0000747692

Logica

Difp.

De natura

Dialeélic~.

differar, non difputat de illis. probacur , quia nihil

agic de

"earum

lignificacione, declinatione, aut íyn–

taxi' fed his omnibus

grammatica acceptis vcicur

ad fua prrecepca docenda: deinde quia eadem ratione

agic

fcripcionc, de termino, ac propoficione fcri–

pra, ali

eriam lignis

vti

Dialed:icus potefr, nec

a–

men quis aíferuit defcriptiones ,

vel

Ggna ad Logi- -

cum peninere primario, & per

fe:

ergo limiliter, nec

voces percinent ad illud, prrecipue , quia ad cogni–

tionem,

direétionem modi fciendi nihil conferc

cognirio vocurn; nam mutus poteft Logicam

difce–

re,& habere optime interne; qni vere voces audiunr,

proferunc, earum indigenc noticia ad

explican-

4os,

intelligenda

qua:

audiunc. accedí

quia om–

nium faculrarnm materia effent voces, quia fcilicet

Logicus aic, genus efl vnum aptum ad effendum in

mulcis ; Mathemati,.ms ait , quadrangulus conflac

quaruor angulis ,

Philofophns, animal efl viuens

fenGbile: ergo ficur propter hanc caufarn per

vo–

ees percinenc ad Dialeél:icum, Ge etiam per

perti–

nebunt ad I\1athematicum,

Philofophum, fed hoc

efl: falfum: ergo

primum.

Tercia conclu-lio, non folum iudicium, & di[cur-

fus, fed'

~ciam

fimplex apprehenlio ·dirigibilis eft

0b–

ieétum Dialeél:icre ,

direéh eíl: finis illius.

Probatur ptimo.Qgia Logica dirigic omnem aétum

inrdleél:ns: fed fimplex appreher.ifio efr aél:us inrel–

leél:us: ergo Logica dirigit firnplicem apprchenlio–

nem. minor , & confequentia

funr

euidenres , maior

ftc probatur, quia Logica direél:ione arcíficiali efr di–

reél:iua

ac:l~quate

aél:us íntelleél:us : fed

non dirige–

rec omnem aél:um intelleél:us,non effec adreqnate

di–

reél:iua aél:us intelleél:us: ergo Logica dirigit omnem

-aél:um incelleél:us; minor bree fic probacur :

Tune adrequare dirigir ali qua ars aliquod obieél:um,

cum nulla pars illins obieél:i eíl: , qure non dirigacur

ipfa,

v.g.

ideo ars fabrilis

eíl:

adrequate direél:iua

ligni ve fic, quia nullum lignum eít, quod non

fit

di–

rigibile ab arrefabrili,

ideo incelleéh1s adrequ'-ce

tendic in ens vt

Ge,

quia nullum efl: ens, quod non

actingarur ab intelleél:u,

ídem efl de

potencia

vifi.

ua' rclpeél:u viGbilis.

_,:

ratio

priori huius euidens

eíl:,

quia nihil a

~·d

efl ad<Equace verfari aliquem habicum circa aliquod

obieltum , nili talem hah>icum effe requalem curn ob·

ielto in

fua.

tendencia,

operatione, ira

nec obie–

ltum extendatur plus quam habitus, nec habirus ex–

tendatur,plus quam obieltmn,& guidem nihil eíl:elfe

requalem cum obieél:o nili quod nulla pars obieél:iua

ralis obieéb deíinat atdngi ab habito,

v.g.

omne pof·

íibile eíl: obieél:mn adzquatum omnipotentire, quia

,nullum poilibile,

feu

pars nulla fubieél:iua poffibilis

vt Ge efr, vel reperitur, qux non attingacur ah

Otn•

poten tia, qnod ex requalitate inter duas quantitates

palmares euidenrer colligitur, inrer

quas

in tantum

datur

¡equaliras, in quamum nulla ab ali a excedicur:

ergo

Logica

eíl:

adzquare direél:iua intelle"él:us in

fuis

operationibus, nulla operario intelleél:ns deber

reperiri, qu;r non dirigarur ab ipfa; vnde limplex ap–

prehenfio ,

qnre

operario intelleél:ns eíl: , debec effe

dirigibilis ab. illa.

Maior illa , in qua efl: to ta dífficultas íic probatur

euidenter a pofieriori; nam

tune

colligimus aliqqod

principium effe adrequace op·erariuurn,

direól:iuum

ta~is.~bieé\:i)

cum non reperitur intra naturarn aliad

pnnc1pium ,

quod

lit

direétiuum illius obieéti :

fed

ci_rca aél:us inrclleél:us

dirigibiles nullum

princi–

pi,um,

ne~

ha?itus reperitu r prret er Logicam , 'qure

verfetur .c1rca illos

fub

tali racione di ri gi bilitatis: er–

go Log1ca

adrequatc

principíum cendens circa

aél:us

~mnes

intell?ilw;.'

v t

diri gibdes.

