Previous Page  63 / 582 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 63 / 582 Next Page
Page Background

~~ft.

I

l.

0!3-Jit

natura propofitionü,

eJ

qttotuplex~

2.

I

vera,

&

aliquis homo non currit

eíl: eti am vera: ergo

'de eodem Perro vere affirmari poterit,

Petrm currit,

Petrm non currit

,

quia ab vninerfali vera de(ceQ.Sli–

rnr ad íingularem veram,

Pétrm currit:

Demus

an–

tem ad veriratem particul aris negadure

illud

indiui–

duum no n currens e{fe Petrnm ,

in

quo vera eíl:

illa

prooofido

(

idem

enit~

eíl: in quolibet alfo, quia vni–

ue rfal is omnia comprehendit) iam Petrus curret &

non rnrrer fonul, Gmilirer

íi

vtraque

Gr

faifa:

dernu s

enim vniuerfalem falíarn, quia Petrus non currir:

ft

parcicularis

eíl:

fal fa ,

fequicur Pecrum currere ; qui a

omnis horno neceífario currit, ad huius falíirarem,

aliquis homo

non

currit: ergo Petrus Gmul eurrerer,

&

?ºº

curreret : omnis ergo

oppoíiri~

propolirionis

hu1us feeur.Jdi generis

re~ucirnr

ad primum genus

fundarnencalis oppoíitionis ; eum aurem non

falum

illa,fed eriam oppoGtio co ntraria reducarur ad hanc,

~ regul ~ cur

per illam , eutdenrer fequ imr , oppo

li–

tJ~nem

coruradiétoriam de fob ieél:o fingulari elfo

pmnum

fondamemum ,

&

menfo ram reliquarum.

44

Tenia

&

vlcima !ex eíl:, vt nulla propriecas Logi·

calis, v. g. fuppoíitio, appellatio &e. varienrur ,

&

ideo

ha".

non font conrradiél:oria::,

nullm equm requi–

ritur ad equitandum, aliquis equus requiritu.r ad equi–

tandum

fecundum opinionem aliquorum neotheri–

corum

:

fed meo videri apee rllnt eoncradiét@rire

&

íi,c

hoc exemplum adduétum ab illis, non relte pro-

1cedic, debebat autem hoc modo poni :

omnes Apojlo-

li

Dei

font

duodecim, aliquis Apoffr;lus Dei non efl duo–

decim :

quia mucarnr foppoficio .

lt~m

non debec mu·

Jari

lignificatio,

&

ideo non

font

conti:adiél:ori:E:ea–

nis feintilla r, eanis non fcintillat: qui a

Í!l

vna fumi-

' rnr pro fydere, in altera pro animali latrabili,

&

Ge

de reliquis.

_

45

Notanduri)

eíl:

in calce hui

os

feél:ionis pro propo·

füiotiibus de fubiell:o non fopponente, in ip fis l)on

dari abfoluram , ac formalem concradi étionern ,

fed

tancum ex'fuppoíitione ,quia

cum

non habeanc fen–

fum

abfolnrnm,

fed

ex fuppoíitione ,.Ge eriam non

habenr'oppoGtiunem ab foluram, v.g.

Antichriffm,

qui nuncexiflit, diJPntat: Antichriflus,

qiti

mmc exi–

flit, non dijputat.

46

Aliqui etiarn docent, propofitiones falGficantes,

&

quc:e fe ipfas de!hmrnr, non habere oppoíitionem,

, cuiulinodi propdfitíones

fun t v.g.

quas

adducic

P.1

Hurtado§.~

3.difp+feét.7. in Summuli s,

egofommu–

tus, qui non loquor : ego iuro me nunquam iurare

:

ego

flmpcr mentior:h:!!

Cune

fallific:nHes, pri ma quia did r,

fe non loqu i , cum tamen loquatur: fecunda qn ia di–

eir,

fe

non iurare ,

&

tamen iurar; terri2, quia dicit

fe femper tnentiri, cum carnen per illam propoGrio–

nem deíl:ruat quod dici c: qllia

íi

fernpec mentitur:

Ergo

&

tune memicur, quod

íi

cune mendtur: ergo

dieir verum,quia dicit quod efi; fed

ú

tune

non men•

titur:

ergo non fernper mentirur : alij

amem

alfe–

runt, dari

veram coAtradiétionem ínter illas, quod

probabilius vidernr : probabiliílimum aucem eíl: ta–

lem

oppoGtionem effe difficilem cognitu propce

ambiguitatenÍ propolitionum.

1

SVBSECTIO

II.

