1000000219

221 / 298

D e Speciebus quantitatis. Art. IV. 2 0 5
I ta censhe videtur Ar i ~totel es, t
que um er- S. T orn as, 1. M ta pb.
Jea 1 S· ub1 acrius expenden quan ti
tcn i ~ species, t mpirs uti & mot um ab
aliis ex ludir.
Proba111 r ratione : Dura tio ñon
con stituit speciem p1zdicamenti, s d
I dÚcitur ad spec1em ·reí cujus est
durauo ; sed tempus ex genere suo
est qua:dam species duratio nis , def–
fin itUr enim , durotio rei vQriab1/is :
ergo non constituir speciem pra:di–
camenti. Et sane, si tempus sit spe–
cie prredicamentalis , no n video cur
JEvum, & lEternitas , saltero parti–
cipa ta, n n consiituan.t etiam spe–
ciem aliquam przdicamentalem; su nt
en1m perfeétiores dura1iones, quam
tempus. ~
Confirmatur ratione Aristotelis, &
S. Tb 1ma: 5. Metaph. Jeét. 5. Quod
n n pee se e:ir.tens m non est ,
sal re r prie, species quantitatis; at–
qui tempus no n extenditur per se' sed
rat ione motus : ergo non est propr ie
:ipe ies qua ntit:uis. Major este idens
ex term inis. Minor declaratUr: Du-
ratio non ese per se ext€nsa , sed ra·
tione rei, cuj s est duratio; est anim
de se perrnan nria rei in esse; quod
1ue, s1 sic indivisibile, durat io erit
indivi ibilis ; si vcró sit ene divisi bile,
& fluenter extensum , coosequenter
& ipsa duratio eric extensa ; atqui
tempus ese duratio motns: ergo non
~xcenditur ratione sui , sed ratione
morus, quatenus esse motus non to·
t um sinrnl existit, sed per partes suc–
cessi ve fluir.
Nec camen inde ínferas contra '2.
Conclusionem, motum per se extendí,
arque adeó sse proprie spec1em quan·
titatis : nam rursus motus extenditur
ratiooe alterius , oempc ra tione m~~
dii , quod est ínter terminu m :l quo,
& te rminum ad quem; mo tus enim
St quoddam fieri; seu progresSUS a
termino a quo ad terminum ad
quem : Unde si term1n1 illi sin•
imn·e'diati , motos est instan taneus,
& indi,·issi bilis , ut m tus a vi a ad
mortem. Si veró terminos sir
aliqua latitudo, m esr extensus
su ce~sive ; ut motu~ a par o calare
ad magnum; ah hoc loco ad alium
d issitum. ! taque motus, n c tempus
per se extensa sunt; sed tempu prop–
ter motum, motus vero propter me–
di um , in quo fit.
Dices contra primam, & secundam
conclusionem : Special1s mod us ex–
tensionis in part s est specie quan–
titatis; sed tempus , & motus im–
portant special m modum exrensio–
nis in panes , nempe extensionem
successivam : ergo & speciem quan·
litatis.
Resp. Distin guo majorem : Si illa
extensio sit per se extenúo : concedo:
si solum sir extensio rat ione alteriu1,
B quasi per acciden1, nego : vel si
illa extensio dicat ens completum,
& ad áli ud non reduél-um , conce–
do : si dicat ens solum incomple–
tum, & ·ad aliud r dud-um , nego:
Forró j am ostendirnus , motum , &
tempus reduci ad alía entia ; ac
pra!tere:l non exrendi ration~ sui,
sed ratione alrerius : Unde licet
imporrent que ndam specialem mo•
dum extensionis , is tamen non sa–
tis est , ut speciet qu1mtitati1 proprie
dicatur , sed solum minos pcoprie;
nam fatemur exrensiooem success1vam
aliquo modo esse speciem quantitatis,
sed minus exaélam : Unde qurestio fe–
re est de solo nomine. .
QUAll