154 / 436
140
Physfrte
prirna pars. Disp.
II.
Qurest.
IV.
•nat, qui citra realem
distinélionem
prius aélu s sub stanti;e est
su />sistere;
ne quidem intelligt potest. Sed ad
proprius vero aélus potenti::e operati–
alia momenta veniamus.
v::e est
operari:
ergo in qui bus
operari
Probatur itaque secundo experien-
non est
subsister e
,
sed accidens ei ad.
tia. Substantia operatur ubi per se ip-
junélum , potent ia operativa non cst
sam non est, imo .cum amplius non
substantia, sed accidens ab
ea
distinc–
est , modo adsint accidentia ab
ea
dif-
turn. lta S. Thom.
1.
p. q.
,12.
art. 3.
fusa : erg.o non per se immediate , sed
Secundo : Potentia operativa e.ssen–
mediis accidentibus operatur. Conse-
tialiter ordinatur ad suam operatio·.
quentia patet: Nam effeélus ab eo esse
nem, est enim propter ipsam; atqui
nequit, quod ipsi non adest; multoque
contra rationem substanti::e est, ut or–
minus ab eo, quod .nec in rerum natura
dinetur essentialiter ad accidens, ut
existit. Ant_ecedens declaratur: Sic Sol
patet ex terminis; accidens enim est,
aurum producit in minera, in qua ipse
quod est extra rationem essentialem
non est, sed solum calor ejus : Sic in
substantire ;
&
substancia est Ens per
ovo, licet in eo non sit gallus , aut gal-
se,
&
in se subsistens, id est ,sisrens:
lina, írnó, utroque perempto, pullus
ergo potentia operativa, cujus opera–
gignitur per virtutem seminalem ab
tío est accidens, nequit esse subst:ln–
íis decissam: quod idem fere ·in omní-
tia. Hrec ratio est Sanéli Thorn::e
1.
p.
bus plantarnm serninibus videre est.
q. 59· art.
1.
Probatur tertió
ratione: Po entia
Teriio :
In
omni genere entis creati
operativa in creat u.r is non est substan-
ultima aélualitas ex igit potentiam pro–
t ia, sed accídens ab ea disti nélum: er-
ximam illiu's ge neris : Unde, ut a it
go substantii
crea~a
non est immedia-
Aristoteles
12.
Metaph. text.
26.
&
te operativa , sed per virtutem
a
se
68.
In ornni genere est dare propriam
d istinélam. Consequentia clara est ex
potentiam,
8
proprium aéfum
,
quee
ipsis terminis. Antecedens probatur:
sunt
principia iltius g eneris;
sed ope–
Poten tía operativa , cujus
p~opriéf
ratio est ultima aélualitas potentire
operatio est accidens, nequit e se
operativz: ergo si oper atio sit in ge–
substa ntia; sed in Creaturis o'perat io
nere accidentis, potentia operativa
est accide ns: ergo potentia operati wa
debet e;se in genere accidentis; proin–
n eq ui t esse substantia. Minor cor:stat:
deque esse nequit substantia.
Na rn solus Deus ese sua ope rati.o; at
H::ec ratio S. Thomre
1.
p. q. 77.
ve ro
J
in omní crea tura
ope~ari
est
art.
l.
curn profundior sit' ex ejus doc–
quid a<2cidentale, potest enim abesse,
trinil sic illustrarí potest: Nulla crea–
&
adesse salva essentia: U Ade d1citur,
tura esse potest sua ultima aélualitas,
quod
operari
sequitur ad
ú se ,
ut quid
hoc enim solius Dei proprium est, qui
accidentale ,
&
posteri us.
lVJajme m
est aélus purus: Unde omnis creatura,
trib us viis probat Sanélus Thomas.
&
omne genus entis creati necessario
Primó: Prop riz poter,ti::e distin-
constat ex aélu ,
&
potentia ; ita
u-t ·
guuntur
secu ndum proprios
aélu-s:
h:ec se habeat in eo genere, ut inchoa–
Cúm enim poten t1a dicat ur ad aélurn,
tio ; ille vero, ut com plementum: Uc
ea! potenti:e dicunt ur rl iversre , quaru m
igitur substantia creata dividitur ín
p roprii aélus sunt diversi; atqui pro.
essentiam,
&
esse,
ita ut constituti-
vum