I•
12.S
Logica
Difp.
l.
Ve natura
DialeEiic~.
rninoris, vel medij cermini; excra fyllogifinum vero
fecundum
fe
conliderancur, vt
funt
.apprehenliones
rerum
fub
racione generis,fpeciei,vniuerfalis,fingula–
laris,
&c.qure
apprehenfiones fecundum
fe
funt inde–
pendences
a
fyllogifmo, neque
qui
e~s
facit nece(fe
eft,
vt de fyllogifmo cogitet.
.
51
Be
racio
a
priori huius cotius euidens eíl:, quia illa
ordinacur proprie ,
&
dependenc eífencialirer ab
alio~
qure nacuram habem imperfeél:am, & infufficiérem ad
fubfiflendum fine illo,vr
Cune
panes fubíl:anciales ma–
teria,& forma,
qnre
ex natura fua func parces cornpo–
fiti
nacuralis,& fine
illo
non fobfihunc;ar prima ope–
rado
01pcime
fubliíl:ie,
&
exifüt fine cenia, vnde per
accidens eíl: pars
fyllogifi.ni, ve
lap~
eíl: pars domus:
ergo per
fe
eíl:'
dirigibilis prima operario,quia fine de–
pendencia eífentiali
a
tercia poreíl errare)
&
poteíl:
cciam corrigi in foo errore (ve lace probatum manet)
a
Dialeética.
1
S
E
e
T
1
o
V
L
r
r
M A.
.Arg"mmta aduerfariorum dijfo!uuntur.
J
2
AD
primum argumentum primre fencentire re–
fponderur concedendo maiorern,
&
negando
'
rninorem;ad probationem minóris concedirur maior,
& diílinguimr minor , non poteíl: connenire conce–
pribus,vc quod concedo,ve quo
nego;dupl~cicer
enim
vnnrn
poteft
prredicari de
aliquo,feu
idenci'ficari curn
illo ,
ficut duplicicer poteíl eíle .aliquid prredicacum,
&.
fubieétum,vt quo, &ye quod; pra:dicacum,vc quo
cfi:
vox, feu conceptus quo vnum obietl:um dicimus,
aut
affirmamus de ali
o,&
vócamr quo,quia eíl: iníl:ru–
mencum,quo affirmo vnam rem identihcari cum alia,
&
hoc eíl: identificari,vc quo in ipfo in!lrumenco;eífe
pra:dicatum,quod eíl: ipfum obit:él:um pra:dicari quo,
Íeu
vocis,& conceptus, quod ex
fe,
& in fe identifica–
tur cum aliqua re, & dicitur qu0d, quia efr id, quod
formalicer,& vere identificacur,& quod mediante illo
<;Qncepru, feu voce affirmarur
e!fe
e¡.uod idencificarnr,
v
.
gr.inhac propolicione,
horno efl animal,
id quod di–
cirnr,& affirmatur de homine eíl: ipfum animal,
-~~
1
,
quod idenrificacur cum eo realirer eíl: entiras anim ·
lis,
& per confequens encitas hominis efl: fubieétnm,
quod idenrificatur cum animali, & animal eíl prredi–
cacum, quod identificatur cum homine, id efr, quod
dicimr identificari , vnde perinde eft vnum con ce.
ptum
przdicari de alio,vc quo, & identificad cum il–
lo,ac dicere>hunc conceprum, horno eíl: lignum eiuf–
d~-n
reí, cuius lignum efr conceptus animal; ratio efi,
quia
Ggnum.fumit~r
pro re fignificata,&
vice~
geric
illius, verbi gratia vjdec guis duas imagines D1oi Pe–
tri,& dicit,hic Sanétus Pecros efl idem,& non difiin·
guitur áb hoc Sanlto Pccro,quod non deber intelligi,
ve quod, fed vr quo, id efr, ídem Sar:tdus Petrus efr,
qui repra:fentatur ab hac imagine, :2C ab illa.
