0000747692

~reft

§&.idjit

o~ietf

mat~riale

Logic&.

circa illas darur

habicus

Machernaticµs: fic fimilicer

imelleél:us noíl:er in

mulc~rum

rerum fimpl íciurn ap–

prehenlione fallicur fine dubio,

ideo neceífaria!

funt

regula': direll:ionis Logicre, ve perfeél:c dirigan–

rur r;¡les fimplices apprehenliones ; quis enim nega–

bir, dari fummam difliculracem in fimplici apprehen–

lione facienda effentire rei,ad quarn corrigendam

da–

tur

Logic~,deinde

falfum eíl: clicere,firnplícem appre–

henfioncm femper eife circa prit>Jcipia, & circa res

euidenres,naín eciam limplex apprehenlio datur circa

probabilia,& cognicu difficilia,vt de fe pacer.

Secundo principalicer probarnr,

meo videri eui-

demer: fimplex apprchenlio eíl: aél:us potencia! falli–

bilis, incclleél:us nimirurn creaci, qui

ada:quat.c

defe–

ll:ibilis eíl: in Cuis ,operationibus cam arcificialiter,

quam moralicer,

tum

proprer peccacum originale,

quod homines concrahunc,

curo

ex eo quod, ve ait D.

Auguíl:inus

lib.8.de

ciuir.Dei,

eíl:

potencia crearurre,

qua=

ex nihilo fir,ratione cuius omnis intelleél:us crea–

tus haber hancinnacam defeétibilitatem;

ficut:v.gr

omnis

vo~untas

creara

eíl:

defeél:ibilis

omníbus

operationibus fuis,in quo diílinguuntur

ha:

potentire

fü1prema,& infinita natura Dei;fed omnis altas po–

remia: fallibílis

eo qt,tod

tali potencia oriacur

(quia exercidum aétus primi menfuratur cmn aétu

primo,)poteíl: falli:ergo firnplex apprehenfw, qtta':

eíl:

exercirit1m,& aél:!.1$ potencia: fatllbilis,& defell:ibiJis,

falhbilis, & defeél:i ·

erit: ergo indiget dire–

étione,

ordine, ve ab illa inordinaríone liberemr,

nam omne defeétibile indiger ordinatione;fed omne

quod indigec ordinatione eíl: capax ordinationis:ergo

firnplex

~pprehenfio,

qure eíl: defeél:ibilis' t¡uia

pa–

remia defeétibili oritur,eft capax ordinacionis,

di–

reétionis,ficm:v

.g.

quia aétus voluntatis oritur

VO•

luntare,qure eft defeétibilis moralice¡:, eíl: eciam defe–

étibilis moralicer,

quia íic defeél:ibilis

cíl:

capax di–

reétionis rnoralis,indigecque illa,& de fall:o

Philo–

fophia

m0rali,

prudemia dirigitur:ergo fimilirer

limplex apprehenGo deber dirigi

Logica arcificiali–

ter,quia artíficialicer eíl: defeébbilis,

dirigibilis.

Nec obíl:at dicere

ci.un

P. Hurtado querncumque

defrél:um in timplici apprehenfione ex Dialeél:ica: re–

gulis non poífe corrigi,nam cognita rei natura,de qua

agitur, appreheníio corrigAda eft , vnde potius ad

Phyficum,6luam ad Logicum pertiner.

Conrra,quia duplex ratio eíl: in fimplici apprehe11-

1io11e,enriras ipfius nimirum, fcilicec quod motus

lir,

quod viralis

fit;

alia eíl: quod defeél:ibilís

fic

arcificia–

lirer,

obnoxia errori,

confofioni, vnde

quod

dirigibili.s

lit

per artificium

Dialeél:icam,de primara·

tione agir

Pby

Gcus,quia cornprehendicur fub eius

ob–

ieél:o;

defeé'tibilitate autem in ordine ad modum

fciendi componendnm, de confoíione,

de contra–

rio

huíus, direétione nimirum pra6l:ice fumpra agic

Logicus, quia adctquate dirigens eftaétus imdfeél:us,

n.am

Philofophus non poreíl: agere praél:icc

de limpli-

_,.... c1 apprehenGone,dirigendo,& accommodando illam(

v~ de~eruiat fyllogifm~,collenclo

cobfulioné,& inor–

dmat1onem ab ipfa appreheníione,dando regul

s,feu

prrecepta,~nibus

íimplex apprehenGo

apta

fic,vc o–

dus fc1end1 conficiatur, quis enim poreíl: dicere de . ·s

rebus prafüce agere Philofophiam,qnia alias

vaga1~

t~r ~~era

funm obieéhun ada!quamm agendo de dir'

g1bdirare, vr dirigibiliras eíl: obieétum Dialelticre.

Icem Philofophia

non

e{fet habicus

pure

f'peculariuus,

fed

etfet fciencia praética,& ars,quod ere contra com–

munem fenfum Doél:orum: ergo

hoc non ita con–

tingit,

fola Logica erit,

qu<E

agat

de .Gmplici

appre–

hen<ione,dirigendo illa\'n praétice, vt poífit de[eruire .

reébr dc:finitioni, diui íioni,

argurnentationi.

47 .

Confirmacur, quia conditiones neceffarire ad diri–

gendum in

Logica.

