44 / 298
28
D isptitatfo P.rt.eambula.
Qurest.
l.
Art. U.
.ticularium induétione, aut invento me·
dio prredicatum cum subjeélo necessa·
rio conneétente,
Obj.
2.
Omnis nostra cognirio pen·
ilet
a
sensibus ; sed scnsus fallunt'
&
falluntur; ut cum 1baculum ell! p¡¡rtte
aq \1re
immersum , fraétum , aut fle·
:xum
nmuntiant: Solem patella non
rnaj orem : stellas quasi punéta lucen–
t i3
1
sapores omnes amaros in fobrici–
tante: objeéta flava in
iéterico mor·
bo,
&c. Ergo omnis nostra cognítio
falsitati est obnmria.
1
·R esp.
r.
Distiriguo majorem: Cog–
nil
io nostra pender
a
sensíbus' ur
a
quodam pra:requisito ,
&
excitante
mentem ad cognicionem:
*
concedo :
Uc
a
regula, nego. Fatemur , men–
tem humanam corpori add·iétam' ea m
'habere c11m sensu connexionem., ut
eo
feriante , otiosa sic; ut in pueris
_in utero materno, aut adultís gravissi·
mo
somno
consopit is : At excita–
ta
per aétionem sens_}lum, ea , que ab
-lis ad se delata sunt, propriís prioci·
pi is, quorum verit!ls
a
sensu non pen–
det, examinat; atque in i1s, quid sit
verum, quid falsum, qu id dublum,
cerca ratione discernit. Ut Mathema–
ticus , si numquam sensu figuras,
&
quantirates percep1sset, de illis ne qui·
dem cogiraret :
At
delata ad se per
sel)sus noticia figura:,
&
extension is,
circa eam ratiocinatur ; ac: pr ncip:a
certa statuit, ex quibus de angulo,
de circulo,
&
aliís evidente r plu–
ra
conchtdit , quorum veritas ,
&
cenirudo
a
sensu non pendet ; sed
p erinde maneret 'etiamsi nullus sen–
sus ex isteret.
2.
k esp. Distinguo minorem: Sen·
-sus fallunt ,
&
falluntur,
pe,. acci–
denr,
concedo:
pe,. se
,
nego : Sen·
s us enim 1es, ut sibi offeruntur, pee·
cipit; atque, ut perci pit-, eais· ratio·
ni
e~hibet.
lpse non judicat , sintne
ira in se ipsis. Potest ha:c appa¡entiar
variis defeCtibus objeéli , medii,
&
organí v.itíari.
ld
di >cutere , ad
r·a·
lionem pertinet ; ·qu;e sí
prreci[>itit
j ud1cio
apparen~iam
aliquo defeélu
vítiatam sequatur, i·psa' fallitur, sed
sua culpft , sensu per acc1dens · se
habente. At, postqdm ratio
eam
adh1buit curam , quam o portet, ut
dísLernat
.,. ' quid
fideliter
sen us
referant, quid ex eo, quod referunt,
evldemet' sequatur; mintme errabit
in judicio reí sensibilís. O culo Sol
vix bípalmaris
apparef ;
at mens
cértA rationé novít, eum
immenso–
intervatlo•
a
nobis di tare. Ex hoc
ipso• immens;e mol is eum esse, <;:erto
colligit, quod in tatn•eilormi distantia'
tantus adhuc appareat:
At
si pr;eceps
judicat
,
esse
tantum ,
quant um
apparet, ipsa se decipit, non
a
sens11
decipitu·r.·
Dices
tandem :
in omni Philo:
soph1;e
parte
versancur
c0nt rariée
op,miones: ergo nihil éer1i haber;
mirum enim ,
in
rebus
evidenter
certis summa ingenia non conveni·
re.
·Resp. Plura esse
in Philo·sophia
~
in quibús
om11e6
conven\u
1
nt
:
In
állis vero b'ene multis-fer
q
1;.éstiones
esse
camum
de
11omíne ,
&
' dé
modo explican<l i : Pru rigo enim
~on
tradi-cendi
in ipsis rebus cerris
hos
contrarios mol:>s sa:¡Je
in vehit, de
q·.1ibus ínter
se homines digladian- .
tur :
lit
Cicero
'dt!
Peri\H ter1ci ,
&
Academicis dixit :
Eor rebiu
corigrue:
re
,
.red verb!J' dijfern:
,
lib.
2
. e
d.
qu<est. Fateor tamen
plura in P hi o·
sophia obscura
e.sse ,
&
incer
a' :' V~
rum· índe
.sequituc solum , Phi osd·
phiam