5
3
Ad fecundum negamr ancecedens,
&
confequen-
tia,non enim voces excluduncnr
a
racione obielh Lo·
gicér propter radonem diétam in argumenco,fed
quia
:2d hoc, ve aliqllíd
fit
obie'll:um pdmarium fciencür,
deber effe capax índuendi per
fe
formalirer rationem
forrnalem illius,cum aurem voces non poffint indue-
re
rationem,formale~n
per fe Logicre, quia ratio for–
malis eíl: dirigibilicas incrinfec4,
&
nacuralis fundara
in Ggnificatione naturali , cum
lit
ad producendam
fcientiam,
&
etiam quia eíl: capacicas calis dirigibili–
tatis>ad hoc,vt fubieétum in quo eíl:,intrinfece diriga–
tur,
&
cum voces non Cinc capaces huius modi dirigi-
bilicacis naturalis, aaurque eiufdem, qua: efr direébo
intrinfeca primario, ac per
fe,
&
non habent 6gnifi–
cationem naturalem, qu<E eíl: fund:2mencµm illius
dirigibilitatis, ideo non func fubieé;tum primarium,
&
p~r
fe
Logi~a:,
nam
~uamuis
verum íit,quod Dia–
leébca de voc1bus agac
m
quancum in illis arrificium
Logicum relucere potefr , & inueniri modus fciendi
deriuatiuus ab internis concepribus, id carnen con–
feqnencer,
&
fecundario provc voces deferuiunc
re–
éto modo inteUigendi, non vero per
fe
ad
modurn~
quo
A
íl:rologus lih>i forma
e
fph::tram ligneam,
ve
ex
illa ad cognicionem orbium creleíl:ium deueniar, qui
fonrper fe obieétum
A
íl:rolog,iz :non rarnen ideo fub–
iell:um Afirologia: eft illa fpha:ralignea,
fe<l
fphrera
cceleíl:is repra:fenraca per
illam
ligneam,
&
quia
ha:c
lignea non
haber
per
fe
illam formarn> non eíl: per
fo
obieél:llm Aíl:rologia:, íic fimilirer voces non func
obielhun Dialeética::, fed conceptus ,
&
operario·
nes mentis , quia voces nol) habene per
fe
propriam
racionero forrnalem Logica:, fed limilirudinariarn,
&
deriuararn
a
conceptibus , conceprus
~utem
in
fe,
&per fe rationern formalem
Dialell:ic~
haben'c.
Ad primurn fecund;¡: fencencix, nego ancecedens;
5
4
illis enim in locis non explicanrur voces per
fe,
fed
porius folum operaciones intelleél:os, quia ramen
hx
operaciones ignora: funt,
&
nequeunc alío modo
ex–
plicad,
quarn
per voces, etiim ipfre
definiend~
fonr,
quare in pra:dicarnemis non agicur de vocibus, fed
de rebus realibus, quarum eífencia,
&
proprierares
traduncu.r, definiciones enirn fobíl:antire-, quanrira-
tis,
&
aliorum pra:dicamenrorum, eorum diuiliones,
fpecies,
&
proprietaces
lo modo vocibus conue-:–
nire poífunc ' ea vero '
qua!
de nomine' verbo ,
&
propolltionibus affenmtur in libris perihermenias ira
conueniunr vocibus ,
ye
magis conueniant operario–
nibus inr.elleélus, quod multo rnagis dicendurn eíl:
de his quz rraduntur in libris priorum ,
&
poílerio–
rum , quare
toturn
illud antecedens eíl: falfum.
Ad fecundurn patee
C'X
Cupradill:is.
5'5
Ad
confirm~tionem
refpondeo Logicam non dici
a
fermone, fed
a
racione'
l\o;r®--
enirn,
&
fermonem,
&
rationem fignificat, quamuis etiarn dicarnr fermo–
cinalis,
&
difcepcatrix, quia ornnia, qua: eradir, tra-
dir mediis vocibus , quibus omnia explicantur;
quarnuis enim demoníhatio, & diuilio fine voci–
bus queanr
eífe,
li
fola
mente
hrec
omni.a. coocipia–
mus,
&
vcamur terminis eanrum mencalibus, quia
tarnen cermini vocale
une notiores, ideo vcimur
illis ,
ve
per
eo~
in mencalium cognitionem venire
poffimus.
Ad
primum argumenrum rerrire fenrencicr: refpon-
5G
decur
negando ancecedens, quia ad íirnplicFm
ap–
prehenfionem etiarn cerminarur Dialeél:ica ; deinde
negatur minor illins probationis, quia, ve nuper di–
ximl~S
eciam
peninet ad Logicam fimplex appre–
henlio.
Ad confirrnationem negacur
ancec~dens
in
~~e
57
quod dicicur dirigere, nimirurn elfe obteél:um, dm–
gere enim non cft obieétum, fed.
fi~is., licu~ .vi.d~re
11on eíl obieétum vifus, fed fi111s
11lrns.
Dtr1g1b1le
..
enim ell: obieél:um Dialedicér, ficur vilibile vifos,
deinde negacur quod fofficiat .dirigere diuilionem,
&c. am etiam neceífariurn eíl:, ve dirigarur limplex
apª"·:!henlio, quia direll:io iudicij,& dif
curfus
dcpe~-
d
,¡i
fimplici apprehenlione. Deivde
n.eg~cur
vln-
,'arn illius confirmationis, ve paree ex d1ll:1s.
~··
Ad primam probacionem fecundz-partis con
el
u-
J
8
wnis refpondecur concedendo maiorem,
&
negan-
do minorem,
a~
probationem tranfeac antecedens,
vel pocerat negari, iudicium enirn ex fimp!icibus ap·
prehenlioni~us
cófücuirnr.fed demus non a
a ef~e,n:garnr confequéria,& licct effec vera
co.n~e9~
e.nc~a,m
hilominus fimplex apprehenfio effec
dt~1g1b1.l1s
aLo-
1
gica, & ve fic
debe~er
eífe
o~ieétnm D1ale~1c~, qu~
1
efr
adrequatc direét1ua all:us rncellecru.s.
f?~'.ºd~ ~u1a
licet apprehenfio limplc:x non
íic
pars 1ud1c1J, n1h.ilo–
n11m1$