159 / 436
De Causa Efficientc.
Art.
III.
I
4
S
dett) elt.:.9um producendum, ita ut
cendam instrumentarie substrntiam.
alrera sit remotior,
&
ut prínceps vir-
Urgebis : Virtus
instrum ~ n taria
tus illíus produétiva ; altera imme-
juxta Sanétum Thom1m, ni h;I aliud
<!iatior, sed servilis. Arque in hoc ca-
est, qu:im motio transiens ,
&
efa
.i–
su virtus princeps debet quidem con-
xus vialis derívatus
a
causa princip1·
tinere,
&
a:;iuare cff.:étum; non ta·
li; sed accídentia forml! substa:ltialis
men servi is tila,
&
instrumentaría.
sunt in ea, non ut motiones ,
&
efau–
Ut enim s rvus instrumentaliter per-
xus viales , sed ut forma: stabiles,
&
agit ea, qua: ¡Hincipaliter sunt Domi-
quieta:: ergo perperam vocantur
i
·ni suí , . etsi majora sint su:i condício·
nobis
Virtutet
inttrumentalu sub1-
ne; ita in subordinatis , virtus instru-
tantice.
mentaría producit
instrumentaliter,
Resp. Virtutem instrumentariarn
qua: pertinent ad
1
altiorem vircutem
duplicíter sumi : Primo communius;
principalem, etsi sint nobiliora.
pro motione, qua instrumentum ap-
lnstabis : instrumentum debet ele-
plicatur
a
causa pri ncípali , ut mal–
vari per aliquem influxum
a
causa
leus ab artífice; de qua motione di–
princípali; sed in promptu non est,
cetur Articulo quinto: S ecundo su–
quid illud sit ' quod accidens
a
forma mitur ' quamvis minus
frequenter,.
substantiali recípit, ut ab ea elevetur:
pro virtute illa accidentaria , quam
ergo non potest ei subordinari., ut ins-
natura formis substantíalibus, ut im–
trumentum. Probatur minor: Quid mediatum agendi principium, adjunc–
.enim id esset? Non substantiale ali-
xit: qua:que oh id poteotia:
aétiv~ _
quid; quia, quidquid recipitur in ac· dicuntur, ut est in anim1li facultas
cidente ., hoc ipso degenerat ab ordi-
generativa. Sanétus Thomas virrucem
n e substantiali. Non accidentale; quia
instrumentariam priori sensu accipit,
iUud accidens perinde insufficiens es·
non isto posteriore, cum eam vocat
set , ac prius : ergo nihil recipit.
motionem
,
efjlu.r:um vialem
,
formarn
·Resp. D istinguo majorcm: Instru·
incompletam,
&c.
mentum <lebct aliquid recipere
a
cau·
Dices: Ex ipsa natura: lege, ag.
sa princ!pali; Instrurnentum,
quod,
&
noscence S. Thoma t.
2.
q.
·109.
are-·
proprie diélum, concedo: lnstrurnen-
r.
unicuique forma: stabdi,
&
comple.
tum
quo,
seu virtus ipsa instrumenta-
ta: debet corresponde re proportiona•
ria derivata a causa principali, nego.
tus effeétus, in ea , scilicet , conten–
Accidens autem non est instrumen-
tus, & ejus perfeétione m non exce–
tu m
quocl,
sed ipsa virtus instri.lmen·
deos, ultra quem n ihil possit, nisi per
ta ria substantiz: unde ad ei servien-
aliquam formam supperadditam; sed
dum
non eget alía vírtute ab
ea
re-
effeétus proportionatus calori v. g.
cepta; Sed, sicut rnalleus quidem eget
non est , nisi alius calor: ergo ultra
motione artificis,
ipsa vero motio,
illum nihil potest , nisi recipiat ali..
1quá
illud artifex movet , non eget
quarn aliam superiorem
formam; erQ
alia motione, sed se ipsa instrumen-
go nequit producere, etia m ut virtusi
tarie causat artefaél um; ita nec acci-
secundaría, formam ignís, nisi ali•
dens, cum sít vi rtus substancia:, eget
quid recipiat ab igne.
alia virt ute pra:ter seipsum, ad produ·
Resp. Majorem essc veram de
for-
Tom. Il.
T
·~>