Cun~

entia rationis;fed dantur en-

tia rátionis

a.d

íimplicern a-ppreheníionem:ergo darur

eriam direébo ,

dirigibilitas in

illa,

quia vbi

dacur

ratio formalís, datur

condicio fine qua

non:v.gr

.fi

.in

materia,& forma non poífer

-d~ri

vnio, qua: eíl: ra..

tio formali's cornponendi tornm,non darérur difpofi.–

tiones ad

illam

vnionem,nec conditiones

fine qui

bus

non ad ipfam, quia vbi funt impoffibiles fines , funt

impof.Iibilia media,

condiciones , fine quibus

non

acquiruncur fines, cum corum eífe medij

fit

prof>ter

finem:ficut

eti.am

in obieél:o fidei Diuina:,

non eífet

poilibilis reuelario,

vel

reuelabílitas,

qu::e

funt

racio–

nes forma{es fidei, nec daremr pia volumatis affeétio

circa illa,vel ratio non

viíi,&

alia id genus, qua:

funt

condiriones,fine quibus

non

aífentirnr fides

foo

obie·

él:o:etgo vbi imp0ilibilís eíl: direél:io all:us,eíl: impof–

fibile ens rationis,quod eíl: conditio, fine qua non

illam:led ens rationis non.eíl: impoffibile,

patee

ordine 'ad Logi-cam in limplici appreheníione: ergo

direll:io aél:ualis in illa ceípeél:u Logica: non eíl: im–

poffibilis;minor prrecipua

probatur, ens cnim

ra–

tio nis fubieél:i,pra!d-icati,generis:& fpeciei,& vniuer–

falis

funr

emia rarionis propria fimplicis apprel!en•

íionis ,

qua!

ad iudicium ,

fet1

rationem complexani

non extenduntur,neque afficiunt illa;vniuerfale

enim

fimplex quoddam deber eife.

Et ratio euiclens hui

eíl:

priori, 11uia ficut dawr

reél:a apprehenfio de eífentia hominis, qure perdnet

ad Philofophiam, fic eriam darnr fimplex apprehen–

íio

dé

,definitione,diui

Gone,demon~ratione,de

fyllo–

gifmo in Darq,in

Barbara,de

propoíitione complexa>

de verbo, de principiis.

Dici

omni,

dici

nulloj

qure obieél:a

folum

Cune

propriiffime pertinencia

Logicam: ita nec Philofophia, nec aiia

qua:c1:1mqu~

fcienria agit,nec potefi agere de illis,

fed

lic eft

quocl

fimplex apprehenfio circa has materias poreft

falli;

male afnci,nam:

v.gr

. aliquis poteíl: apprehendere

limplici appr<:-henfione demoníhationem eífe proba–

bilem fyllogifo1um in

Camefl;es,

fyllo~ifmum

Phapefmo

elfe perfeél:iorem iyllogifrno in.

Dar,.lrem

diuifionem hoc,vel illo modo

poífe

fieri:Item

aliqrlli~

poreíl: fimplicirer apprehendere falso de genere.

eremia,& creteris

pr~dicabilibus,

vt pailim igno..

· ' ntes apprehendum:ex alio capite>quidoll:rinre Lo–

gic~

/plendoribus decorantur reél:e de his re bus

ªPª

prehendunt,

imo

non poífunt 'male appreh.endere

illis;fcd

hoc euenit in his, quia principi1s, regulis,

pr~ceptis

Dialeél:icce vrunmr,& ipfis gubernantur,

dirigunrur,quod

n.on

faciunc barbare,

falso

appre–

hendenres, qua de ca.ufo

erra.ne

: ergo direll:io Logica

eíl: neceffaria ad hoc ,

fimplex apprehenlio reéte

procedat circa hrec,qutt propric,&

Colum.pen:inent

Dialeél:icam,in qua: nullo-modo poreíl: ingredi Philo–

fophus)quía non eíl: munus ipfius,ne ei dicatur

Apel-

lis

diél:um, ne fucor vltra crepidam:crgo.

Dices,primarft operationem, quia tercia continerur,

non ordinare per fe,nec dirigí

Logica.

Contra, nam prima operario non folum eíl: dirigi.-

)Q·

bilis in ordine ad certiam,vi: optime adnorat.D.Tho–

mas libris de

priori,&

pofteriori refolutione,

apee .

adducit Smiglelius,

fed

etiarn abfolucc ,

fecundum ,

fe,

nam cognitio noíl:ra aliquando fiíl:ic in nuda ap–

prehenlione,

eíl: cognicio definidua,

v~~

íi appre...

hendac quid per rnodmn generis,

vel

fpec1e1,

per

mo–

dum vniuerfalis , vd Gngolaris, facic hoc non proce.a

dendo ad

alium

difcurfum, quare cum tales fimplices

apprehenliones per fe lint independentes

cenia

operatione,

~que

ac tercia operati0 fpell:ant ad obie–

ltum Logicre fine ali

qua

dependentia,& li aliqua

da–

tur,efi per acddens; cerminis enim fimplicibus ,

qui

in prima operatione app.rehenduntur, per accidens

eíl: effe in

íyllogifmo,vt

fupra

dix!mus latíffime, nam

fyllogifmG

fpell:anrnr,vt

habent

rationem

rnaioris,

L 4

minods,,