De

legibm

contrariarum propojitionum;

47

pRima lex eíl:, quod non poffinr e{fe fimnl verre,

aut in materia contingenci , aut in neceífada. be–

ne aucem poffunt eífe fimul falfre in materia contin"

genti. Ratio aurem

~

quare non poffinc effe limul ve–

ra:: eíl:,_quia darentar dua: cpncradié.l:oriao: íimul vera:;

nam

fi

h~c

eCfet vera; omnis hom eíl: alb rJs, fub .

alcernata ipfi partie llaris e!fer

erh m

vera,

&

qu.v

' cunque fub illa contenta,

vt)

atiquis

homo

efl

albu)

&

Socrates efl albus

quia propoíicio vniuerfalis petic

veriratem omnium inferiorum , tam lingularium ,,

quam parcicularium ,

G

autem ex alio capire ha!c

eriarn eífet vera,

nullus homo efl albus;

edam effent

ver<I: hre fubalrern ata:

illi:

aliquis homo nón efl

albus~

fed fubalcernata huius eíl: eontradiél:oria refpeél:u

vniuerfalis aflirrniniu<l'.:

omnishomo efl albus,

ergo

,fi

omnis homo ejl 1tlbus

eíl: vera ,

&

aliquis homo non eft

albus,

eíl: vera, dure contradiétoriz erunc

fimul

ve–

fa!:

ergo

ex

veritate duarurn eontrariarum fimul

Ce~

quitnr vericas duarum contradiétoriarnm fimul :

quod

eri am pacer manífeíl:e,

quia

Petrus efl albus-; Pe:..

t'rus non efl albus ,

funt

dure

concradill:ori.e

; arqu1

hre

font íimul

ver~,

íi

vniuerfales contrarire,

fub

quibus

fonr, fonr

fimul verre, vt iam vidimus : ergo ex veri–

tare contrariarum fequicur veritas in eomradiétoria

f~ndamencali,

&

prirnitiua. Toca bree

verirns nirirnt

tribus principiis claríílimis, v.g.

dici de omni

&

dici

de

nullo

&

brmum ex integra caufa, malurn antem ex

quocunque defeélu ,

ve

ex

dicendis in craét. de princi–

piis Logie;,;e patebit ;·nam quidquid dicitur de

fo

pe~

riori, dieicur de omni comento

fub

illo ,

&

quidquid

negatur de fuperiori, de omni etiam inferiori

neva-·

tur: ergo

ft

de vniuerfali negatur falfitas ;

&

affir~a­

rur veritas, ergo de Gngularibus comends fub illis

deber negari falíitas,

&

affirmari veticas •ergo

du~

propofitiones Gngulares eontradicentes funt

fimul

ver

re.

Tercium prindpium

in

qno fnndarur

ha:c

vericas·

48

eft,

bonum

ex

integra caufa, malum autem ex quocun-

que defeélu;

nam propofitio vniuerfalis

eíl.

to

mm ,

&

omnes fingulares propoficiones font panes illius

i>

qua: eomprehenduncur fub vniuerfali : ergo

ve vnj-

1,lerfalis

fit

vera, qu.e eíl: perfeéta denom\n ado,

de...

her elfe ex integra parte, id efi omnes particulares

debent e{fe verre: ergo

li

fimul

func

verée dure

iíl:re

vniuerfales

ornnis horno efl albus, nullm homo efl albui.

Eciam erunt verre omnes pamcularcs contencre

fob

vtraque vniuerfa)i ;

fed

paniculares conctncre

fob

vna vniuerfali

Cune

concradiétori;,;e alterius vniuerfa.–

lis: ergo ex illo principio fequirnr , duas contradi–

él:oria.s

e!fe

fimul veras.

Ratio autem quare poffinc elfe ambcr contradre

li-

4.9

mu!

falíre , eíl: quia fub vniuerfalibus propofitionibus

continemur muiere propofüiones fingulares; v.g.fub

illa propofitione,

omnis homo efl albus,

eontinentur,

Petrus efl albus,Antonius efl albus:&

fob

illa,

nullus

ha-

mo currit,continerur, Petrus non currit , Antonius non

currit;de

quibus Petra eurrente,etiainíi Anconius

11011

currar; eíl:

faifa

hrec propofitio,

Petrits currit;

& con–

fequencer

bcec,nullushomo currit:

quia conti net

fub

fo

has,Petrus non currit,Anttmius non currit;

quarurn

pri–

ma,eíl: falfa:quia Pecrus cun:it

&

confe-quen cur nuilus

horno currit;

&

fundarnr in hoc principio Logieali

~

propojitio vniuerfalis efl

faifa

ex eo tantum quod vnr:t

propo/itio Jingularis jit faifa

:

licet omnes propojitionei

alittjingutares fint

vme.fed

poífunt

duo

incliuidua ho–

minis ita

fo

habe'e, vt vnum currat, alrerum non :

ergo

ex currente fequirnr, quod illa propoíitio,

nul.;

lus hamocurrit,

Ge

faifa:

arqui edam,

omnis homo cur-

rit

,

ei

fa

la: quia ad hoe , ve eífec vera, deberen t

omnes h mines fingulares currere,

&

non currum,

fiquidem mul t funr, qui nullam curfum facium: er-

go limul poffunr dfe falfre , quia nullum fequimr in·

conueni ens, vt fequimr ex verirace limultanea : ve

iam vidimus.

Etiam

fubcontrarire

propoGcion~s

potfum effe

íi-

1

·

mul

ver~

, non tamcn Gmul fal[re; quod probacur:

nam

ti

eífent ambre

falfa~

, fubalternantes earurn ef–

fent

etiam

ambre falfa:; quia ex eo ramum,qu t d par–

ticularis vna , vel Gn gularis

lit

falfa, v11iu ríalts eíl:

falfa

j

ergo

Ci

dux particulares

fubcomrari<E

font

G-

mul