0000747692

¡40

Logica Difp.

De natura

Dialeélicll.

cumque partero fcientire; minor_in qua eft cota

~i~cultas, probarnr, quia

impo~b1le

efl:,

quod ahquis

procedat modo fciencifico, qum

cog~ofcat

foam

ra–

tiocinationem eífe veram demoníl:rattonem;fod hanc

non potefr

cognofcer~

vt talem,niG fciat,quid

lit

ve–

ra demoníhatio,

mfi.

cognofcat formam,

figu–

ram demoníl:rationis,

qnare demoníl:rario talia

principia petar,

hoc non poteíl: fieri fine Logica,

quia ipfa eíl: qure Cola docet quid

íit

demoníl:ratio,

& ,

quid exigat;fed hoc totum eíl: fcire

fcire : ergo non

poteíl: cognofcere

fcire Gne Logica, ac per confo–

quens Logica erir íimpliciter neceífaria ad quam–

cumque demonfl:rationem fcienti<e.

Tercio ad fciemíai11 perfeél:ain requiritur non

fo–

lum

rem'per caufam cognoícere,[ed etiam vr fciamr,

quod alicer res haberi non poffit , vt inquit Arifl:ote- ·

]es.

.Poíl:. cap.2. fed hoc non poteíl: cognofd fine

Logica:ergoLogica efl: íimpliciter neceífaria. proba–

tur maior. non poteíl: vlla racione cognofci rem ali–

ter

habere non poife, niíi cognoícatur, fyllogif–

mum reél:e concludere,& illationem, feu confequen–

riam elfe euidenrem,

neceífario deduél:am

prin–

cipiis, fcilicec

maiori, & minori canquam ex prin–

cipiis euidentibus; fed hoc folum

fit

per Logicam,

qure

docet,fyllogifo1~m

euidentem cognofcere,illof–

que examinare, an Gnt in modo, & figura: ergo non

poreíl: cognofci Gne Logica, rem alicer

habere non

poífe : ergo Logica eíl: íimplicicer neceflaria.

<¡gano

vt aliquis fcientiam comparer, necelfe

eíl:

vrfciar foluere argumenta col'ltraria; fed multx funt

cauillationes,

fophifmata, multre fallacia: cum

ap–

parenria veritatis , qua:: abfque Logica

folui

ne–

queunr.ergo.

Secunda fententia aíferir,inregram fcientiam non

poffe acqniri fine Dialeél:ica, hoc efl: fecnndmn om–

nes conclulionés eius;vnde ad huiufmodi acquifüio–

nem afÍerít h::Ec fententia Lo,gicam elfe fimpliciter

neceífariam;Gc P.Rubius in Dialeéticaq. 1.proremia–

li;h~c

fenremia probatur Ge.

Qgia non poteíl: aliquis omnes concluíiones ex

principiis coll igere per euidenres demoníl:r-ationes,

11iíi cognofcat euidenter ordinem, fecundum

vna deriuemr

alía víque ad vlrimam, qux pr

\i–

me colligirur

principiis; fed ordo omnium cori–

clu{ionurn intér fe,

cum principiis cognofci ne–

qui Gne

ar.re

reducendi aut refoluendi eas in princi–

pia: ergo non poterit integra fcientia acquiri fine

Dialeél:ica, & hac eíl: non polfe perfeél:e fine illa

acquiri;

SECTIO

Aliqua

notandnproponuntnr.

DVplicirer dicimr aliquid neceffarium ad aliud,

a.ut

namraliter, aut moralirer, naturalicer, ne–

celfarium eíl: ad vincendam

impor~nciam

naturalem

circa aliquem effeél:um aut finem. Vocarnr, aut dici–

tur rale,quando íine rali, res namralicer fieri non

pG>•

teíl:,vt v.g.potenria viíiua, & inrelleél:iua funt nec.ef–

fari<I! naruraliter ad videndum,& inrelligendum, vn·

de in ca=co dacur imporentia namralis ad videndum,

in lapide ad inrellige1idum, quia deficit potenria

viGua,&c.

qu<E

potentia,(eu virms namralis eíl:,vnde

ad vincendam illam impotentiam neceffarire erant

potemi~

vi Gua

intelleél:iua. Item neceffarium na–

turale eíl: non folum potentia, fed & complementum

neceífarium illius,v.g.fpecies imprelfa,quia cum fpe–

vies íit ratio cóplens porenriam naruralem,ita vt fine

t ali complemento nullo modo poffit operad , ideo

quádo deficit tale complernenrum, datur impotentia

naruralis,

qnia illo vincitur ralis impotencia naru–

.r.alis,id,eo

fimpliciter

n~ceifarium

dicitur

naturali ter.