Ma1or

lic

patet, ideo tnteUeltus

ad~qu atc

verfomr

circa intelligibile , quia non

eíl:

alía potentia in–

cra.natm:am. , qua:: habeat pro obieél:o intelligibile,

& idem eíl

potencia vi Gua, & voliciua,& ratio eui–

dens efr,quia

daretur circa aliquod obieél:um vnum

canturn principium , & illud non elfet fufficiens ad

omnem latitud.inem illius obieél:i, ita vt non

poífec

adreqnare cum illo , natura non effet perfeéh in

Cuis

operationibus , quia deficeret in neceífariis, quod

cíl:

Cfrntra lumen euidcmiffimum racionis, Deus enim,

quia natura creacrix eft non poteíl: effe imperfeél:us,

quia habec infinitam perfeél:ionem : ergo

ne detm:

hoc inconuehiens , quando datur vnum principium

circa aliquod obieétum, illud principium debec

e{fe

adxquatum, & fufficiens

totam laricudinem illius

obieél:i , quod adeo verum eft in natura

liccc in..

tellelb.:ls creacus

fü

tenuiffim;r vimnis comparatus

cum endcat-e foprema Dei, nihilominus intelleltus

actingit non folurn omnia encía creara,

fed

eciam in–

creacurn ens, qnia non íolum creacum ens, fed & in–

crearum eíl: etiam intelligibile.

Dices , dari aliquod principium circa operaciones 37

inrelleaus dirigibiles prrecer Logicam,

Contra, qnia

vel

illud principium, feu habicus efl

dirigens fnb eadem racione forrnali, qua Logica, vel

fub diuerfa;

fub eadem , iam non erit aliud

princi~

piurn, quia fub eadem racione formali

fub

qua, non

diuedificantur, nec

funt

varia principia, feu habi–

tus:

íi

fub diuería ratione formali , hoc eft falfnm,

quia non eíl: alia,

alia ratio formalis dirigibilitatis;

non loquimur hlc de merali, fed de arrificiali dirigi–

bilicate,

fub

qua poffic Gmplex apprehenfio dirigí,

quia rota dirigibilitas eil: in ordine ad arguendum,

difcurrendum, & ciare fine errore cognofcendum ob–

ieél:um , alias daretur etiam alia ratio formalis,

íub

qua poffinc dirigi iudicium & difcurfus, quia non eft

maior ratio de vno quam de altero aél:u: ergo

mul–

tiplicaremnr piures alij habitus differences , quod

adeo falfurn efl, & inaudirnm, vt Dialeél:ica irnbmas

aures abhorreac.

ltem , ergo faltem

fub

propria ratione

forrnali

Lo·

gica (

cum fub illa ratione non derni:- alius habirus)

deber effe ad<1:quare direa:iua omnium aél:uum intel·

leél:us, ficm: fub ratione fanabilitatis adrequace tendit

medicina in corpus, licet

fub

alía racione tendat

Phi–

lofophia in ipfum.

Dices, fimplicem apprehenlionem non

eífe

ope-

rationem qu<E in<ligeat ali qua direétione,

cum

pro–

pter fu am limplicitatem , tum quia verfatur circa

principia.

Sed contra, quia in concrarium

cft

manifella ex· 41

perientia, fape enim erramus in fimplici apprchen–

Gone facienda, quia appreheníio pe.rfeél:a

pene·

tracio principiorum,

aliarum rerum fimplicium etl:

maxime difficilis nobis,

ex defea:ibus in ea oriun–

tur falfa iudicia)

difcurfus, ve v.g. quia barbarus

male apprehendic magnicudinern folis male iudicar,,

difcurrit drcaillius extenlionem;

quía male iu·

dicat de colore crerueio ca;:li, etrat iudicando ca:lum

effe capax temperamenci primarum qualic arnm.

-Jec

obíl:at

effe

lumine naturre noca principia,quia

4z.

Arifl:oceles aic

Met. imellel\:us noíl:er fe ·habet

manifefbilima narur<E tanquam oculus noaua:

acl

·~olerñ;

fed oculns noél:ure imperfeé\:iffirne refpicic

folem , ecli clariilimus de fe

Út :

ergo. Similicer im..

perfeB:e poffunc

nobis confpic.i,& apprehen?i pri.n..

cipia etfi manifeíl:iffima,

clanffima

finr,

quid enun

eífentia Dei clarius? & nihilominus nunquam

per~

feél:e cognofcitur nar 1rali lurnine.

Pr~terea

qnid euidenrius concluliombus Mathe..

.of.;

maricis ,

qaa de

caufa folet dici

Cuprtr:i~m euid~11.tiam reperiri in verita tibus Ma1hemar1c1s ,

n~h1-

lominus propter d1fücultates quas inrelleétus

pac~cur

cuca