1000000220

153 / 436

De Causa Efficiente. Art. III. 1 j 9
phi, ac Theologi sequuntur. Perpe- constituit, u t aliquid me-d'ium inte~
tuó, & constanter docet, principium substantiam, in qua fündetur, & ope- •
primum agendi , seu potentiam ope- r,ationem, qua: eic ea prodit.
rat ívam , in solo Deo esse idem cum Respondet Scotus in 2. disti né't. 16.
substa ncia, at in omni crearura ha:c q. 9. §. Sed quia, &e has authorita·
duo rea:iter discingui: atque ita for- tes evincere ctuide¡n, potent iam ope–
mam substantialem esse princípiu m rativam distinguí ab essentia d1stinc–
opera ndi; on guód ipsa per se imme- tion~ aliqua, non tamen rea ij.rer, sed
d ia te operetur, sed quód sit radix vi- solum formaliter: Unde, inqu it, po–
rium opera\:i varum , qu·<l! ex ea, ut tentia: operativa: non sunt forma:: ac–
·pro pria. accide ntia, dima nent : sicut cidentales essentia! addi ta::; sed sunt
in arbo re radix dicitu r fruE1ifera, li- varia: ejus formalita tes , ab ea egre–
d t fruétu s immed1ate non proferat, dientes, & ebutiientes; sic erüm lo–
sed solum mediis ram1s & surculís ex quitur.
se pullulanti bus : S ic v.g. a nima est Sed h<!!c responsio vana est subtili–
quidem principium omnium vital iu m tas. Primó enim h<l!c d1stinétio, aff ua–
aélionum , nutritionis , acc.retwnis, lis non reatzs, nu lla est , ut ostende–
generationis, sensationis, intelleétio- mus in Metaphysica. Deinde, uc dare–
nis , volitionis; nullum tamen horum tur, inepta esset ad propositum; quia
immediate prres tat , sed medi is pro- per eam Scotus , nec. auchori tates
priis potentiis , mot rice, nu tritiva, aug- illas salvat, nec rem ipsam explicat,
mentativá, generat.iva, sensitiva, &c. nec suo loquendi . modo concordat.
Ita docet S. r.-p. q. 54. art. 3. Authorit;ltes non satvat; qu ia eas·
q. 59. art. z qu<l!st. 77. art. 2. qurest. exponit in sen su ignoto illi Authori- ·
79. art. r. atque omnibus in locis bus , qui distinélionem, a Seo to mul–
u bi hanc qurestionem niovet. ta post srecula primuw observatam,
CONC L USió.
N ul/a substantia creata ert imme–
diate ope:at iva ; sed in omni creatura
p 1·iná pium prox imum operandi , seu
p ot-entia operativa , est accident , ab
ejus. substantia distinélum. .
Conclusio in ptimis suaderi potest
authoritate primatum TheologO'mm,
ac Philosophorum, apud quos nihil
tarn · tritum, quam Potentiat anima:
ab eá oriri, procedere, esse ejus pro–
prietater, inter seipsas, S ab e~ dir–
tingui, &c. Unde S. Dionysius. c. 11.
Crelestis Hie.rarehire, Angelos dividí~
in substa ntiam , virtutem, & opera–
tionem : sicque victutem operar ivam
nondum viderant. R m ipsam , qua m
vult , non sa tis explTat , ne rnpe,
verum processum potentiarum ab es–
sentia; nam , si ad eum sufficeret
distinélio aélualis , non realis , Attri–
buta D ei possent d ic1 vere procedere
ab ejus essentia, cúm a b illa , juxta
Scot um, aélu . ,tprrna(iter distinguan–
tur: & quod <lete ri4s e~t, in Deo pro–
Ce?sUs Filii ~u?a t re ~or:i sat is proba·
Jet ejus ab eo realem dis tinétionem,
qu ippe ad. illum sufficeret aélualis
formalis distinélio. Demum , suomet
loquendi modo Scotus , hic non con–
cordat, cum potencias asscrit , esse
ipsam e.i:ititatem · substanci;.e, & ta–
q¡en ab ea ebultire : H;.ec en1m Meta–
phora processum unius rei a b alia so ·
S z nar,