~a;íl:.
V
l.
fl:!:,omo do
fe
hab eant
ifl~
aptitudines
,
&c.
3
I
Sed contra,& relpondeo concedendo,eandern eíl'e
e!Tendarn Vniuerfalis,
&
prredicabiliratis quoad
po~
!itiuam rationem,quia Vniuerfale, & prredicabile
fo–
lum diíl:inguuncur per negationem, guam non dicic
Vniuerfale formaliter,& quam addit pra:dicabile
fo–
pra illud, quod exemplo clariilimo vetitatis explica–
turn eíl: fupra.Item, concedo
non
importare raciones
formales ante operationem intelleél:us diíl:inél:as, ac
per confequens has definiciones , Vniuerfale eíl:
vnum,
feu eíl:
aptum ad eífendum in mu\tis ; eandem
re
vera declarare poíiciuam e!fentiam, ac illa, apcum
pra::dicari de multis;prior vero illam declarat in ordi–
ne ad aB:pm eífendi, qui eíl: prrecipuus, & effencialis:
fecunda in ordine
ad
aél:um prcr:dicandi, qui eíl: po–
frerior,& fecundarius; nam pra::dicatio, qua affirma–
rnr vnum effe aliud, pr.:efopponic fic effe, íicut affir–
matur per ilJam; ideoque prior cenferur effentialis,
fecunda vero defcriptiua,úcut affirmationes hz: ens
eíl:
habens eífenriam,vel
cíl:
apcum vt exiíl:at; ens eíl:
aprum vt cognofcarur affirmariuc. Et hz: Homo eíl:
principium ratiocinandi; homo eíl: principium
ri–
dendi;eandem hominis naturam declarat;prior vero
eíl:
effmtialis, quia declarar naturam hominis in or–
dine ad primum, & prrecipuum aél:um, fecunda vero
defcriptiua, quia declarat eandem naturam in ordine
ad alium aél:um pofleriorem.
31
Iníl:at Hurtado,dicendo,qnod effe in multis obie-
él:iue,& per inrelleétum,quo modo Vniuerfali L0gi–
co conuenir,cum
fü
ens rationis, eíl: ídem quod
pr~dicari de mulris? ac proinde vnum non eíl: radix alte–
rius,niG
lit
fermo de Vniuerfali fundamentalirer,a1:1t:
meraphyúco, quod concedunt aduerfarij fupponi ad
prredicabiliracem.
3
3
Sed contra, quia prredicabilitas nihil aliud
eíl:
quarn talis veritas, feu inrelligibilitas, qua iudicari
poteíl: narnra ve exifrens in mulcis , fed inrelligibili–
.tas rei, feu veriras fupponit ipfarn in mulris
eífc,
vt
diximus fupra; nam vere inrelligit,
&
iudicat homi–
nem eíle in Perro,& Paulo, quia ita. eíl:, non tamen
e
conrra,ideo horno in Petro eíl:,quia fic enuntiatur ab
incelleél:u,ergo prre dicabil itas Vni uerfali tatem,.vt ra·
dicem,& fondamenrnm fopponit.
H
Confirmacur, quia ..,eritas
vt Ge,
feu
inrelligibili~
tas eíl: capacitas
in.
ente vt cognofcacur
&
licue
da~
tur triplex intellcél:io fic datur capaciras ad triplicem
intelleél:i~nem,
n
~oe
capacitas ad hoc
ve
intelliga–
tur res per Gmplicet
:pprehenúonem ,
&
per de–
monfüationem, feu per difcurfum,
&
per indicium,
hrec autem in ordine ad indicium vocanrr pra:dica- .
bili~as,
ted ve ricas vt Ge en:
ami~,
umm entis,
&
fup–
ponic ens, vt late demoníl:ratuil manee in Meta–
phyGca,
&
Vniuerf.HReíl: aliqnod , , vt de fe patee,
ergo tale ens fupponirnr ad omnem eius inrelligi–
bilicatem
tam
refpeél:u limplicis apprehenfionis,
, quam rnfpeétu iudicij ,
&
difcurfus, fed ?rredicabi–
litas eíl: aliqua ex his intelligibilitatibus, ergo pra::–
dicabilit:as fupponit effe Vniuerfalis , ergo prredica–
bilitas non eíl: effemia, fed amibumm Vniuerfalis
formaliter.
H
Vrgetur Gcut prredicabilitas de vno fe habet ad
íin–
gulare,úc préedicabilitas de multis ad Vniuerfale;fcd
prredicabilitas de vno eíl: attribucum lingularis, ergp
prredicabiliras de multis erit proprietas VniuerfaliS.
Maior
prob~tur,
quia·pra::dicabilitas vt (ic
abíl:rahi~
a
re lingulan,
&
Vniuerfali
:1
qoia íicut res alía: funt
.fingulares,alire Vniuerfales, íic earum intelligibilita–
tes,
&
prredicabilitate~.