Iterum necetfarium narurale duplexeíl:;aliud

phy-

ficum, aliud metaphylicum,

vel

aliud limpliciter,

abfolmc,

aliud

foppofüione: necelfarium phyíi–

cum eíl: fine quo res naruralirer eífe non porelt, vcl

poGto illo naturalirer necelfario fequirur res,

vr,v.g.

cibus ad viuendurn, & Sol ad diem vocantur natura–

liter, Íeu phylice necelfaria, quia fecundum narura–

lem curfum rerum, vita, & dies non polfunr effe fine

cibcr, pom, & Sole,

quia phylica [ciencia de rebus

naturalibus agit,ideo ralia entia phyfica, feu natura–

lia neceífaria vocant-ur, vocantur ex fuppolirione,

quia fi necelfaria

funt,

non funt talia abfolute, feJex

foppofüione,vel fuppofüo,quod aliquid volurnus,vt

fuppoliro quod volumus videre,neceífaria

eíl:

fpecies

imprelfa, nam extra illam fuppoGtionem minime eíl:

neceífaria.

Neceffiras metaphyfica dicitur naturali.s, vt con-

diílinguatur

morali,non autem in fenfu

quo

phyfi–

cam nacuralem vocamus.

h~c

autem vocatur fimpl i–

cicer,quia

cíl:

talis fine ordine ad alind, vel ex fuppo–

.ficione alicuius,

v.g.

Deus

co11nexio pra:dicatorum

eífentialium, vocatur meraphyíica

bree

neceífitas,

quia rneraphyíica agit de Deo, & connexione pra:di–

catorum elfenrialium,hoc camen difcrimen reperitur

inrer necelfarium phyGcum, & metaphylicum, quod

phylicum ita

dl:

necelfarium, vt licet fecundnm po·

tenriam ordin2riam

no1~

poffit res fieri fine illa, atra–

men Deus poteíl: facere illud potencia abfoluta fine

illo necelfario nacurali, v.g. Deus potefl:

co níe ru ~m~

viram fine cibo,& potu, vt videre eíl: in Chriílo Do–

mino quadraginta diebus ieiunante,

Deus porefr

fupplere concurfmn fpeciei impretfx in vifione;

n~ceffarium autem metaphyíicum non poteíl: Deus al–

terare,v.g. non potelt Deus vilo modo facere, vt ipfe

non íit,nec poteíl: facere, vt animal h-On.-conneél:acur

cum rationali , vel vt duo contrndiél:oria non expel–

lanrur

inuicem exeodem fubieél:o fimul,vnde ma–

ior neceffiras eíl: metaphylica, qúam phylica.

Necefficas moral is reperirnr in

per quod potcíl:

I I

vinci aliqua impotencia moralis; tune aurem darnr

impotencia moralis, cum damr maxima,

fumma

difficulcas,licct detur porenria, qua poffir vinci phy–

fice id eíl: damr ohieél:urrl tor affeltum difficulrari–

bus, vt licec vinci poffit, & fieri, nunquam tamen de

faél:o vincetur,nec fiet rali potencia propter difficul–

cates vniformicer,

fine multis defeéhbus, niíi

vel

potencia iuuecur, vel difficulrar¡;; tollantur, & quan-

do tale ell: hoc impoffibile, v _,Íícet conlideratum in

ordine ad potenciam narnra1em po.ffit fieri;

vinci.

nihilominus nunquam

tali caufa,

vel

rariffime

fi.c

affeél:a, fiet,

vincecur, dicitur impoffibile mora–

lirer,& refpeéh1 illius datur impotencia moralis,quia

abfolura poffibilicas non dicitur refpeél:u poten tia:

naturalis nudc fumpt:E) f(td vt fpeltatz cum circun–

fiantiis fine quib\Js nunquam ita operabirnr , aut

vincetur cale obieél:um,v-el hoc erit rariffimc,& lm1l–

tis defeél:ibus, aut imperfcél:ionibus incolerabilihús.

harmn +.cuarnm necdlitacum meminit Ariíl:oreles

e 'o.

cap.

vbi diíl:inxit impoffibile duplicirer,

aut

.:[llia fieri

non

poteít , hoc eíl: quia non darur po·

rda, aut principi·um in natura in quo cóntineamr

.1is

effell:io,

aur quia

licet dernr potentia;

princi–

f imn,

ita eíl: impeditum, & obieétum illius rot diffi–

··caltatibus implicatum, vt difficilimum lit vinci, &

fic nunquam,aut raro ordinario modo docente

ex–

periencia confequerur quod D. Hieronymus

epi–

fiola

Tefifonr m illud ens fünplicirer impoffibile

vocauit, cuius oppoíiturn nunquam euen ier,

aur ra–

riffime, eriarn íi per aél:us phyfica: potentire poffibi–

les poffir vinci ,v

r.v.g.i

n m an u

darur

imporenria 1:io–

ralis ad hoc ve

pingendo~circulum

perfeél:um effinar:,

qui licet continearnr in potencia

manus,

cum camen

auc