
non
illis quidem vulgari us
, qure
mixta ioaoicnaca componunc,
d al–
terius generis; id , inquam , in pri–
mis gratuitum effugium est. Deinde,
quid in istis pra: vu¡garibu s fin g í po–
test, quo esse queant
g nitionis prin–
cipia? An fort e , quod
inc minoris
molis , figura! perfeétiori
, motfis in–
citatiorís , ut Epi urus
s
nsisse vide–
tur? Verum ha:c nihil ad cognicionem
re(erre , nemo non videt : Unde
hac
responsione relíélA , fatentor Moderni
Atomorum def..: nsores , animam sen–
tieacem aliquíd importare pr<eter Ata–
mos; quamquam quid illud sic admo–
dum ignotum sibí esse , concedant.
Verum quidquid sic
illa anima st:41-
tiens, certum ese , non esse meram
Atomorum t xcuram; ex ea enim so–
la
nulla
vis
cognoscendí oriri potcst:
ita=lu.e Atomi non sunt omnium Prin–
cipia ; quod erat demonst raodum.
Neque felicius ex Acomis explicant
alios effeélus, qui in r bus cernuntur:
Unde tam constans
in
natura ordo?
cur simile sibi sirnile gencret , iequus
v. g.
equurn potiiis qu am camelum;
quercus quercum potius qu ft m
PY·
rum? Nam , ut
.eodem pabulo nu–
tciuntur, sic iisdem Atomis constan t.
Unde tanta varietas rrn prietatum in
plantis, in fapidibus,
in
meiaJJ i , ar–
que ea: virtutes mirabil
quas ex so –
la Atomorum
tt:xtura pr d1re ,
ix
uipiam cordato persuadebunt ? Jtem,
qua: vis an imal ium , plantarumque
panes adeó .anifi iose disponac
?
ha:c
enim