Minar probarnr , quia in his
pr::edicationibus, Pacer eíl: Deus, Deus eíl: fummum
bonum;
Pe~rus
ell hoc animal, ideo prcedicatum lin–
gulare verificatur de fubieél:o, quia fupponitur ita ,
effe e(fe in illo,
&
non
e
contra' ergo tal is pra:di–
cabilitas fupponit íingularitate.m ,
&
exiíl:entiam
pra:dicabilis in fobieél:o, ac proinde eíl: attriburum
illius.
Denique,eodem modo
[e
habent definibilitas, di-
3
G
uilibilitas,
&
demonftrabiliras , ac
fe
haber prredica–
bilitas,fed illre
funt
amibura, ergo eciam ifia. Maior
probatur, quia ifire rationes enumeratre
font
incel–
ligibilitas, quia Vniuerfale obiici poreíl: alicui fcien.–
tire,qui~
cum Vniuerfalia
fine
obieél:a fcientiarum,&
fciencia: mediis definitionibus,& dernoníl:rationibus
circa foa obieél:a procedan
e;
hinc eíl: quod adrequa-
ra ipforum incelligibilitas in his modis conliftat,
&
non efi maior r;i.tio quare vna indmior
fit
qua~
alia
Vniuetfalis coníl:itutioni. Minor fic próbarnr; quia
illam fupponunt
Au~ores
oppoGti dicentes folani
prredicabilitatem
e{fe
effentiam, fed definihilitas
eft
ratio conuerribilis cum Vniuerfalitate,ergo eíl: illius
proprie,tas. Prreterea, prius conuenít Vniuerfali defi.;
nibilicas quam pr:rdicabiliras, ergo pr:;edicabilitas
npn poteíl: effe illius e!fentia, aur primarius conce–
prns.Confequentia patet.Antecedens ptobatur.Tuni
quia prius definicur res Vninerfalis,quam pra!dicetur
de definito, & de omni contente fub illo , ideoque
prior definitio, quam diuiúo,
&
demoníl:ratio efr,
&
quam pra::dicatio & iudicium enuntians illud de
fuis
inferioribus.
Dices Vniuerfale metaphyíicum prius confütui
37
per aptitudinem ad effend1..1m in pluribus ,Logicum
autem per przdicabilitatern.
Sed contra, nam ídem eíl: dicere quod Vniuerfale
Logicum primario coníl:imarnr per prredicabilita-
3,8
rem, & Vniuerfale mecaphyficum per
~pcirndinem,
&c. ac dicere quod effemia. conGderemr
a
Metaphy..;.
íico,
&
proprieras illius
a
Logico, in quo non
elTe~
dillenrio Iam quancum ad materiam huius
qurefiio~
nis; Ced quanmm ad aliam, an Vniuerfalia quanrum
ad fuam effenciam primariam íint obiell:um per
fé
Logíca::, an vero folum quantum ad pra::dicabilira·
tem; quemadmodum
íi
quis dicar,
quod
homo
Íli
quancum raciona.lis pertinet ad Philofophiam,
§e
quanrum rell:e inrelligens
ad
Logicam,
&
rell:
1
c
v0.;
lens ad prudentiam, non propter hoc negabit quod
horno in quanturn Logicns,
&
prudens non
lit
idem
horno fub
proprieratibus, vel affoétionibus frien..;
tire ,
&
prudencia:,
&
'non
fob
ratione formali
pd•
maria diuerfa.
SECT
10
VLT.
t...Argument¡:¡,
tiduerfari~
fo/tttmtur.
A
D
primurn
primre
fententire refpondernr diíl:in-
39
guendo maiorem, quod refertur ad plura
vi;
contrahibile per identitarem,concedo:quod refertar;
vt affirmabile de illis,nego ; cum autem
prCEdíca~ile
referatur hoc;: fecundo rnodo,minime
ve
tale eíl:
Vni–
uerfale fonnaliter.
Vel fecundo, quod refertur ad plura non
fup~o·
40
nendo in
fe
ipfo aliam formalicatem concedo,
pn~rem nirnirum fupponendo,nego; cum autem prred1-
cabile
vt
proedicabile
fupponary-niuer~ale,ita
vr prre–
dicabiliras fequarur
Vniuerfa~1carem,
rnd.e
e~
quod
non
íit
Vniuerfale diílinél:um 1pfum prred1cab1le,
Ced
attriburum illius,vr latius prnbacum efi,
.
Ad feculldum
refpo.nde~ur dice~do
,
qu~d
ta1:i
"fl
Vniuerfale quam prred1cabile eíl: ob1eél:um Dialeéh–
cre,quia in Dialeél:ica non folum agimus de prredica–
bilicate, fed etiam de Vniuerfalitate , vt experientia–
patet, prius enim 2gimus de Vniuerfali,
&
pofierius
de
pra:dicabilibus.Deindeetiam Met
aphyíica agir
de
Vniuerfalibus,
&
de eius attributis,
fcilicet.de
veri~
tate '
feú
intelligibilitate; cum aucem prredi<::abiliras
1t
etiam inte.lligibi.litas per iudicium,agic d.e
illa,[ed
Q_
'4•
crnni