746346

De Navigatione,

micare o&ogeftes. Supponamus ergo !\ellam A'

llilllllOOOO.!!llll'.1.!1\!l!l.!100!1!1!li!ll!!OWll1lil'lll!G!l®'!l:!ill!l!12

occidcre , ftella

adhuc fopra horizontem polita,

numero vibrariones penduli , donec íl:ella

occi–

dar. S11pponam11s me invenire minuta fecunda

500

divifo hoc numero per

4 ,

habebo mi–

nuta 115 ,

hunc numerum dividendo per 60,

habeo duos gradus,

min. Arcns igimr

e{\

duorum graduum

min.

¡.

igimr punll:um G

cjnfdem parallcli,íimul cum fteUa

occubuir.Af–

fmnarnr punll:uro G ranquam elfet íl:clla cojus

afcenfionem rellam habeb1s , íi arcum BC fub–

trahas ex a[ceníione rcll:a !\ellz B fi agirnr de

occafu , vel addas íi de orm, quia afceníionum

rcll:arum numerario procedir ab occaíu in ortum,

quare ufurpando íl:ellam A

punl\um G

per

pr~cedemcm

habebis latirudincm qua:firam.

ll1J!1.lllll!!l(j;¡jaMIJ¡J;l!llll!lll!!ll'0ll1l'iíml1llJ!lll' llll!fi:1'1l'l!ll'l!1lll

R O

l T I

X X V l.

Problema.

D11odecim1u mod111

obfarvtt11d<t lati111di11u p•r

tert!f'M

interjtElum ínter orwrn ,

111tt occafi1m

"'~'"'

ftell.<

iil1'd i11

q110

ali,. ftella

meri~

d1@11111

tltti11gi1.

Vide

fi~uram p~reccdcotcm.

~iamvis

diflicillirnom

!ir

determinare pra:cise

tempos, qno fiella meridianum attingit, quia eius

elevario prope meridianum eadem aliquandiu

pcyfeverar, polfomus raincn alicer quam per alci–

tud1nem obfcrvare tcmpus quo mcridianum ar–

ting!r, ea

fi~lla

qoz in femore Calliopeia:

fir'a

eft,

aut m edul\1one caudz majoris urfa:. Dum enim

perpendiculum has íl:cllas íimul cum polari fecar,

11.lz

meridianum arringum, quare

gradus~quato

r1s earmn afcenlionem rcl\am indicans in meri–

diano vcrfatur, gradus irem ejufdem a:quatoris,

gradibus diíl:ans in horizonre,reperirur.Sir ille

gradns punl\um E, numera vibraciones pendnli,

donec qmrcurnqoe !\ella B multum remota ab

zquarore oriatur , aut occidar, dabirurque arcus

llG, cojus ut prius dabitur afcenfio rel\a nernpe

punél:um O .Arcus OE erir diffcrenria afcenliona–

lis ,

quz inventa

rabola dabir laritudinem, hoc

efi data declinarione ftellz ,

qua:rendo fob qua

latirudine ralis dedinatio dar ranram afcenfiona–

lcm dilferemiam,habebis larirudinem.

Per

rrigonmnetriam.ln

rriangulo GOE fiar m

linos EO, ad íinum rorum ; ira rangens GO

dcclinarionis íl:ellz ad rwgentem anguli OEG

complementi elevationis poli.

O S

l TI

X v ·11.

Problema.

Decim111 ttrtius mod:u obfervand<t latitt1dinü

per dijferemiam amplit11dinmn ortivarum

d1<arum ftr/larim1.

~1ando

doa: íl:ella: mulrum ab invicem remota:

codem fere cempore occidunt, obfcrya arcum ho–

rizomis inrer ipfas inrerceprum:quia amem pixis

naurica non videmr iníl:rumcnrum far is magnum,

ad ralem obfervarionem perogcndam, eum arcum

obferva, vel cruce gcometrica, vcl q11adrame An–

glico , vel alio quovis iníl:rumenro paulo majore.

Adi exinde rabulam amplimdinum orrivarum ,

fub laricudine a:ftimara affumprifquc amplirudini–

bus orrivis , refpondentibus declinacioni fielh–

rum eas adde

declinarioncs

Cinc

diverfa: fpeciei,

ve! minorcm

majori fubrrahe íi e¡ufd'cm'

re–

linquerur arcus horizoncis inter fiellas inrercep–

rus,qui li foerit a:qualis obfervaro , larirudo benc

a:ftimata fuir ; fin minus alia alfumamr.

Trigonomcrricc idem problema folvirur , nam

dato arcu AB, curo arcubus AE, BE complemcn-

ris declinarionum invenierus angulus E

All.

Er in rriangulo AEF ,

fiar ut finus rorus, ad

íinum anguli EAF, ira finus lateris AE ad quar–

rum, habebirur linus !aterís EF, feu elevationis

poli.

Polfcr quidem comparnri !\ella qua: orirur,cum

. íl:ella quz occidir, íi pixis naurica fufficienter ex–

hibere polfet grados horizoncis refpondemes.

{1!11\ll1\ll1l!11!'1l1Ji1ll(!.1!'1l1!'1l1l'lll1!l1l'll1l'll1Jll·!l'lill(!.!1Sll1.\1!!!ill1ll1!!

P R O P O S l T l O

XX VI

11.

Problema.

DHim1u qut1rw-1 modiu

obfarvand~

latitudinu

arcum diurnum, ant noéfornmn.

. Scientia climarnm nobis hanc methodum ob–

fervandz larirudinis fuppedirar. Obíerva pra:cise

durarionem diei mificialis , vel íi hoc ra:diofum

viderur,obfcrva arcom diurnum íl:ellz alicujus ira

Aull:ralis , ur per duas aur tres ranrom horas ma–

near íi1pra horizonrcm,aur ita borealis ur rocidem

fub horizonte lareac. Dum ergo !\ella occidit vcr–

fus feptenrrionem invene arenarium , irerumqne

donec eadem

oriarur.Ut

aurcm fcias parrem hora:

urere pendolo libero, n9merando fcilicct ejus vi–

braciones ab orrn !\cllz, doncc perfell:a

!ir

hora,

minuta his vibrarionibus refpondentiafubrra- ·

hes